Xe chở lợn chờ thông quan tại cửa khẩu Chi Ma (Lạng Sơn). Ảnh: Hồng Nụ

TheềmộtmốiviệcthuphítạibiêngiớiViệkeo châu áo Bộ NN&PTNT, về tổ chức bộ máy: Bên phía Trung Quốc, do đặc thù của nước bạn, Tổng cục Kiểm soát, kiểm nghiệm, kiểm dịch xuất nhập cảnh là cơ quan thuộc Chính phủ với ba chức năng là: Kiểm dịch động vật, kiểm dịch thực vật, kiểm dịch y tế. Ở các địa phương có các Cục Kiểm nghiệm, kiểm dịch xuất nhập cảnh cũng có chức năng tương tự. Do vậy, việc kiểm dịch và thu phí, lệ phí do một cơ quan thực hiện.

Còn tại Việt Nam: Kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật do Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) tiến hành. Kiểm dịch thực vật do Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) tiến hành. Cả hai cơ quan này đều chịu sự quản lý của Bộ NN&PTNT. Tuy nhiên, kiểm dịch y tế lại thuộc Bộ Y tế quản lý.

Mỗi cơ quan đều có tổ chức bộ máy độc lập, chức năng và nhiệm vụ riêng, quy trình kiểm dịch cũng khác nhau gắn liền với công tác thu phí, lệ phí liên quan. Thực tế kiểm dịch động vật, thực vật ở cửa khẩu với mỗi lô hàng hóa xuất nhập khẩu nếu thuộc danh mục phải kiểm dịch thì cơ quan kiểm dịch tiến hành kiểm dịch theo quy trình và thu phí, lệ phí theo quy định còn cơ quan kiểm dịch y tế chỉ kiểm tra con người đi theo.

“Như vậy, mỗi lô hàng hóa xuất, nhập khẩu thì chỉ một cơ quan kiểm dịch thực hiện và thu phí, lệ phí, không có tình trạng một lô hàng nhiều cơ quan kiểm dịch cùng làm và thu, không chồng chéo về thủ tục hành chính. Nếu giao một cơ quan thu phí, lệ phí thì không những không thuận lợi mà còn phát sinh thêm thủ tục hành chính, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc bóc tách nguồn thu để hoàn trả cho các đơn vị sẽ rất phức tạp”, ông Nguyễn Xuân Cường, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết.

Theo Bộ NN&PTNT, xét về góc độ chuyên môn, tài chính: Theo quy định hiện hành, đây là lĩnh vực chuyên môn rất khác nhau, được điều chỉnh bởi một hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành khác nhau (Luật Thú y, Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật) và thực hiện tác nghiệp khác nhau do các cơ quan chuyên ngành khác nhau thực hiện.

Thực hiện Luật Phí và Lệ phí vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ 1-7-2016 và Chỉ thị số 14/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 10-5-2016, Bộ NN&PTNT đang tích cực phối hợp với Bộ Tài chính rà soát các nội dung chung tại một văn bản quy phạm pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân trong thực hiện nhiệm vụ. Do vậy, đề nghị thu về một đầu mối thu phí trong điều kiện hiện nay là chưa khả thi. Bộ NN&PTNT ghi nhận đề nghị trên để nghiên cứu.

Trước đó, liên quan tới việc thu phí, lệ phí tại cửa khẩu biên giới Việt-Trung, để tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và người dân, Ủy ban hợp tác cửa khẩu (Bộ Quốc phòng) đã có công văn gửi Bộ NN&PTNT kiến nghị Bộ NN&PTNT nghiên cứu mô hình tổ chức về công tác kiểm soát an toàn thực phẩm và kiểm dịch hàng động vật, hàng thực vật tại các cửa khẩu theo hướng giao cho một cơ quan thực hiện việc thu phí kiểm dịch tại cửa khẩu.