>> [Video] Khắc phục tiêu bị gãy đổ, trụ tiêu và dây kẽm lên cơn sốt
>> [Video] Lốc xoáy làm gãy đổ hoàn toàn 70 ngàn nọc tiêu
>> Lốc xoáy làm gãy đổ hoàn toàn 70 ngàn nọc tiêu
Các lực lượng tại chỗ giúp người dân ấp 9, xã Lộc Điền dựng lại trụ tiêu bị đổ
Thời tiết không còn theo quy luật và vấn đề “nóng” đang đặt ra là phải có giải pháp giúp người trồng tiêu ứng phó với diễn biến khí hậu đang ngày càng khắc nghiệt để phát triển hồ tiêu bền vững.
DỐC TOÀN LỰC GIÚP DÂN TẬN THU TIÊU
Ngày 24-2, Huyện ủy, UBND huyện Lộc Ninh chỉ đạo kịp thời công tác giúp dân khắc phục thiệt hại do lốc xoáy, đồng thời đề nghị Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh hỗ trợ lực lượng giúp xã Lộc Thuận; Đại đội bộ binh 31, Ban CHQS huyện giúp các xã Lộc Quang, Lộc Phú... Trong 2 ngày 24 và 25-2, Bí thư Huyện ủy Trần Thị Ánh Tuyết, Phó chủ tịch UBND huyện Nguyễn Gia Hòa và lãnh đạo Phòng Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, Ban Dân vận, Hội Nông dân huyện... đã giám sát, kiểm tra thực tế khắc phục sau lốc xoáy, thăm hỏi động viên các hộ bị thiệt hại nặng... |
6 giờ sáng 24-2, các nẻo đường nối quốc lộ 13 với các ấp trọng điểm trồng tiêu Lộc Thuận, Lộc Điền và đường ĐT748 nối 2 xã Lộc Phú, Lộc Quang tấp nập lực lượng tại chỗ các xã, công an, bộ đội C31, biên phòng cùng người thân của các hộ có tiêu bị lốc xoáy tàn phá cùng nhau dựng lại trụ tiêu, hy vọng tận thu trước khi trái rụng. Trên các con đường nhộn nhịp phương tiện vận chuyển dây kẽm, trụ gỗ... dành lại sự sống cho hồ tiêu.
Trước đó, từ 18 giờ ngày 23-2, các cửa hàng, đại lý bán vật tư nông nghiệp ở thị trấn Lộc Ninh và trung tâm các xã giá máy khoan tay và một vài vật liệu phục vụ sản xuất hồ tiêu tăng khoảng 10% nhưng cạn hàng. Nhiều hộ phải về Bình Long mua máy khoan tay để kịp khoan hố dựng lại hồ tiêu.
8 giờ ngày 24-2, chúng tôi đến UBND xã Lộc Thuận, cửa phòng của lãnh đạo chủ chốt đóng kín bởi đang tập trung toàn lực lượng trực tiếp giúp dân dựng tiêu. 10 giờ, chuông điện thoại của Chủ tịch UBND xã Lộc Thuận Hoàng Thế Nam vẫn nóng ran các hộ dân xin thêm lực lượng kịp dựng tiêu, tận thu hạt. Ông Nam cho biết, khoảng 17 giờ 10 phút, ngày 23-2 sau khi khi lốc xoáy xảy ra, dù trời đã nhá nhem tối nhưng xã đã triển khai toàn bộ lực lượng xuống địa bàn để kiểm kê thiệt hại của từng hộ và có phương án giúp dân. 7 giờ ngày 24-2, toàn bộ lực lượng của xã gồm hội viên nông dân, công an, xã đội, dân quân tự vệ khoảng 70 người cùng 110 cán bộ, chiến sĩ bộ đội biên phòng phân bổ về các hộ có 500-2.000 trụ tiêu bị gãy đổ giúp dân. Số liệu cập nhật diện tích hồ tiêu bị thiệt hại do lốc vẫn tăng lên từng giờ. Đến 10 giờ ngày 24-2, Lộc Thuận có khoảng 25.000 trụ tiêu bị gãy đổ, trong đó ấp 8 trên 20.000 trụ. Xã khuyến cáo người dân phải chủ động huy động người thân, xóm làng giúp sức, ưu tiên dựng lại tiêu kinh doanh thu hái trước khi rụng hết trái (trước 3 ngày).
Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Lộc Điền cũng cho biết, chỉ thống kê hộ có trên 200 trụ tiêu bị gãy đổ thì Lộc Điền là xã có diện tích hồ tiêu bị lốc xoáy tàn phá nặng nề nhất với khoảng 27.000 trụ, tập trung ở ấp 9. Theo phân bổ của huyện, lực lượng các xã Lộc Thịnh, Lộc Thái và Lộc Khánh cùng xã Lộc Điền giúp dân dựng tiêu, thu hoạch.
GÃY ĐỔ CHỦ YẾU TIÊU KINH DOANH
Ngẩn ngơ đứng nhìn vườn tiêu 2.700 trụ bị ngả rạp do lốc xoáy, trong đó hơn 1.000 trụ vừa cho trái năm đầu với chuỗi tiêu dài, trái đóng dày, vợ chồng cựu chiến binh Phạm Thế Huy - Nguyễn Thị Thu Thủy ở tổ 5, ấp 8, xã Lộc Thuận nghẹn ngào: Năm nay mưa nhiều, tiêu đủ nước phát triển tốt, gia đình tôi cũng như hàng trăm hộ trồng tiêu rất phấn khởi hy vọng bội thu. Dự đoán vườn cho năng suất bình quân 3kg/trụ, với hơn 3 tấn tiêu thu được, vợ chồng tôi dư dả trả 120 triệu đồng vay ngân hàng và tái đầu tư chăm sóc. Vậy mà chỉ sau cơn lốc xoáy, tất cả hy vọng đều tiêu tan.
Đây cũng là lần thứ 2 (tính từ giữa mùa mưa 2016) gia đình ông Huy bị lốc xoáy tàn phá vườn tiêu. Lần trước có khoảng 500 trụ tiêu năm thứ 2 bị đổ nhưng giữa mùa mưa nên cứu được tiêu. Riêng lần này, đa phần tiêu kinh doanh đổ đều bị đứt dây từ gốc nên chỉ mong dựng lại để tận thu tiêu lép do còn xanh, hạt chưa căng tròn.
Theo cập nhật của Phòng Nông nghiệp - Phát triển nông thôn huyện Lộc Ninh, đến 16 giờ ngày 24-2, lốc xoáy đã tàn phá khoảng 81.000 trụ tiêu, tương đương 41 ha, chủ yếu là tiêu kinh doanh, trong đó 60% đã bị bứt dây từ gốc không cứu được mà chỉ dựng lại để tận thu tiêu lép. Lộc Quang có khoảng 20.000 trụ thiệt hại, tập trung ở ấp Bù Tam; Lộc Phú khoảng 14.000 trụ, chủ yếu ở ấp Bù Nồm; Lộc Thuận hơn 20.000 trụ, tập trung ở ấp 8 (khu vực quanh hồ Lộc Quang); Lộc Điền chủ yếu ở ấp 9 (quanh suối Phèn) với hơn 27.000 trụ. Lộc Khánh bị ảnh hưởng bởi lốc nhưng mức độ thiệt hại ít hơn. Mỗi trụ tiêu trồng nọc sống năm đầu tiên giá thành khoảng 200 ngàn đồng. 81.000 trụ chủ yếu là tiêu kinh doanh năng suất bình quân 3kg/trụ, giá 120 ngàn đồng/kg thì chỉ riêng thiệt hại sản lượng 360 ngàn đồng/trụ lốc xoáy đã lấy đi của người trồng tiêu Lộc Ninh hàng chục tỷ đồng.
KHÔNG CÒN MƯA THUẬN GIÓ HÒA
Hơn 3 năm chăm sóc vườn tiêu, nay mới cho thu hoạch vụ đầu “trời cho thấy nhưng không cho ăn”, vợ chồng cựu chiến binh Phạm Thế Huy chỉ mong ngân hàng cho khoanh nợ chờ 3 năm nữa tái đầu tư tiêu để trả nợ. Đây cũng là mong mỏi của các cấp ủy đảng, chính quyền và hàng trăm hộ trồng tiêu bị lốc xoáy tàn phá vào thời điểm chuẩn bị đến mùa thu hoạch. Bởi có đến hơn 90% người trồng tiêu phải vay vốn ngân hàng, vay ngoài vì đầu tư hồ tiêu cao gấp nhiều lần so với các cây trồng khác. |
Những người ở tuổi “xưa nay hiếm” tại Lộc Ninh đều kinh ngạc vì lần đầu tiên chứng kiến mưa trái mùa kèm theo lốc xoáy xảy ra vào gần giữa mùa khô với cường độ cao, bán kính rộng. Theo quy luật, lốc xoáy thường xảy ra vào đầu và cuối mùa mưa.
Những năm gần đây, Bình Phước cũng như nhiều địa phương vùng Đông Nam bộ không còn là vùng đất “mưa thuận gió hòa” bởi mưa lớn kèm theo lốc xoáy thường xuyên xảy ra với mức độ dày hơn từng năm. Chỉ riêng mùa mưa năm 2016 đến nay, vùng trồng tiêu trọng điểm của Lộc Ninh đã xảy ra 4 đợt lốc xoáy. Như ấp 8, xã Lộc Thuận, người trồng tiêu đã 3 lần “khóc ròng” vì vườn tiêu bị tàn phá do lốc. Điều đáng nói là năm nay mưa nhiều vào cuối vụ nên hồ tiêu cũng như nhiều cây trồng khác đều cho thu hoạch muộn khoảng 1 tháng. Như vậy, thời điểm này tiêu Vĩnh Linh phải chờ 1 tháng nữa mới thu hoạch chính trong khi những năm trước đã hái xả nên lốc xoáy xảy ra làm hàng trăm hộ trắng tay.
Theo khảo sát của những người trồng tiêu có kinh nghiệm, cán bộ chủ chốt huyện, xã thì phần lớn diện tích hồ tiêu bị lốc xoáy tàn phá là tiêu kinh doanh do nằm trong “rốn lốc”, cường độ gió quá lớn. Thứ hai, do tiêu đang chuẩn bị cho thu hoạch nên trái sai, nặng; trụ tiêu là các loại cây sống như keo, lồng mức và đặc biệt cây cẩm (giòn) không đỡ nổi trụ tiêu nên bị gió xoáy bẻ gãy từ gốc. Lốc xoáy xảy ra bất thường không theo quy luật vào thời điểm mà nông dân đang nuôi tán cây trụ sống để che mát cho tiêu, tránh nắng nóng, đồng thời dự trữ nguồn thức ăn cho đàn dê lấy phân bón tiêu nên càng làm tăng khối lượng trụ tiêu kinh doanh. Những năm gần đây, do giá tiêu cao nên nông dân dốc sức chăm sóc tiêu để nhanh thu hồi vốn trả nợ. Năm đầu tiên trụ tiêu đã cao hơn 4m, đến năm thứ 3 nhiều trụ cao 6-7m cõng theo trọng lượng của trái nên không thể chống đỡ với cường độ mạnh của lốc xoáy.
Chủ tịch UBND xã Lộc Thuận Hoàng Thế Nam nói, xã khuyến cáo người trồng tiêu không để trụ tiêu quá cao. Phải thường xuyên rong cành, lá trụ sống. Trồng cây trụ sống trước 1 năm trồng tiêu để cây đủ sức cõng hồ tiêu. Trụ giả (gỗ tạp) đủ tiêu chuẩn để thay được trụ cây sống ít nhất 2-3 năm. Không sử dụng trụ giả bằng các loại cây dễ mục. Nên xen kẽ 2-3 hàng trụ sống/hàng trụ gỗ để giằng vườn tiêu chắc, chống chọi với gió lốc.
Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Lộc Điền Đinh Huyên cũng cho rằng, nhiều năm nay có diễn đàn, hội thảo trồng tiêu bền vững (hữu cơ hóa) thì ngành nông nghiệp nên cấp bách nghiên cứu xây dựng mô hình trồng tiêu để đối phó với diễn biến khí hậu khắc nghiệt như hạn hán, lốc xoáy...
Phương Hà