Hiện 11 địa phương chưa phân bổ vốn thu hồi ứng trước hoặc thu hồi chưa hết số vốn ứng trước.

Trong đó,ảingânvốnchươngtrìnhmụctiêuquốcgiacònchậbang xep hang bong da phan lan đáng chú ý, các địa phương đã tích cực phân bổ kế hoạch vốn, nhưng vẫn còn chưa đúng quy định.

Tích cực phân bổ vốn nhưng còn chưa đúng quy định

Nguồn vốn ngân sách trung ương cho đầu tư năm 2020 thực hiện các CTMTQG là 27.336 tỷ đồng. Với số vốn nêu trên, kế hoạch vốn ngân sách trung ương năm 2020 đã tăng 1,5 lần so với kế hoạch năm 2019 và chiếm gần 1/3 tổng số vốn của cả kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016 - 2020.

Theo Bộ Tài chính, nhìn chung các địa phương đã tích cực triển khai phân bổ kế hoạch vốn CTMTQG năm 2020. Số lượng các địa phương phân bổ đúng thời hạn và tỷ lệ phân bổ so với kế hoạch cao hơn cùng kỳ năm 2019. Việc phân bổ cơ bản đảm bảo đúng cơ cấu vốn theo từng CTMTQG, theo nguồn vốn trong nước, ngoài nước; phân bổ vốn để thu hồi số ứng tối thiểu theo quy định và đối tượng, nội dung hỗ trợ từ ngân sách trung ương.

Tuy nhiên, qua sơ bộ rà soát báo cáo phân bổ vốn đầu tư, Bộ Tài chính nhận thấy còn một số tồn tại. Theo đó, 16 địa phương mới phân bổ tổng số vốn theo từng chương trình mà chưa phân bổ chi tiết đến các đơn vị và chủ đầu tư. 12 địa phương chưa phân bổ hết số vốn được giao. 2 địa phương chưa phân bổ chi tiết theo nguồn vốn trong nước và ngoài nước. 11 địa phương chưa phân bổ vốn thu hồi ứng trước hoặc thu hồi chưa hết số vốn ứng trước.

Ngoài ra, có 21 địa phương chưa phân bổ vốn thực hiện các đề án theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ thực hiện CTMTQG xây dựng nông thôn mới; 7 địa phương phân bổ vốn không đúng đối tượng ngân sách nhà nước hỗ trợ thực hiện.

Bộ Tài chính đã có văn bản đôn đốc đối với các địa phương chưa phân bổ và văn bản gửi 42 địa phương phân bổ vốn chưa đúng quy định, đặc biệt là các dự án phân bổ không đúng đối tượng hỗ trợ của ngân sách nhà nước và kiến nghị địa phương phân bổ theo đúng quy định.

Mới giải ngân hơn 3.100 tỷ đồng

Theo báo cáo của Kho bạc Nhà nước (KBNN), đến 30/4/2020, ước lũy kế giải ngân vốn CTMTQG kế hoạch năm 2020 là 3.126 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch giao. Trong đó, vốn CTMTQG xây dựng nông thôn mới là 2.401 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch giao và vốn CTMTQG giảm nghèo bền vững là 725 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch giao. Ước lũy kế giải ngân kế hoạch năm 2019 kéo dài sang là 92,289 tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính, một số nguyên nhân ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân như: ảnh hưởng của Tết Nguyên đán, diễn biến của dịch Covid - 19, do tập trung giải ngân vốn kéo dài kế hoạch năm 2019. Bên cạnh đó, giải ngân chậm có nguyên nhân do dự án đang hoàn thành nghiệm thu khối lượng chưa làm thủ tục thanh toán vốn ở KBNN; một số dự án mới chưa hoàn thành thủ tục hồ sơ theo quy định; việc thực hiện các thủ tục chuẩn bị đầu tư, công tác lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng còn chậm...

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Nghị quyết này nhằm kịp thời tháo gỡ các rào cản, khó khăn, vướng mắc về ngân sách, đầu tư xây dựng, đẩy mạnh phân cấp, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Đối với địa phương, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, Bộ Tài chính đề nghị cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác lập hồ sơ, thẩm định thiết kế kỹ thuật thi công - dự toán trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai công tác mời thầu, đấu thầu dự án theo thời gian quy định. Công tác giải phóng mặt bằng phải được ưu tiên triển khai trước, mặt bằng sạch để đảm bảo khi nhà thầu thực hiện thi công không còn vướng mắc. Các dự án có vướng mắc cần báo cáo ngay cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý kịp thời (đặc biệt các dự án sử dụng vốn nước ngoài, các dự án sử dụng vốn kế hoạch năm 2019 kéo dài).

Bộ Tài chính cho rằng, các bộ, ngành, địa phương cần kiên quyết cắt giảm, điều chuyển vốn đầu tư của các dự án giải ngân chậm; xử lý nghiêm các trường hợp làm chậm, thiếu trách nhiệm, vi phạm quy định theo Nghị quyết số 41/NQ-CP của Chính phủ.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, việc giải ngân vốn đầu tư công thường chậm, nhưng giải ngân vốn CTMTQG còn chậm hơn. Những năm qua, việc chậm trễ này có nguyên nhân chủ yếu là do vướng mắc phân bổ kế hoạch vốn, cũng như trong tổ chức thực hiện còn có tâm lý chủ quan. Ông cũng đồng tình với nhiều kiến nghị thời gian qua khi cho rằng, việc chậm chủ yếu là do khâu tổ chức thực hiện. Do đó, quay trở lại vẫn là, cần làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm người đứng đầu. Chỉ có như vậy, mới thúc đẩy giải ngân nói chung và giải ngân vốn CTMTQG đặc biệt có ý nghĩa nhân văn này.

Minh Anh