Cần khảo sát thực tế thực trạng kinh doanh của DNNVV để có bức tranh tổng thể và có biện pháp hỗ trợ phù hợp. Ảnh: H.Dịu

Đây là nhận định tại báo cáo kết luận chuyên đề “Đổi mới chính sách và giải pháp hỗ trợ DNNVV” do Dự án Hỗ trợ Chính sách Thương mại và Đầu tư của châu Âu (EU-MUTRAP) giao cho Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài (VAFIE) thực hiện trong khung khổ Dự án nâng cao năng lực cạnh tranh thương mại.

Chi phí tăng

Theýdokhiếndoanhnghiệpkhólớnlêtỷ lệ cược bóng đá anho báo cáo, số lượng DNNVV chiếm khoảng 95% tổng số DN cả nước. Vì thế, đây là đội ngũ tạo động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, DNNVV có những hạn chế về quy mô nhỏ, vốn ít, không dễ tiếp cận vốn ngân hàng…

Với bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn, tỷ lệ DNNVV thua lỗ trong năm 2015 tương đối cao; 32% DN siêu nhỏ, 17% DN nhỏ và 16% DN vừa đã mất vốn trong khi chỉ khoảng 10% DN lớn cùng chung cảnh ngộ này.

Bên cạnh đó, báo cáo còn cho biết, từ năm 2008 đến nay, mức lương tối thiểu vùng đối với DN trong nước đã tăng bình quân 26,4%/năm và đối với DN FDI tăng 18,1%/năm, ngoài ra, DNNVV còn phải đóng thêm khoảng 34% tiền bảo hiểm và các chi phí công đoàn, trong khi chỉ số giá tiêu dùng tăng bình quân 10,7%, năng suất lao động chỉ tăng 3,9%... nên DN bị tăng chi phí, giảm lợi nhuận.

Hơn nữa, trong những tháng đầu năm, các chi phí về giao thông đã khiến DN phải nộp chi phí cho phương tiện vận chuyển khá cao, điều này khiến DN khó càng thêm khó.

Mặc dù thời gian qua, chính sách trợ giúp DNNVV của Nhà nước đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề bất cập như: thể chế thiếu nghiêm minh, tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho DN, tiếp cận tín dụng khó…

“Điều này khiến DNNVV Việt Nam không thể lớn lên được, thậm chí có DN nhận định là “không muốn lớn””, báo cáo cho hay.

Hỗ trợ về thuế

Tuy vậy, từ đầu năm đến nay, cộng đồng DN đã đặt nhiều kỳ vọng vào việc Chính phủ tỏ rõ quyết tâm đổi mới tư duy và hành động đối với DN, đặc biệt là qua Nghị quyết 35/NQ-CP ngày 16-5-2016 về hỗ trợ DN đến năm 2020.

Từ những khó khăn nêu trêu, báo cáo đã đưa ra nhiều kiến nghị để giúp hỗ trợ và phát triển DN.

Đầu tiên là cần tiêu chí xác định quy mô DN. Các tiêu chí này cần được đưa vào Luật hỗ trợ DNNVV đang được dự thảo để chính thức hóa thành thành quy định nhằm có chính sách hỗ trợ phân biệt phù hợp với quy mô DN cũng như có số liệu thống kê cập nhật với tình hình phát triển đất nước.

Về thuế, GS.TSKH. Nguyễn Mại, Chủ tịch VAFIE cho hay, Nhà nước cần có chính sách thuế ưu đãi, không chỉ thuế thu nhập DN, thuế thu nhập cá nhân mà còn một số loại thuế liên quan đến chi phí, giá thành và lợi nhuận của DN.

VAFIE cũng kiến nghị Bộ Tài chính cần khảo sát thực tế thực trạng kinh doanh của DNNVV, nhất là DN siêu nhỏ và nhỏ từ 2010-2015 theo ngành nghề, lãnh thổ để có bức tranh tổng thể trong quá trình phát triển DNNVV trong 5 năm qua, từ đó, đề ra giải pháp có hệ thống về thuế, phí đối với các DN này theo hướng giảm giá thành, giảm thời gian thua lỗ, kinh doanh có lãi và chia sẻ lợi ích giữa Nhà nước với DN để tăng dần tích lũy của DN, tăng dần nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Cùng với những kiến nghị trên, báo cáo còn cho rằng, các cơ quan liên quan và ngân hàng thương mại cần đổi mới quy định về tiền vay và điều kiện vay để phù hợp với DN; hỗ trợ DN trong tiếp cận thị trường, mặt bằng sản xuất, đất đai; hỗ trợ về đổi mới sáng tạo về khoa học công nghệ và nâng cao năng lực quản trị kinh doanh…