Các chuyên gia tài chính trao đổi tại cuộc tọa đàm

Giao dịch với bên liên quan,ịchvớibênliênquanLỗhổngtrongquảnlýrủirongânhàlịch thi đấu bóng đá cúp ý được hiểu là các hợp đồng kinh tế hay các giao dịch khác giữa hai bên có kết nối với nhau bởi một mối quan hệ nhất định phát sinh từ trước khi giao dịch, thường gặp khá phổ biến ở các ngân hàng Việt Nam.

Các loại giao dịch với bên liên quan có trục lợi phổ biến là người liên quan mua tài sản sau đó cho ngân hàng thuê lại, hay bán cho ngân hàng với giá rất cao. Hoặc trường hợp ngân hàng cho các công ty liên quan vay rất phổ biến. Một “chiêu” được các ngân hàng áp dụng để lách quy định về quản lý rủi ro là “cho vay chéo”.

Chia sẻ tại cuộc tọa đàm ngày 14/1, ông Vũ Hữu Điền, Giám đốc Danh mục đầu tư - Công ty quản lý Quỹ Dragon Capital, quỹ đầu tư có cổ phần tại 5 ngân hàng thương mại Việt Nam, đưa ra một ví dụ ngân hàng A có công ty liên quan là X, ngân hàng B có công ty liên quan là Y. Nếu ngân hàng A cho công ty X vay sẽ phải thông qua HĐQT, qua quy trình về phê duyệt giao dịch người liên quan, hoặc vượt quá giới hạn quy định. Vì vậy, hai ông chủ ngân hàng làm việc với nhau, A sẽ cho Y vay, B cho X vay với cùng số tiền. Như vậy, cả hai ngân hàng đã lách được quy định cho vay với ngươi liên quan.

Ngoài ra, có nhiều trường hợp, ngân hàng cho công ty vay, nhưng sau đó lãnh đạo ngân hàng đó được hưởng cổ phần tại công ty được vay, hoặc các ngân hàng cho công ty không liên quan vay nhưng thực chất là cho vay hộ cho người có liên quan.

Trong khi đó, về mặt chính sách, các quy định của cơ quan quản lý về giao dịch với bên liên quan hiện nay còn rất chung chung. Danh sách những người liên quan theo quy định của Việt Nam chưa đầy đủ theo các thông lệ quốc tế. Việc giải quyết các vấn đề về giao dịch với bên liên quan hầu như chỉ theo điều lệ của ngân hàng, không có các chuẩn mực cụ thể.

Chính vì vậy, theo nhiều chuyên gia quốc tế, việc xây dựng một quy trình quản lý và giám sát rủi ro trong giao dịch với bên liên quan là rất quan trọng với hệ thống ngân hàng bởi đây có thể là nguyên nhân gây khủng hoảng với ngân hàng nói riêng và cả hệ thống ngân hàng nói chung.

“Không phải lúc nào giao dịch với bên liên quan cũng có rủi ro, có hại, nhưng phải thận trọng vì trong nhiều trường hợp, giao dịch này là nguồn cơn của cơn khủng hoảng tài chính tại nhiều nước, làm suy yếu hệ thống tài chính”, ông Alwaleed Alatabani, Chuyên gia trưởng về lĩnh vực tài chính, Nhóm Ngân hàng Thế giới (WB) lưu ý./.

H.Y