Gần đây,êngiacảnhbáothậntrọngkhimuađôngtrùnghạthảlịch thi đấu hang nhat anh người tiêu dùng hoang mang khi nghe thấy nhiều quảng cáo khác nhau về sản phẩm đông trùng hạ thảo, thực phẩm chức năng từ đông trùng hạ thảo hoặc các món ăn, thức uống có đông trùng hạ thảo được quảng cáo, tô hồng, nói vống với mục đích gây nhiễu, kiếm lời bất chính. Các chuyên gia cảnh báo rằng, nếu không thận trọng, người tiêu dùng sẽ mua phải những sản phẩm không những không có chất lượng, tốt cho sức khỏe mà còn mang vạ vào thân.

Sản phẩm đông trùng hạ thảo được nuôi quy mô công nghiệp đang phát triển mạnh tại Việt Nam. Ảnh: N. N

Chuyên gia công nghệ nuôi trồng đông trùng hạ thảo hàng đầu Việt Nam bà Nguyễn Thị Hồng - Giám đốc Công ty CP Dược thảo Thiên Phúc cho rằng, nếu nói về đông trùng hạ thảo hiện nay, Trung Quốc là nước hàng đầu thế giới về khai thác tự nhiên và nuôi trồng đông trùng hạ thảo. Tuy nhiên, ở nước này không phải vùng nào cũng có thể khai thác được đông trùng hạ thảo mà chỉ có vùng Tây Tạng với điều kiện thời tiết, môi trường sinh thái phù hợp mới có sản phẩm khai thác tự nhiên. Số lượng cũng rất ít, thậm chí là rất hiếm. Chính vì quý hiếm nên phía Trung Quốc bán đông trùng hạ thảo thực sự, chưa bóc tách các thành phần quý hiêm giá tầm khoảng 1,2 - 2 tỷ đồng/kg khô.

"Đông trùng hạ thảo hiện có tới 400 loài, trong đó có 2 loài chính là Cordyceps sinensis (mọc trên đầu sâu) và loại Cordyceps mitaris. Hai loại đông trùng hạ thảo này là chính có tác dụng sinh học và có thành phần Cordycepin. Cordyceps sinensis (mọc trên đầu sâu) chỉ có trong tự nhiên và chưa có quốc gia nào trên thế giới nuôi được. Còn loại Cordyceps mitaris nhiều nước trên thế giới đều có thể nuôi được. Các nước như Thái Lan, Trung Quốc, Mianma, Việt Nam, Singapore đều có thể nuôi được.

Tại Việt Nam, Công ty CP Dược thảo Thiên Phúc với sự hỗ trợ của dự án thuộc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, các chuyên gia của Bộ Khoa học và Công nghệ, các chuyên gia về nấm của Đại học Quốc gia Hà Nội đã phát triển mô hình, nuôi trồng đông trùng hạ thảo quy mô công nghiệp.

Theo Công ty này, hiện nay tại Việt Nam đã có nhiều đơn vị nuôi trồng được đông trùng hạ thảo. Có 13 điểm ở Hà Nội đã nuôi trồng được đông trùng hạ thảo và các tỉnh, thành phố khác như Vĩnh Phúc, Sơn La, Bắc Ninh... cũng đã có những nơi nuôi trồng được.

Chuyên gia Nguyễn Thị Hồng cảnh báo: Người dùng muốn mua được sản phẩm đông trùng hạ thảo tốt, nên mua dạng tươi và đúng nơi bán. Ảnh: N. N

Hiện nay, tại thị trường Việt Nam, có tới 70% sản phẩm đông trùng hạ thảo được nhập về từ các nước. Tuy nhiên, việc kiểm soát các sản phẩm đông trùng hạ thảo còn rất nhiều khó khăn. Có nhiều sản phẩm kém chất lượng, thậm chí hàng giả trôi nổi trên thị trường hoặc mượn danh đông trùng hạ thảo để lợi dụng lòng tin của người tiêu dùng để bán với giá đắt.

Với năng lực nuôi trồng đông trùng hạ thảo ở Việt Nam, giá thành đã xuống thấp hơn và chất lượng không thua kém so với sản phẩm nhập khẩu. Hiện giá đông trùng hạ thảo tươi được bán chính hãng ở mức 120 - 130 triệu đồng/kg.

Hiện người tiêu dùng có thể mua đông trùng hạ thảo ở dạng bột, dạng sợi tươi và khô. Những người có thể trạng suy nhược, suy thận, viêm đường hô hấp mãn tính, thậm chí người có bệnh ung thư có thể dùng đông trùng hạ thảo dưới dạng ngâm rượu, nấu canh, chế nước nóng, nấu cháo... 

Chuyên gia Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, nếu chế nước nóng để dùng như một loại nước trà thường xuyên, người dùng có thể cảm nhận mùi, vị của đông trùng hạ thảo. Đông trung hạ thảo khi nấu nước, cho mầu sắc vàng đậm, mùi thơm như mùi của lòng đỏ trứng gà ta và vị ngọt nhẹ. Với trẻ em chậm lớn, còi xương có thể dùng đông trùng hạ thảo nấu canh và nấu cháo cho dùng.

Để không mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, người tiêu dùng nên mua dạng tươi để sử dụng. Khi mua nên tới các điểm phân phối hoặc điểm bán trực tiếp của doanh nghiệp nuôi trồng hoặc sản xuất.

Với các sản phẩm là thực phẩm chức năng hoặc viên nén có ghi thành phần đông trùng hạ thảo, nên yêu cầu các doanh nghiệp, nơi bán xuất trình các giấy tờ chứng nhận chất lượng, công bố chất lượng, hóa đơn mua hàng... để đảm bảo mua được sản phẩm đúng chất lượng và giá tiền bỏ ra.

Nguyễn Nam