Làn sóng phản đối việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel hồi đầu tháng 12 đã gây ra một làn sóng thù địch mới trong khu vực - lâu nay vẫn phải chứng kiến cuộc xung đột giữa các phái Hồi giáo theo dòng Sunni và Shi'ite và cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Iran và Saudi Arabia. Trong khi kế hoạch của Tổng thống Trump vấp phải nhiều chỉ trích nặng nề từ thế giới Hồi giáo,Đôngvẫnbấpbênhhậkèo hôm qua đặc biệt là thế giới Arab, được cho là sẽ đặt dấu chấm hết cho tiến trình hòa bình Trung Đông, thì vẫn có ý kiến hoan nghênh quyết định này. Trong bối cảnh các nước đối địch trong khu vực và thế giới đang tận dụng mọi cơ hội để tăng cường tầm ảnh hưởng của mình trên toàn khu vực Trung Đông thời hậu IS, đồng thời loại bỏ đối thủ đe dọa tới lợi ích của mình, giới phân tích nhận định các bên khó có thể đạt được kết quả "cùng thắng".

Trong chuyến thăm "lịch sử" tới căn cứ quân sự Hmeimim ở Syria, việc Tổng thống Vladimir Putin bất ngờ ra lệnh rút “một phần quan trọng” lực lượng quân sự Nga đang hoạt động tại quốc gia Trung Đông này về nước được coi là "một mũi tên, nhiều đích nhắm". Tuyên bố rút quân của Tổng thống Putin cho thấy Nga là bên chủ động, làm chủ “cuộc chơi” và giữ vai trò dẫn dắt tiến trình hòa bình tại Syria. Nga hiện là cường quốc trung gian duy nhất có liên hệ với mọi bên trong cuộc xung đột Syria. Trong tháng này, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, những nước có vai trò quan trọng trong khu vực Trung Đông, đã nhất trí tổ chức đại hội dân tộc Syria tại thành phố nghỉ dưỡng Sochi của Nga vào cuối tháng 1/2018, sau khi những nỗ lực trước đây tổ chức một hội nghị như vậy với sự tham gia của cả Chính phủ và các phái đối địch Syria đều bất thành. Chính sự hợp tác giữa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã chứng tỏ tầm ảnh hưởng về khía cạnh kết nối chính trị với tình hình quân sự thực địa. Các nước đã thành công trong việc đạt được một lệnh ngừng bắn và thiết lập các khu vực giảm căng thẳng trong cuộc khủng hoảng Syria.

Trong 6 năm qua, Nga, nước ở thế đối đầu với Mỹ do ủng hộ chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, hiện đang nỗ lực thu hút Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), vào giải quyết khủng hoảng Syria. Tuy nhiên, Mỹ và Saudi Arabia không "vui mừng" trước mối quan hệ ngày càng chặt chẽ hơn giữa 3 nước này. Rõ ràng, Riyadh không hề muốn chứng kiến tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Thổ Nhĩ Kỳ bởi Ankara ủng hộ tổ chức Anh em Hồi giáo vốn bị Saudi Arabia coi là tổ chức khủng bố. Bên cạnh đó, Saudi Arabia cũng không muốn Iran có tầm ảnh hưởng lớn hơn trong khu vực. Còn Washington cũng sẽ không vui vẻ gì khi thấy Thổ Nhĩ Kỳ chuyển sang hướng Đông, như thành lập liên minh với Nga.

Kể từ khi nhậm chức Tổng thống Mỹ hồi tháng 1/2017, Tổng thống Donald Trump đã đe dọa hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân lịch sử đạt được giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức), bất chấp việc thỏa thuận này được coi là góp phần vào duy trì sự ổn định và hòa bình trong khu vực. Tổng thống Trump cũng có quyết định bất ngờ khi chọn Saudi Arabia và Israel là điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông với tư cách là Tổng thống Mỹ. Quyết định này cho thấy tham vọng của nhà lãnh đạo Mỹ là cải thiện quan hệ giữa Israel và các nước Arab nhằm thúc đẩy một liên minh đối địch với Iran. Tuy nhiên, việc ông quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel sẽ gây phương hại tới lợi ích của các đồng minh của Mỹ đồng thời đe dọa hơn nữa tới cán cân quyền lực trong khu vực. Rõ ràng, sự hợp tác chặt chẽ và cởi mở hơn giữa Israel và Saudi Arabia có thể được coi là dấu hiệu về việc tăng cường gây áp lực về quân sự nhằm ngăn chặn tầm ảnh hưởng của Iran trong khu vực.