Người lao động nhận BHXH một lần tại BHXH huyện Củ Chi. Ảnh: Phạm Thu

Từ đầu năm tới nay, BHXH TPHCM đã giải quyết 95.055 hồ sơ, số tiền chi trả là hơn 6.000 tỷ đồng. Tổng số người tham gia bảo hiểm xã hội của TPHCM là hơn 2,2 triệu.

Theo ông Nguyễn Văn Lâm, 3 nguyên nhân khiến người lao động hưởng BHXH một lần. Thứ nhất là người lao động ngừng việc, thiếu việc làm bị ảnh hưởng thu nhập, để trang trải cuộc sống, họ quyết định chuyển từ khu vực chính thức sang lao động tự do, không tham gia BHXH.

Thứ hai, một bộ phận người lao động từ tỉnh khác đến TPHCM chọn hưởng BHXH một lần để giải quyết khó khăn trước mắt.

Thứ ba, do thói quen của người lao động nghĩ rằng nhận BHXH là trợ cấp mất việc để giải quyết khó khăn, sau đó tính đến tiếp tục tham gia khi có điều kiện.

Ông Lâm cho biết trước mắt, Sở LĐ-TB&XH TPHCM đề xuất tăng truyền thông cho người lao động để họ hiểu về lợi ích hưởng lương hưu so với BHXH một lần.

Bên cạnh đó, TPHCM cũng cho rằng cần làm tốt đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động khi họ hưởng bảo hiểm thất nghiệp để nhanh chóng quay lại thị trường lao động chính thức.

Ở cấp vĩ mô, ông Lâm đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét điều chỉnh một số quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội và Nghị quyết thi hành.

Theo quy định hiện nay, điều kiện để người lao động hưởng trợ cấp BHXH một lần là sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH trong vòng 12 tháng đó. Trong khi, việc thay đổi chính sách về tỉ lệ tính lương hưu và lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu theo từng năm đối với cả nam lẫn nữ khiến người lao động trẻ cảm thấy việc đủ điều kiện về tuổi đời để được hưởng lương hưu khó đạt. Do đó, nhiều trường hợp người lao động có thời gian tham gia BHXH trên 19 năm, thậm chí đã đóng BHXH được 19 năm 11 tháng, nhưng vẫn quyết định nghỉ việc để đủ điều kiện hưởng BHXH một lần.