Bức tranh sáng
Theệpcôngnghiệpvềđíchsớxem truc tiep k+o thống kê của Tổng cục Thống kê, trong mức tăng 9,3%, ngành chế biến, chế tạo tiếp tục tăng cao với mức tăng 14,4%, đóng góp 10,1 điểm phần trăm vào mức tăng chung; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 9,6%, đóng góp 0,6 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước và xử lý rác thải, nước thải tăng 7,7%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm… Vì thế, Bộ Công Thương đã đặt mục tiêu chỉ số phát triển sản xuất công nghiệp cả năm 2017 phấn đấu tăng 8-9%.
Ngay từ báo cáo kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2017, nhiều DN đã ghi nhận kết quả vượt xa kế hoạch. Tiêu biểu như Tập đoàn KIDO ghi nhận lãi trước thuế 535 tỷ đồng, vượt 9% kế hoạch; Công ty Cổ phần Nhựa Tân Đại Hưng thu về lợi nhuận 24,4 tỷ, vượt 6% so với con số kế hoạch 23 tỷ đồng hay như Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Nam Tân Uyên cũng ghi nhận kết quả ấn tượng khi vượt kế hoạch ngay từ nửa đầu năm và tính trong 9 tháng, đơn vị này đã vượt 82% chỉ tiêu đề ra với khoản lãi ròng hơn 98 tỷ đồng…
Cùng với đó, kết quả kinh doanh gần đây của các DN cũng đưa ra kết quả rất khả quan. Đơn cử, 11 tháng năm 2017, Nhà máy Đạm Phú Mỹ đã đạt sản lượng 777 ngàn tấn urê quy đổi, đạt 101% kế hoạch năm 2017. Đáng chý ý, đây là năm thứ 11 liên tiếp Nhà máy Đạm Phú Mỹ hoàn thành kế hoạch sản xuất trước thời hạn. Bước sang năm 2018, tình hình kinh doanh của DN này càng có nhiều động lực để phát triển hơn khi dự án xây dựng nhà máy NPK công nghệ hoá học sẽ chính thức vận hành thương mại vào đầu năm 2018.
Nói về nguyên nhân để có được kết quả kinh doanh tốt trong năm 2017, đại diện Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Huy Hoàng (DN sản xuất, kinh doanh khí gas) cho hay, trong năm 2017, Công ty đã đầu tư gần 1 tỷ đồng cho hệ thống điều hành nhà máy cùng với việc hiện đại hóa trang thiết bị, giúp nâng công suất lên 1 triệu sản phẩm/tháng, chưa kể các điều kiện về kinh doanh khí gas đã được Bộ Công Thương tháo gỡ, giúp DN “thở phào”. Chính vì thế, ngay sau khi hoàn thành sớm kế hoạch kinh doanh của năm 2017, Công ty đã xúc tiến tìm khách hàng và đã có một số đơn hàng cho năm 2018 nên dự báo kế hoạch trong năm tới vẫn tiếp tục khả quan.
Giải quyết đầu ra
Nhìn vào bức tranh chung của toàn ngành công nghiệp, có thể thấy kết quả khả quan có sự đóng góp của các DN lớn và khối DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Tiêu biểu như hoạt động kinh doanh và XK với số lượng lớn của Samsung Việt Nam. Vì thế, cán cân thương mại XNK sản phẩm công nghiệp, điện tử luôn có xu hướng nghiêng về phía DN FDI.
Mặc dù kết quả chung của các DN ngành công nghiệp đều thuận lợi, nhưng với không ít DN nhỏ và vừa, khó khăn vẫn còn tồn tại dưới nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Theo ông Nguyễn Văn Tân, đại diện Công ty TNHH Hosiden, đa phần sản phẩm của DN Việt Nam chưa đạt được các tiêu chuẩn quốc tế do công nghệ chưa hiện đại, còn nhiều lạc hậu, dẫn đến XK cũng như việc tham gia vào chuỗi giá trị gặp khó khăn.
Đồng quan điểm, ông Lê Hiền Tuấn, Giám đốc Công ty Cổ phần Cơ điện và Tự động hóa Tâm Phát cho hay, DN mới đạt được khoảng 40% nội địa hóa, còn lại phải NK từ các nước như Trung Quốc, Nhật Bản. Đây đều là những linh phụ kiện mà DN trong nước chưa sản xuất được, nên DN phải chấp nhận giá thành sản phẩm bán ra cao hơn nên gặp khó khăn trong cạnh tranh với các DN FDI. Vì thế, ông Tuấn mong muốn Nhà nước sẽ có chiến lược đầu tư cho những DN sản xuất được sản phẩm công nghệ cao để DN có thêm nguồn hàng trong nước, nâng tỷ lệ nội địa hóa, giảm giá thành sản phẩm.
Rõ ràng, những điểm yếu trên có thể kìm chân các DN nhỏ và vừa phát triển nên rất cần chính sách để kết nối DN nhỏ và vừa với các DN lớn và DN FDI. Bối cảnh môi trường kinh doanh trong nước đã có những thay đổi tích cực để hỗ trợ DN phát triển như tạo điều kiện cho DN tiếp cận đất đai, điều kiện kinh doanh được tháo bỏ, hỗ trợ đào tạo nhân lực… nhưng sự xúc tiến thương mại, làm “cầu nối” cho DN trong việc tìm đối tác, tìm “đầu ra” là rất cần thiết. Do đó, kết quả kinh doanh khởi sắc là tín hiệu mừng nhưng các DN vẫn mong muốn kết quả này được tối ưu hơn khi những phương án hỗ trợ được đề ra và thực thi.