【ketqua net.2】Cần có Luật Tình trạng khẩn cấp về y tế để yên tâm chống dịch

“Chúng tôi cần một hành lang pháp lý để yên tâm chống dịch,ầncóLuậtTìnhtrạngkhẩncấpvềytếđểyêntâmchốngdịketqua net.2 đặt sức khỏe con người lên trên hết trong những tình huống khẩn cấp mà không phải bỏ qua quy định rườm rà, dẫn đến vi phạm”. Đó là phát biểu của đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu tại phiên thảo luận toàn thể chiều 21/7/2021 về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021-2022. 

Không thể chậm trễ hơn được nữa

Là đại biểu Quốc hội thuộc ngành y, phát biểu của ông Nguyễn Lân Hiếu phản ánh thực tế, nhiều quy định liên quan đến khám, chữa bệnh, thủ tục xét duyệt mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế trong tình thế khẩn cấp (như chống đại dịch Covid-19) gây khó khăn cho ngành y. Không chỉ vậy, những nội dung khác của khung pháp lý về phòng, chống dịch vừa thiếu, vừa “cũ kỹ”, lạc hậu, rất cần phải nhanh chóng sửa đổi, bổ sung.

Thực ra, ngay từ khi đại dịch mới xuất hiện hồi tháng 3/2020, nhiều điểm hạn chế, vướng mắc của khung pháp lý về chống dịch đã bộc lộ. Nhiều chuyên gia pháp lý, luật sư đã lên tiếng về việc này. Báo chí đưa tin, Chính phủ thống nhất giao một số cơ quan chuẩn bị hoàn thiện khung pháp lý cho phù hợp với tình hình. Đến kỳ họp cuối năm 2020, mới có đại biểu Quốc hội đề nghị phải sớm ban hành luật hoặc Nghị quyết của Quốc hội quy định nhiều vấn đề liên quan đến chống Covid-19 như: mua sắm vật tư, máy móc, thiết bị khi có dịch bùng phát; xử phạt; nhân lực; tài chính... Thế nhưng, ý kiến này có vẻ như bị chìm vào quên lãng.

Trong khi đó, ngay từ thời điểm tháng 3/2020, hầu như nước nào cũng sửa đổi, ban hành mới hàng loạt luật liên quan để chống dịch cho hiệu quả. Không sửa đổi được ngay như các nước, Việt Nam cũng đã bỏ lỡ khoảng thời gian tương đối "yên tĩnh" 1 năm qua để hoàn thiện khung pháp lý về phòng, chống dịch. Tháng 6/2020, tháng 10/2020, sang năm 2021, chỉ có thêm nghị quyết hỗ trợ các nhóm gặp khó khăn vì đại dịch, thông tư miễn, giảm thuế và 3 chỉ thị chống dịch. Về cơ bản, khung pháp lý vẫn thiếu nhiều, mâu thuẫn nhau, đặc biệt là cũ kỹ, lạc hậu trước đại dịch “sầm sập” tấn công.

Sang nhiệm kỳ Quốc hội mới, tại phiên thảo luận chiều 21/7/2021 nói trên, trong số 12 đại biểu Quốc hội phát biểu, có đến 6 người đề nghị cần sớm hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến phòng, chống dịch, tức là nhiều nhất, hơn cả số ý kiến về Luật Đất đai.

Tại các phiên họp tổ khác nhau, khá nhiều đại biểu Quốc hội khác tiếp tục nêu vấn đề này. Đặc biệt, Nghị quyết chung của kỳ họp đã gấp rút bổ sung một số biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, ủy quyền cho Chính phủ được áp dụng các biện pháp đặc biệt, tạo cơ sở pháp lý phù hợp hơn để chủ động phòng, chống dịch. Hơn nữa, Nghị quyết giao Chính phủ “khẩn trương”, “kịp thời” sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan đến phòng, chống dịch theo thẩm quyền hoặc đề nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc sửa đổi, bổ sung.

Điều đáng nói là, các nội dung về phòng, chống dịch được bổ sung vào Nghị quyết chỉ trong trong vòng chưa đến một tuần, trải qua tất cả các khâu, từ việc trình, thẩm tra, thảo luận, chỉnh lý, thông qua. Bài học này cho thấy, trong 3 tháng tới, hoàn toàn có thể hoàn thiện khung pháp lý về phòng, chống dịch trong tình trạng khẩn cấp để trình Quốc hội tại kỳ họp cuối năm 2021. Như ở các nước, để kịp có khung pháp lý ứng phó với đại dịch, họ bỏ qua một số khâu như đánh giá tác động, rút gọn thời gian các khâu soạn thảo, tham vấn công chúng, thẩm định, thẩm tra, thảo luận. Đồng thời, cách làm “khẩn cấp” này cần đảm bảo chất lượng, tạo nền tảng pháp lý vững chắc để sẵn sàng đón nhận và ứng phó với các loại dịch bệnh.

Sửa đổi, bổ sung những gì?

Tương tự nhiều quốc gia khác, để ứng phó với Covid-19 và các loại đại dịch, Việt Nam cần sửa đổi hoặc ban hành mới rất nhiều luật và văn bản dưới luật về nhiều vấn đề khác nhau.