【tỷ le keo】Chứng thực không cần bản chính hiểm hoạ khó lường

(CMO) Hiện nay, nhu cầu công chứng, chứng thực các hợp đồng, giao dịch của công dân ngày càng tăng, nhất là ở lĩnh vực chứng thực hợp đồng vay vốn. Song, trên thực tế, nhiều cán bộ cấp xã chứng thực sai quy trình, trái với quy định... đang có xu hướng gia tăng, cần có giải pháp khắc phục, xử lý.

Tại Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ) số 030001-2017.TP/HĐTC giữa Ngân hàng NN&PTNT Chi nhánh huyện Cái Nước với bà Nguyễn Thị Ngọc Hà (ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước), UBND xã Thạnh Phú chứng thực hợp đồng khi không có bản chính mà chỉ có bản photo của giấy chứng nhận QSDĐ. Tương tự, hợp đồng thế chấp QSDĐ số 03.0151TP/HĐTC giữa Ngân hàng NN&PTNT Chi nhánh huyện Cái Nước với ông Nguyễn Thành Nông (ấp Trần Độ, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước), phía UBND xã chứng thực trái với quy định khi giấy chứng nhận QSDĐ đã được thế chấp trước đó, chứng thực khi không có đối chiếu với bản chính QSDĐ.

Nhiều hợp đồng vay vốn được UBND cấp xã chứng thực khi thiếu thành phần hồ sơ và chứng thực sai quy trình, trái quy định.

Một vấn đề đang được đặt ra là có những hợp đồng thế chấp QSDĐ, phía ngân hàng còn có xác nhận “Tài sản QSDĐ đang thế chấp tại ngân hàng”. Giám đốc Ngân hàng NN&PTNT Chi nhánh huyện Năm Căn còn xác nhận trong bản photo giấy chứng nhận QSDĐ của ông Lâm Hoàng Phúc (ấp Xẻo Lớn, xã Lâm Hải, huyện Năm Căn) với nội dung: bản gốc giấy chứng nhận QSDĐ số BB527600 đang thế chấp vay vốn tại Ngân hành NN&PTNT huyện Năm Căn”. Hay hợp đồng thế chấp QSDĐ của bà Nguyễn Thị Nhiên (ấp Bàu Vũng, xã Tân Hưng, huyện Cái Nước), ngân hàng chỉ photo và xác nhận tài sản QSDĐ đang thế chấp tại ngân hàng...

Như vậy, hàng loạt hợp đồng thế chấp QSDĐ được UBND xã ký chứng thực khi không có đủ giấy tờ hợp lệ, đây là hình thức chứng thực trái với quy định.

Ông Phạm Quốc Sử, Trưởng Phòng Kiểm soát thủ tục hành chính, Sở Tư pháp, cho biết: “Trong nội dung hợp đồng thế chấp QSDĐ giữa ngân hàng và người dân lại không ghi rõ mục đích vay. Tuy nhiên, nhiều địa phương ký xác nhận chứng thực miễn giảm tiền thu phí, lệ phí theo Nghị định 55 của Chính phủ. Mặt khác, sự mập mờ các điều khoản trong nội dung hợp đồng đã dẫn đến tình trạng người dân có nhu cầu vay được giải ngân 1 lần thì trong hệ thống ngân hàng giải ngân bằng nhiều lần thông qua nhiều hợp đồng tín dụng khác nhau. Bên cạnh đó, trong quá trình giải ngân của từng hợp đồng thì phần lãi của hợp đồng trước được cộng dồn cho hợp đồng sau. Vì vậy, số tiền thực nhận của người dân khi vay chỉ là khoản chênh lệch”.

Minh chứng, tại hợp đồng thế chấp QSDĐ số 03.0108TP/HĐTC giữa Ngân hàng NN&PTNT Chi nhánh huyện Cái Nước với ông Từ Văn Đoàn (ấp Trần Độ, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước). Trong 1 ngày (13/4/2016), Ngân hàng NN&PTNT Chi nhánh Cái Nước lại ra 3 chứng từ giao dịch, trong đó có 2 chứng từ tất toán và 1 chứng từ giải ngân (cho vay nuôi tôm, cua). Theo đó, tổng số tiền gốc cộng lãi trong hạn và quá hạn là 174.594.792 đồng. Trong khi đó, UBND xã Thạnh Phú chứng thực hợp đồng thế chấp QSDĐ cho ông Từ Văn Đoàn và ngân hàng là 187.000.000 đồng. Như vậy, tại chứng từ giao dịch giải ngân của ngân hàng chi cho người vay số tiền là 5.375.000 đồng.

Ông Phạm Quốc Sử băn khoăn, việc chứng thực của UBND cấp xã đối với hợp đồng vay vốn sai quy trình, trái quy định vẫn còn khá phổ biến. Đây được xem là những dấu hiệu dẫn đến nguy cơ phát sinh ảnh hưởng đến trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan quản lý Nhà nước trong việc chứng thực hợp đồng. Do đó, thời gian tới cần xác lập trật tự nghiêm túc, đảm bảo đúng quy định. Nếu hợp đồng vay vốn không đúng quy định, cơ quan Nhà nước có quyền từ chối chứng thực khi có yêu cầu./.

Thanh Phương