【kq america】Thương hiệu Việt: Làm sao để hòa nhập mà không “hòa tan”?

Nhiều mặt hàng nông sản Việt hiện đang được thúc đẩy tiêu thụ tai hệ thống siêu thị Big C. Ảnh: Lê Hồng Vân.

Bao phủ siêu thị

Theo Vụ Thị trường trong nước: Tính đến cuối năm 2017, Việt Nam có khoảng 170 cơ sở bán lẻ các loại hình có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Trong đó, có khoảng 111 cơ sở bán lẻ FDI có quy mô vốn từ 500m2 trở lên thuộc loại hình siêu thị, trung tâm thương mại. Đây là các đối tác quan trọng và đầy tiềm năng trong hoạt động kết nối các nhà sản xuất, dịch vụ Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và chuỗi cung ứng có thương hiệu, uy tín toàn cầu.

Nói về tình hình phân phối hàng Việt trong hệ thống siêu thị tại thị trường nội địa, bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho hay: Từ năm 2014 đến nay, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, hiệp hội ngành hàng/ngành nghề và các địa phương triển khai hơn 200 dự án, nhiệm vụ thực hiện Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Hoạt động này góp phần nâng cao tỷ lệ hàng Việt Nam trong các siêu thị lên trên 70%. Đặc biệt, tại một số siêu thị như CoopMart, Big C, tỷ lệ hàng Việt chiếm trên 90%.

“Tốc độ phát triển các hệ thống siêu thị, các cửa hàng tiện lợi bán hàng Việt Nam rất nhanh. Điển hình như, tính đến cuối năm 2017, CoopMart đã mở được 100 siêu thị trên toàn quốc, có hơn 181 cửa hàng Coopfood, tập trung ở TP. Hà Nội và TP. HCM. Mỗi năm, đơn vị này có tốc độ phát triển thêm từ 20-30 cửa hàng… Nhiều cửa hàng được chuyển nhượng thành cửa hàng tiện lợi theo mô hình chuỗi thông qua phương thức nhượng quyền thương mại hoặc đầu tư trực tiếp. Ví dụ như, đến nay Vinmart đã mở được khoảng 1.000 siêu thị Vinmart và cửa hàng Vinmart+", bà Nga nói.

Bên cạnh việc mở rộng thị phần tại các siêu thị trong nước, hàng Việt còn được thúc đẩy XK trực tiếp mạnh mẽ ra nước ngoài thông qua hệ thống phân phối của nhiều DN FDI. Báo cáo của Vụ Thị trường trong nước nêu rõ: Những năm gần đây, DN FDI sở hữu thương hiệu bán lẻ chính như Big C, Lotte Mart, Aeon, Emart… đã khá tích cực tham gia Đề án “Thúc đẩy DN Việt Nam XK trực tiếp vào các mạng phân phối nước ngoài giai đoạn đến năm 2020”. Một trong những mục đích quan trọng của DN FDI là nhằm hỗ trợ các DN Việt Nam trực tiếp đưa hàng Việt vào hệ thống phân phối của DN tại Việt Nam cũng như XK vào hệ thống bán lẻ trên toàn cầu. Dự tính, tổng giá trị hàng hóa tiêu thụ trong nước và XK hàng năm lên tới hàng tỷ USD, tập trung chủ yếu vào các nhóm chế biến ngành nông, lâm, thủy sản, thực phẩm chế biến, hàng tiêu dùng…

Bất cập “tứ bề”

Nhiều chuyên gia đánh giá: Có được những kết quả đáng kể nêu trên, một trong những lý do khá quan trọng là có những DN Việt Nam đã nhận ra được tầm quan trọng của việc đầu tư xây dựng, quảng bá thương hiệu, giúp người tiêu dùng biết đến thương hiệu của mình nhiều hơn. Đồng thời, một bộ phận DN cũng đã tổ chức được các hệ thống phân phối rất tốt phục vụ mục đích vừa bán hàng, vừa quảng bá thương hiệu thông qua logo, nhãn hiệu…

Tuy nhiên, phải khẳng định rằng, sự chủ động, tích cực trong xây dựng, quảng bá thương hiệu của DN Việt không xuất hiện ở số đông. Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho rằng: 90% DN Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ, cơ bản còn thiếu kinh nghiệm, không thực sự chú trọng vấn đề xây dựng thương hiệu. Nhiều DN khi đã xây dựng được thương hiệu thì lại chưa sử dụng thương hiệu như một công cụ kinh doanh đúng nghĩa. Tất cả những điều này cản trở thương hiệu Việt cạnh tranh trên chính “sân nhà”. Ngoài ra, các vấn đề xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, nạn hàng giả, hàng nhái… cũng làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt.

Đứng từ góc độ DN, đại diện Công ty Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao bày tỏ: Là đơn vị sản xuất kinh doanh phân bón có sản lượng lớn nhất Việt Nam, phân bón Lâm Thao với thương hiệu “Ba nhành cọ xanh” đã trở nên quen thuộc với bà con nông dân trên cả nước. DN luôn quan tâm, xác định việc bảo vệ thương hiệu giúp người nông dân phân biệt phân thật, phân giả là biện pháp sống còn của DN. Hiện nay, Công ty cũng đã tiến hành bảo hộ nhãn hiệu với logo là 3 nhành cọ xanh, bên dưới có chữ Lâm Thao. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý là khi thương hiệu sản phẩm càng nổi tiếng lại càng bị làm giả nhiều. Đây là điều khiến lãnh đạo đơn vị rất “đau đầu” và chưa có biện pháp giải quyết triệt để, thỏa đáng.

Tận dụng tốt DN FDI

Về lâu dài, các chuyên gia cho rằng, muốn nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, DN sản xuất cần chú trọng hơn nữa ở khâu cập nhật thông tin đầu tư, nâng cấp dịch vụ, chất lượng, mẫu mã nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Bên cạnh đó, các DN phân phối cũng cần có chính sách ưu tiên hàng hóa sản xuất trong nước, chủ động tiếp cận, hỗ trợ các DN, hộ nông dân… trong sản xuất hàng hóa đạt tiêu chuẩn trong nước cũng như quốc tế.

Xung quanh vấn đề này, đại diện Công ty Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao kiến nghị: Ngoài nỗ lực tự thân của các DN, thời gian tới, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn từ cơ quan quản lý Nhà nước trong giải quyết vấn nạn hàng giả, hàng nhái. Với mặt hàng phân bón, đó là sự vào cuộc mạnh mẽ của các Sở NN&PTNT, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật các tỉnh, thành thông qua tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc cấp giấy phép sản xuất, khảo nghiệm phân bón hay xử lý nghiêm các hành vi sản xuất, kinh doanh các loại phân giả, phân nhái, phân kém chất lượng…

Góp thêm ý kiến vào câu chuyện nâng cao sức cạnh tranh cho thương hiệu Việt, tránh bị “hòa tan” trong hội nhập, theo bà Nga, một trong những giải pháp quan trọng chính là khai thác tốt những lợi thế của DN FDI trong thúc đẩy tiêu thụ hàng Việt. Bà Nga phân tích, DN FDI có lợi thế về kinh nghiệm quản lý lâu năm tại thị trường nước ngoài, phát triển hệ thống trên toàn cầu. Các DN này cũng có những kinh nghiệm về quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa, logistics cùng nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, kỹ lưỡng. Vì vậy, Việt Nam cần khai thác được các thế mạnh này trong tiêu thụ sản phẩm hàng hóa.

“Việc điều phối của các cơ quan quản lý nhà nước, của địa phương trong vận động, quy định, yêu cầu DN phân phối có vốn đầu tư nước ngoài cần quan tâm và phân phối hàng hóa sản xuất Việt Nam trong nước hơn nữa là một mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới. Chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì các giải pháp thành công khi vận động DN FDI như Lotte, Big C… trong phân phối hàng hóa. Tận đụng các kênh phân phối này sẽ tác động tích cực cho tiêu thụ hàng hóa Việt Nam, mở rộng kênh phân phối của hàng Việt Nam ra thị trường nước ngoài”, bà Nga nhấn mạnh.

Đề án “Thúc đẩy DN Việt Nam XK trực tiếp vào các mạng phân phối nước ngoài giai đoạn đến năm 2020” nêu rõ: Mục tiêu đặt ra là tăng kim ngạch hàng hóa XK trực tiếp vào các hệ thống phân phối nước ngoài, trước mắt là các hệ thống phân phối đã có hiện diện tại Việt Nam và tiếp đến là các hệ thống phân phối lớn khác; tăng kim ngạch XK trực tiếp vào các hệ thống phân phối nước ngoài theo từng năm của những nhóm hàng XK mà Việt Nam có thế mạnh (như dệt may, da giầy, thủy sản, cà phê, chè, rau quả, đồ gỗ...). Bên cạnh đó, mục tiêu cụ thể còn là phấn đấu đến năm 2020, hàng hóa XK của Việt Nam được XK trực tiếp vào tất cả các hệ thống phân phối lớn tại khu vực châu Âu, Bắc Mỹ, Đông Nam Á và Đông Bắc Á, tại các quốc gia ký Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam. Về giải pháp, một số điểm nổi bật có thể kể đến gồm: Phối hợp với các tập đoàn phân phối nước ngoài phổ biến, hướng dẫn cho các DN sản xuất, XK của Việt Nam áp dụng các quy trình sản xuất theo quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc tế, cung cấp hàng hóa đáp ứng yêu cầu về tiêu chuẩn, kỹ thuật, chất lượng của các hệ thống phân phối nước ngoài. Trước mắt, ưu tiên đối với các ngành hàng XK có thế mạnh, có tiềm năng XK vào các hệ thống phân phối lớn tại các thị trường trọng điểm; hỗ trợ các DN trong hoạt động sản xuất, phát triển mẫu mã sản phẩm, xây dựng thương hiệu hàng hóa XK phù hợp với yêu cầu của các hệ thống phân phối nước ngoài…

很赞哦!（5）