Cơ quan Hải quan sẽ tiếp thu ý kiến của DN vào dự thảo Thông tư sửa đổi,ếptụcchỉnhlýnhiềuthủtụchảiquanđểđơngiảnchodoanhnghiệkq cup liên đoàn anh bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội. Ảnh: Ngọc Linh.

Đã có 15 điều khoản liên quan đến nhóm vấn đề thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan; 11 điều khoản liên quan đến nhóm vấn đề thuế; 2 điều khoản liên quan đến kiểm tra sau thông quan được tiếp thu, chỉnh lý.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Vũ Ngọc Anh, những ý kiến của cộng đồng DN sẽ tiếp tục được ghi nhận, tiếp thu và chỉnh lý nhằm đồng bộ các quy định về thủ tục hải quan; đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho DN theo tinh thần Nghị quyết 19/NQ-CP, Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ và cụ thể hóa cam kết quốc tế tại các hiệp định thương mại tự do.

Không yêu cầu DN xuất trình hồ sơ giấy

Tiếp thu những ý kiến của DN tại các hội nghị trước, Tổng cục Hải quan dự kiến chỉnh lý quy định về nộp hồ sơ hải quan điện tử ngay khi đăng ký tờ khai, để vừa đảm bảo quản lý, vừa tạo thuận lợi cho người khai hải quan, giảm tiếp xúc giữa Hải quan và DN. Người khai hải quan sẽ gửi đầy đủ hồ sơ hải quan dưới dạng điện tử ngay khi đăng ký tờ khai hải quan và công chức Hải quan phải sử dụng hồ sơ điện tử để kiểm tra, không được yêu cầu người khai hải quan xuất trình, nộp hồ sơ giấy (trừ các chứng từ quy định là bản chính và chưa thực hiện Cơ chế một cửa như C/O, giấy phép…).

Đối với quy định khai bổ sung hồ sơ hải quan, tại các cuộc hội thảo trước, một số hiệp hội nhất trí việc đưa ra nguyên tắc quản lý chặt chẽ hơn đối với những trường hợp khai bổ sung, theo đó chỉ được khai bổ sung với những sai sót khách quan hoặc có lý do chính đáng. Các lý do phải có chứng từ chứng minh cụ thể. Tuy nhiên, một số DN XK, NK theo dạng mua bán nguyên lô, hàng rời, hàng lỏng có dung sai nên việc khai báo chính xác về số lượng, chủng loại rất khó, chỉ có thể khai báo sau khi kiểm, đếm hết lô hàng hoặc có kết quả giám định. Do vậy, cần bổ sung quy định về khai bổ sung trong trường hợp này và quy định cụ thể các chứng từ phải nộp để đảm bảo minh bạch và tránh tình trạng công chức Hải quan tùy tiện yêu cầu chứng từ ngoài quy định.

Nội dung này đã được ban soạn thảo tiếp thu và chỉnh lý theo hướng bổ sung thêm quy định về XK, NK hàng hóa mua bán theo kiểu nguyên lô, nguyên chuyến... Bên cạnh đó, giữ nguyên nội dung đã quy định đối với trường hợp gửi thừa hàng, nhầm hàng, quy định chi tiết hơn về cách thức xác minh và thời gian xác minh để minh bạch thủ tục; trường hợp phát hiện có dấu hiệu gian lận, buôn lậu thì xử lý nghiêm không cho khai bổ sung.

Nhiều điểm cần thống nhất

Liên quan đến áp dụng nguyên tắc khai báo trên tờ khai để có thể kiểm soát xuyên suốt cả quá trình hàng hóa từ khi có dự kiến XK, NK đến khi thực tế XK, NK, Ban soạn thảo dự kiến tăng cường quản lý với hàng NK và tạm thời chưa thay đổi quy định đối với hàng XK để khuyến khích XK. Do đó, duy trì quy định về khai báo vận đơn và trường hợp một vận đơn khai nhiều tờ khai thì phải tách vận đơn để đảm bảo công tác trao đổi thông tin tự động với DN kinh doanh cảng, kho, bãi để tạo điều kiện cho người khai hải quan có thể lấy hàng mà không phải qua Hải quan giám sát để xác nhận, đồng thời hạn chế việc phát sinh các tờ khai trùng, tờ khai ảo trên hệ thống hải quan. Tạm thời bỏ quy định về người khai hải quan phải đăng ký dự kiến lô hàng XK để hệ thống hải quan cấp số quản lý duy nhất cho người khai hải quan thực hiện khai báo tờ khai XK. Việc bỏ quy định này về hình thức sẽ tạo thuận lợi cho người khai hải quan trong khâu khai báo nhưng sẽ không hỗ trợ trong việc triển khai Điều 41 Luật Hải quan, có nghĩa người khai hải quan trong một số trường hợp vẫn phải thực hiện thủ tục đưa hàng qua khu vực giám sát với cơ quan Hải quan trước khi làm thủ tục lấy hàng tại cảng.

Về vấn đề này đại diện Cục Hải quan Hải Phòng cho rằng, quy định này cần được thực hiện, bởi trong chuỗi thông quan hàng hóa không chỉ có riêng cơ quan Hải quan mà còn có nhiều cơ quan quản lý nhà nước khác. Chính vì vậy, việc triển khai mã định danh cho lô hàng sẽ giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước thuận lợi trong quá trình quản lý, kiểm tra hàng hóa thông qua Cơ chế một cửa quốc gia, từ đó sẽ giúp thời gian làm thủ tục để thông quan hàng hóa được nhanh chóng.

Về chính sách quản lý đối với loại hình gia công, sản xuất XK, ban soạn thảo dự kiến chỉnh lý dự thảo theo hướng giảm bớt thủ tục về nộp báo cáo quyết toán cho DN. Theo đó, DN hoạt động gia công, sản xuất XK thực hiện cung cấp thông tin về quản lý, sử dụng nguyên liệu, vật tư NK, sản phẩm XK từ hệ thống quản trị sản xuất của DN với cơ quan Hải quan thông qua hệ thống. Trường hợp tổ chức, cá nhân chưa thực hiện cung cấp thông tin như trên thì định kỳ hàng quý, chậm nhất là ngày thứ 45 của quý sau nộp báo cáo quyết toán tình hình sử dụng nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị và sản phẩm XK trong quý cho cơ quan Hải quan.

Góp ý vào nội dung trên, các DN lớn như (Samsung, Intel…) cho rằng, hệ thống quản trị của DN có thể đáp ứng được quy định kết nối trực tiếp với cơ quan Hải quan. Nhưng các DN cũng bày tỏ lo ngại về hệ thống đường truyền có đáp ứng được khối lượng tờ khai rất lớn của DN hàng ngày hay không. Chẳng hạn như Công ty Samsung thuộc diện DN ưu tiên về hải quan, có lượng hàng XNK lớn. Trong khi đó việc truyền thông tin lên hệ thống VNACCS với dung lượng lớn có thể gây ra lỗi, ảnh hưởng đến hoạt động của DN. Hay đại diện Công ty Intel cho rằng, Tổng cục Hải quan cần có lộ trình rõ ràng để DN có thời gian nâng cấp, hoàn chỉnh hệ thống đáp ứng với yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan. Bên cạnh đó, với đặc thù DN hoạt động 24/7 thì trong thời gian nâng cấp hệ thống, cơ quan Hải quan phải hướng dẫn DN làm thế nào để không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất.

Bên cạnh đó, nhiều nội dung khác cũng được DN tham gia, đóng góp ý kiến. Ban soạn thảo cho biết sẽ tiếp tục tiếp thu ý kiến của DN để hoàn thiện dự thảo Thông tư. Riêng đối với quy định về phối hợp giám sát tại cảng hàng không, cảng biển sẽ tiếp tục có những buổi hội thảo riêng để làm rõ cách thức quản lý.