Đó là ý kiến của ông Lại Xuân Môn,ơidậyphongtràonôngdânkhởinghiệvdqg Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tại Hội nghị “Tọa đàm các giải pháp giúp nông dân khởi nghiệp”, do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và Công ty Cổ phần Phân bón dầu khí Cà Mau tổ chức chiều ngày 18/9/2017, tại Hà Nội.
Theo ông Lại Xuân Môn, khởi nghiệp đã khó nhưng khởi nghiệp trong nông nghiệp còn khó hơn, vì đây là lĩnh vực đầy rủi ro cần đầu tư lâu dài. Nông dân muốn khởi nghiệp phải được hỗ trợ đầy đủ 5 yếu tố về đất đai, vốn, nguồn nhân lực, ứng dụng khoa học công nghệ, cơ sở hạ tầng đi kèm. Những điều kiện này nông dân không thể làm được một mình mà cần sự đồng hành của Đảng, Nhà nước, các bộ ngành và cả hệ thống chính trị vào cuộc.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) nhấn mạnh, khởi nghiệp trong nông nghiệp hiện nay đang dần trở thành một xu hướng mới tại Việt Nam. Ngày càng nhiều các công ty đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, bởi nông nghiệp vốn là một lợi thế đặc biệt của đất nước và khởi nghiệp là phương thức hữu hiệu để thúc đẩy phát triển nông nghiệp.
Cũng theo ông Tùng, mặc dù có điều kiện thiên nhiên thuận lợi, khí hậu thích hợp nhưng lĩnh vực nông nghiệp còn có nhiều khó khăn và chịu nhiều rủi ro. Đơn cử Trung Quốc mua thanh long của Việt Nam với giá 400 USD, sau khi phân loại, chiếu xạ xuất khẩu sang nước khác với giá loại 1 là 1.300 USD, loại 2 là 2.500 USD …, còn loại 400 USD thì để dùng trong nước. "Điều này chứng tỏ nông dân Việt Nam rất thiệt thòi do chưa đầu tư được cơ sở chiếu xạ...", ông Tùng chia sẻ.
Bên cạnh đó, theo ông Tùng, số lượng các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp còn thấp, chỉ chiếm khoảng 1% tổng số doanh nghiệp hoạt động trên cả nước, chưa đủ hệ thống phát triển thành cộng đồng và hệ sinh thái. Sản xuất nông nghiệp đa phần là quy mô nhỏ, điều kiện cơ sở hạ tầng, canh tác, dịch vụ còn nhiều yếu kém. Các doanh nghiệp mới chỉ chú ý đến sản xuất và chế biến thô mà chưa chú trọng về sản xuất tinh cũng như các hoạt động xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, áp dụng khoa học công nghệ vào canh tác. Hầu hết các doanh nghiệp tập trung ở các vùng có điều kiện thuận lợi.
Ngoài ra, một số chính sách về đất đai, tín dụng, về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn vẫn còn những hạn chế, chậm sửa đổi so với thực tiễn. Đặc biệt, tính ổn định của quy hoạch trong từng lĩnh vực nông nghiệp chưa bền vững, việc quản lý thực hiện quy hoạch chưa chặt chẽ, thiếu chế tài. Công tác cải cách hành chính tạo thuận lợi cho nhà đầu tư thực hiện còn chậm. Sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước còn chậm, hiệu quả chưa cao.
Để khởi nghiệp thành công và hiệu quả, ông Lại Xuân Môn đề nghị 300 đại biểu nông dân sản xuất kinh doanh giỏi tham dự hội nghị cần thay đổi, nâng cao về nhận thức, trình độ sản xuất; chuyển mạnh từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất quy mô lớn; từ hộ gia đình sang liên kết hợp tác theo chuỗi; từ sản xuất theo kinh nghiệm truyền thống sang công nghệ cao; từ coi trọng sản lượng sang chất lượng sản phẩm và giá trị gia tăng.
Cho rằng khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp đã có những thành công bước đầu, tuy còn nhiều khó khăn nhưng đây cũng là lĩnh vực có nhiều tiềm năng và lợi thế đối với Việt Nam, theo ông Tùng, khởi nghiệp cần gắn với đổi mới, sáng tạo, áp dụng khoa học công nghệ.
"Phát triển nông nghiệp cần phải có hệ sinh thái để thúc đẩy khởi nghiệp. Đồng thời các doanh nghiệp cũng cần phải hiểu rằng, áp dụng công nghệ chính là chía khóa đưa doanh nghiệp khởi nghiệp thành công trong lĩnh vực nông nghiệp", ông Tùng nhấn mạnh.
Để hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp khởi nghiệp trong nông nghiệp, ông Tùng cũng cam kết, Bộ KH&CN sẽ tập trung xây dựng các trung tâm chiếu xạ nhằm hỗ trợ nông dân có cơ hội xuất khẩu nông sản đi các nước. Đồng thời, kiến nghị các địa phương tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp nông nghiệp tham gia thị trường, kinh doanh dịch vụ mới và hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp nông nghiệp khởi nghiệp.
"Các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nông nghiệp cần được tiếp cận với thị trường trong khu vực và quốc tế. Do vậy, họ cần được tạo điều kiện ưu tiên tham gia thị trường mua sắm công; tiêu chuẩn chất lượng về sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp khởi nghiệp cần được thường xuyên cập nhật, công nhận để họ có thể kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mới của mình trong nước và xuất khẩu...", ông Tùng nêu rõ.
Đồng quan điểm, ông Phạm Xuân Đích, Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường (Bộ KH&CN) cũng khẳng định, khởi nghiệp trong nông nghiệp muốn thành công thì phải ứng dung khoa học công nghệ. "Đầu tiên là ứng dụng giống mới, sản xuất theo quy trình, chất lượng. Ở mức độ cao hơn thì phát triển mô hình thành doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết viện, trường để có thành tựu khoa học kỹ thuật mới nhất, gần gũi nhất", ông Đích nói.
Hội nghị cũng tiến hành vinh danh, trao thưởng 10 mô hình khởi nghiệp xuất sắc và 10 mô hình khởi nghiệp tiêu biểu. Đây là những mô hình khởi nghiệp được Ban Chuyên gia đánh giá, chọn lọc từ 43 hồ sơ phù hợp với thể lệ của chương trình phát động khảo sát, lựa chọn, giới thiệu và đề cử từ Hội Nông dân các tỉnh, thành phố. |
Phúc Nguyên