Ủy viên Năng lượng EU, Guenther Oettinger cho biết Nga đề xuất giảm giá gas xuống 20% so với mức giá hiện tại, đồng thời yêu cầu Ukraine trả 1,95 tỷ USD tiền nợ khí đốt trước ngày 16/6 nếu không nước này có thể sẽ cắt nguồn cung mặt hàng này.
Trong cuộc họp, Nga đề nghị “thỏa hiệp”, đồng ý cung cấp khí đốt cho Ukraine với mức giá 385 USD mỗi 1.000 mét khối khí, thấp hơn giá hiện tại 100 USD.
Bộ trưởng Năng lượng Nga, Alexander Novak cho biết mức giảm giá này tương tự mức Nga cung cấp cho Ukraine từ năm 2010 cho đến tháng 4 năm nay và Nga có thể đảm bảo mức giá này trong vòng 12 tháng tới tính từ tháng 4 nếu Ukraine trả các khoản nợ.
Ukraine đầu tiên phải trả 1,45 tỷ USD tiền mua khí đốt năm ngoái và thêm 500 triệu USD một phần tiền nợ khí đốt mua tháng 4 và tháng 5.
Nếu nước này không trả số tiền này vào sáng ngày 16/6, Nga sẽ chỉ cung cấp lượng khí đốt Ukraine đã trả tiền trước đó ở mức giá hiện tại. Phần tiền nợ còn lại vào khoảng 2,35 tỷ USD sẽ được trả tiếp theo ở mức giá mới, Novak cho biết.
Đáp lại, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine, Yuri Prodan cho biết nước này sẽ sàng trả nợ nếu Nga đưa ra một mức giá thị trường “công bằng”.
Prodan cho biết công ty năng lượng quốc gia nước này Naftogaz Ukrainy NAK sẽ kiện lên tòa án quốc tế ở Stockholm nếu Nga không đồng ý mức giá.
Vị này cho biết Ukraine có thể mua khí đốt “ngược” từ EU với mức giá thấp hơn nhiều. Nếu Nga cắt nguồn cung, Ukraine sẽ vận dụng tối đa các đường ống dẫn ngược từ EU và chờ đợi quyết định của trọng tài quốc tế.
Trước cuộc họp, Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk cho rằng đề nghi giảm giá của Nga có thể bị hủy bỏ bất cứ lúc nào và thực tế nước này đã từng làm như thế.
Ukraine từ chối trả tiền khí đốt cho Nga khi nước này tăng giá gas lên 81% vào tháng 4.
Công ty Gazprom của Nga đã hủy bỏ mức giảm giá đưa ra tháng 12 với lý do nước này nợ quá nhiều, trong khi Nga cũng hủy bỏ ưu đãi thuế xuất khẩu nước này áp dụng với Ukraine từ năm 2010 để đổi lấy việc thuê căn cứ trên Crime cho Hạm đội Biển đen. Crime sau đấy đã bị sát nhập vào Nga trong tháng 3.
Bất chấp bất đồng, đại diện của EU Oettinger vẫn lạc quan hai bên sẽ sớm đạt được thỏa thuận.
“Chúng tôi sẽ cố gắng đạt được những tiến triển trong 48 giờ tới. Từ giờ đến thứ 2 vẫn còn thời gian và cơ hội,” Oettinger cho biết.
Mai Hương (Theo Bloomberg)