Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo giải trình về các luật thuế.

Không tăng mức phạt chậm nộp thuế

Tại Luật sửa đổi,ửlýnghiêmhànhvilợidụngthuếphòngvệđểtănggiákèo nhà cái ngày mai bổ sung một điều của các Luật Thuế, nhiều nội dung góp ý của các đại biểu (ĐB) đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) giải trình và tiếp thu vào dự án Luật.

Cụ thể, dự án Luật đã tiếp thu ý kiến ĐB về việc giữ mức tiền chậm nộp thuế là 0,03%/ngày thay tỷ lệ 0,04%/ngày như dự thảo trình Quốc hội trước đây. Điều này là để phù hợp định hướng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016 - 2020 và tạo điều kiện cho doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước, giảm khó khăn cho doanh nghiệp.

Về quy định giá tính thuế TTĐB, có ý kiến ĐB đề nghị không quy định cứng ở mức tỷ lệ 7% mà nên quy định khung tỷ lệ từ 3% đến 12% và giao cho Chính phủ căn cứ đặc điểm, tính chất của từng mặt hàng để quy định mức tỷ lệ cụ thể. Có ý kiến cho rằng, việc quy định cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở không có quan hệ công ty mẹ, công ty con là chưa bảo đảm tính bao quát, đề nghị bổ sung các quan hệ liên kết, góp vốn vào Dự thảo luật.

Theo UBTVQH, thực tế thời gian qua, đã xảy ra tình trạng nhiều doanh nghiệp lợi dụng quy định thiếu chặt chẽ của pháp luật để tìm cách chuyển giá nhằm trốn, tránh thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Để khắc phục tình trạng này, tiếp thu ý kiến ĐB, ngoài quy định công ty mẹ, công ty con, dự án Luật bổ sung trường hợp cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở có mối quan hệ liên kết. Đồng thời, để đảm bảo điều hành linh hoạt theo từng thời kỳ và từng nhóm hàng, ngành hàng cụ thể giao cho Chính phủ quy định mức tỷ lệ phần trăm (%) so với giá bình quân của cơ sở kinh doanh thương mại bán ra, trường hợp thấp hơn mức quy định này thì cơ quan thuế căn cứ vào tỷ lệ trên để thực hiện quyền ấn định thuế.

Xử lý nghiêm hành vi lợi dụng thuế phòng vệ để tăng giá

Đối với Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (sửa đổi), dự án Luật đã được tiếp thu, bổ sung nhiều nội dung như luật hóa đối tượng chịu thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ và hàng hóa của doanh nghiệp chế xuất thực hiện quyền nhập khẩu, quyền phân phối.

Đồng thời, để bao quát, xử lý toàn diện các vấn đề phát sinh trong thực tiễn, Điều 2 của Dự thảo luật giao Chính phủ quy định chi tiết điều này. Dự thảo luật cũng bỏ quy định "trường hợp hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu bị tạm giữ để chờ xử lý của cơ quan Hải quan hoặc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì thời hạn nộp thuế được tính từ ngày ra quyết định xử lý", do thời hạn nộp thuế đối với trường hợp này là trước khi thông quan hoặc giải phóng hàng hóa.

Giải trình về nội dung được một số ĐB đề cập gần đây là cân nhắc việc các loại thuế phòng vệ thương mại để tránh gây biến động thị trường, ảnh hưởng đến người tiêu dùng, UBTVQH cho biết việc áp dụng các loại thuế phòng vệ thương mại không nhằm mục đích ngăn cản hàng hóa nhập khẩu mà nhằm xử lý đối với các hành vi cạnh tranh không lành mạnh của các nhà xuất khẩu nước ngoài gây ảnh hưởng đến thị trường trong nước.

Đây là một thông lệ quốc tế mà các nước đều áp dụng trong bối cảnh hội nhập sâu rộng. Các nước đều giao cơ quan quản lý Nhà nước về thương mại và cạnh tranh (tương tự như Bộ Công thương) có trách nhiệm trong việc điều tra và quyết định mức thuế phòng vệ thương mại để ban hành các biện pháp ngăn chặn các tác động tiêu cực do hành vi cạnh tranh không lành mạnh của các nhà xuất khẩu nước ngoài. Do vậy, UBTVQH xin Quốc hội cho phép giữ quy định giao thẩm quyền quyết định áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại cho Bộ Công thương như Dự thảo luật.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, khi áp dụng thuế chống bán phá giá, có một số trường hợp lợi dụng việc áp dụng các loại thuế này để đầu cơ và có các hành vi không lành mạnh làm biến động thị trường, tăng giá hàng hóa. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Chính phủ căn cứ vào tình hình thực tế, chỉ đạo các bộ ngành liên quan như Bộ Công thương, Bộ Tài chính tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kịp thời có các biện pháp đồng bộ, công khai, minh bạch để xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng để làm tăng giá cả hàng hóa khi áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, ảnh hưởng đến người tiêu dùng./.

H.Y