Cán bộ công chức Cục Hải quan Quảng Ninh luôn chủ động nghiên cứu,đổicáchlàmđểvượtchỉtiêuhậukiểxem bd tt đề xuất các phương án để nâng cao hiệu quả công việc. Ảnh: Q.H

Năm 2016, Cục Hải quan Quảng Ninh được Tổng cục Hải quan giao KTSTQ tại trụ sở người khai hải quan 55 DN (tăng 14,6% so với năm 2015); kiểm tra tại trụ sở cơ quan Hải quan với 170 DN; thu nộp vào ngân sách Nhà nước 20 tỷ đồng (giảm 33,3% so với năm 2015). Khó khăn lớn đối với lực lượng KTSTQ Hải quan Quảng Ninh là số DN thuộc phạm vi thẩm quyền kiểm tra có hoạt động XNK nhỏ lẻ, không ổn định... Trước tình hình đó, lực lượng KTSTQ Hải quan Quảng Ninh đã chủ động nghiên cứu, đề xuất giải pháp thực hiện nhiệm vụ tạo ra bứt phá cả về chất và lượng, nâng cao hiệu quả công việc. Một trong những giải pháp mới là lực lượng Hải quan khoanh vùng, thu thập thông tin các DN có mã số thuế ngoài tỉnh, có kim ngạch XNK lớn, các dự án đầu tư tạo tài sản cố định… để ưu tiên tập trung nguồn lực kiểm tra trước.

Nhà máy nhiệt điện M.D (gọi tắt là Nhà máy M.D) được đưa vào “tầm ngắm”, đáp ứng cả 3 tiêu chí mà lực lượng Hải quan đề ra. Nhà máy M.D được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nằm trong quy hoạch phát triển mang tầm quốc gia, với giá trị hợp đồng hơn 1,2 tỷ USD trước thuế, trong đó hơn 895 triệu USD là máy móc, vật tư NK, chiếm 70%. Nhà thầu cung cấp toàn bộ từ thiết kế chi tiết, sản xuất, vận chuyển vật tư, thiết bị, máy móc về đến công trường, lưu kho bảo quản, xây dựng, lắp ráp thí nghiệm, hiệu chỉnh cho đến khi hoàn thành, bàn giao cho chủ đầu tư vận hành theo hình thức “chìa khóa trao tay” (EPC). Chủ đầu tư đăng ký danh mục miễn thuế, khai báo hải quan căn cứ vào hợp đồng EPC và chứng từ do nhà thầu cung cấp (invoice…) theo tên hàng của hệ thống, dây chuyền tổ hợp hoặc theo nhóm thiết bị, hạng mục.

Quá trình thu thập thông tin, tổng hợp đánh giá đối với Dự án M.D, Chi cục KTSTQ đã báo cáo lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Ninh đề xuất áp dụng các biện pháp kiểm tra đối với Dự án M.D. Chi cục xác định rõ 2 nhóm vấn đề có nhiều rủi ro, có thể sai phạm về chính sách thuế, cần rà soát kỹ trước khi tiến hành đi kiểm tra tại trụ sở DN gồm: Phân loại, áp mã số, thuế suất không chính xác đối với hàng hóa thuộc đối tượng nộp thuế; xác định không đúng đối tượng miễn thuế.

Tại trụ sở DN, đoàn kiểm tra rà soát, phân tích số liệu theo nhóm vấn đề nghi vấn để tập trung lực lượng mũi nhọn, kiểm tra sâu về thực tế hàng hóa đã được lắp đặt tại nhà máy, công trình và hồ sơ kỹ thuật… Đồng thời, lực lượng KTSTQ tiến hành kiểm tra chi tiết hồ sơ và thực tế việc quản lý, theo dõi hàng hóa trong suốt thời gian dài từ khi lô hàng NK đầu tiên được lắp đặt, thi công; hồ sơ kế toán và hồ sơ thanh toán theo tiến độ nghiệm thu hạng mục giữa DN (chủ đầu tư) với nhà thầu nước ngoài; đối chiếu lại với hàng hóa theo khai báo tại khâu thông quan. Việc kiểm tra hồ sơ dự án được thực hiện tỉ mỉ dựa trên phương pháp “Kiểm tra dựa trên kiểm toán”. Thay vì kiểm tra hồ sơ của chủ đầu tư, DN NK, lực lượng Hải quan lựa chọn phương pháp KTSTQ đồng thời cả hồ sơ của chủ đầu tư với thực tế hàng hóa sau khi lắp đặt hoàn chỉnh và hồ sơ của nhà thầu nước ngoài về thiết kế, thi công, nghiệm thu, hoàn công để xác định rõ nghi vấn là cách làm mới, đây được xem là phương pháp đột phá trong việc KTSTQ tại trụ sở DN.

Căn cứ vào kết quả kiểm tra, Cục Hải quan Quảng Ninh ban hành quyết định ấn định thuế và xử phạt vi phạm hành chính đối với DN, thu nộp vào ngân sách Nhà nước 44,5 tỷ đồng do DN khai sai mã số, thuế suất đối với hàng hóa NK; khai sai đối tượng miễn thuế, khai sai thực tế hàng NK. DN đã thừa nhận kết quả KTSTQ, các sai sót vi phạm và chấp hành nghiêm túc các quyết định ấn định thuế, xử phạt vi phạm hành chính. Như vậy, kết quả KTSTQ không chỉ phát huy hiệu quả chống thất thu, truy thu thuế vào ngân sách Nhà nước mà còn hướng dẫn DN khắc phục những tồn tại, nâng cao trách nhiệm tuân thủ pháp luật, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về Hải quan.