Đây là chia sẻ về diễn biến của thị trường chứng khoán hiện nay của ông Vũ Đức Tiến – Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS) khi trao đổi với phóng viên TBTCVN.

Ông Vũ Đức Tiến – Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS).

Minh bạch - động lực quan trọng cho thị trường chứng khoán phát triển bền vững

*PV: Thưa ông, thị trường chứng khoán (TTCK) chịu sức ép giảm điểm từ cuối tháng 3 đến nay. Ông có thể cho biết đâu là nguyên nhân khiến lực bán ra mạnh làm chỉ số và cổ phiếu nhiều nhóm ngành giảm mạnh?

Ông Vũ Đức Tiến:TTCK chịu sức ép giảm điểm trong thời gian gần đây theo tôi xuất phát tổng hòa từ nhiều nguyên nhân, trong đó có một số nguyên nhân chính.

Thực tế cho thấy, TTCK đã liên tục tăng trưởng mạnh cả về quy mô giao dịch và điểm số trong 2 năm qua và đạt đỉnh lịch sử vào đầu tháng 1/2022. Trong đà tăng chung của thị trường, nhiều nhóm cổ phiếu tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua trong bối cảnh tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp đó chưa theo kịp đà tăng giá, dẫn tới nhu cầu điều chỉnh chung của thị trường. Sau quá trình tăng, thị trường cần tìm điểm cân bằng mới và tích lũy lại để chờ cơ hội cho một giai đoạn tăng trưởng tiếp theo.

Cùng với đó, dù phục hồi tích cực, song thực tế nền kinh tế vẫn còn đối mặt với một số thử thách, cần thời gian để vượt qua do những ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 để lại. TTCK tăng mạnh thời gian qua có nguyên nhân từ lực cầu của nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường rất lớn, tuy nhiên khi đà tăng đó chững lại, khiến cơ hội tìm kiếm lợi nhuận qua giao dịch ngắn hạn trở nên khó khăn hơn. Trong khi đó, nhà đầu tư mới thường giao dịch ngắn hạn, “lướt sóng”, trong bối cảnh cơ hội ngắn hạn ít hơn thì họ sẽ hạn chế giao dịch và bán ra tạo sức ép giảm điểm lên thị trường.

Ngoài các yếu tố nội tại trong nước, TTCK Việt Nam còn chịu sự tác động của bối cảnh vĩ mô và biến động chứng khoán toàn cầu. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất, khủng hoảng năng lượng từ cuộc xung đột Nga – Ukraina đẩy giá năng lượng và lạm phát tăng cao,… là những yếu tố khiến TTCK thế giới biến động bất thường và điều chỉnh từ đầu năm 2022 tới nay. Những bất ổn đó có tác động tiêu cực tới tâm lý nhà đầu tư trong nước, cũng có thể là nguyên nhân làm khối ngoại bán ròng khoảng 6.000 tỷ đồng trên 3 sàn kể từ đầu năm và tạo thêm sức ép điều chỉnh giảm lên thị trường.

Bên cạnh đó, tính từ cuối tháng 3 tới nay chỉ số VN-Index đã điều chỉnh giảm khoảng 6,5%, trong đó các nhóm ngành bị giảm mạnh gồm bất động sản, ngân hàng, chứng khoán,... Trong đó, nhóm ngành bất động sản điều chỉnh giảm mạnh xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: đây là nhóm cổ phiếu đã có giai đoạn tăng rất nóng trước đó nên nhu cầu điều chỉnh là tất yếu; các động thái xử lý sai phạm trên TTCK và trái phiếu doanh nghiệp cũng tạo ra tác động tiêu cực tới tâm lý nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu bất động sản và tạo ra xu hướng bán ra cổ phiếu thuộc ngành này.

*PV: Vừa qua, cơ quan quản lý và các cơ quan chức năng đã cho thấy sự quyết liệt trong xử lý các sai phạm, thanh lọc, tăng tính minh bạch, bền vững cho TTCK. Ông đánh giá thế nào về động thái này?

Ông Vũ Đức Tiến:Sau hơn 20 năm hình thành và phát triển, TTCK Việt Nam đã và đang trở thành kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế, thu hút ngày càng nhiều doanh nghiệp niêm yết, nhà đầu tư tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia vào thị trường. Để có được thành công ngày hôm nay, theo tôi vai trò quản lý giám sát của các cơ quan chức năng là cực kỳ quan trọng. Để thị trường phát triển ổn định và bền vững thì một trong những yếu tố tiên quyết là đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, tạo niềm tin cho tất cả các thành phần tham gia, đặc biệt là với nhà đầu tư.

Tôi rất ủng hộ những hành động kịp thời, quyết liệt của các cơ quan quản lý và chức năng trong xử lý các vấn đề sai phạm thời gian qua. Điều này giúp cho nhà đầu tư càng có thêm niềm tin vào thị trường, tạo ra thêm nhiều sức hút đối với nhà đầu tư mới và là cơ sở để TTCK ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.

Thị trường cũng như mỗi cá nhân, luôn cần những "đổi thay" để hoàn thiện mình

*PV: Tâm lý nhà đầu tư chịu tác động từ các yếu tố ngoại biên và một số sự vụ đơn lẻ, tuy nhiên, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các yếu tố vĩ mô nền tảng và các yếu tố nội tại của thị trường. Vậy các yếu tố hỗ trợ thị trường cụ thể là các yếu tố nào, thưa ông?

Ông Vũ Đức Tiến:Theo quan điểm của tôi, TTCK điều chỉnh trong thời gian gần đây chủ yếu là do thị trường đã tăng trưởng nhanh trong một thời gian dài nên nhu cầu điều chỉnh là tất yếu và lành mạnh. Như đã nói ở trên, thị trường cần tìm điểm cân bằng mới và tích lũy lại để chờ cơ hội tăng trưởng mới ở một nền tảng cao hơn.

Các yếu tố ngoại biên và một số sự vụ đơn lẻ có thể chỉ tác động một phần vào tâm lý của nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư đang nắm giữ các cổ phiếu liên quan, tuy nhiên trong dài hạn như chúng ta đã phân tích thì các sự kiện vừa qua đã được các cơ quan quản lý xử lý nhanh chóng, quyết liệt và kịp thời, điều này giúp thị trường ngày càng trở nên minh bạch và tạo thêm niềm tin cho nhà đầu tư. Tôi cho rằng, đó là yếu tố tích cực.

Trải qua một thời gian dài giãn cách vì đại dịch, đến nay hoạt động kinh tế đang dần trở lại trạng thái bình thường và hầu hết các ngành, lĩnh vực đã có xu hướng phục hồi tăng trưởng trở lại, GDP quý I/2022 tăng trưởng 5,03% so với cùng kỳ. Mặc dù các doanh nghiệp niêm yết chưa công bố đầy đủ kết quả kinh doanh nhưng dựa trên đà hồi phục của nền kinh tế có thể kỳ vọng, kết quả kinh doanh quý I của các doanh nghiệp niêm yết sẽ là bức tranh sáng sủa. Mặt khác, lượng tài khoản nhà đầu tư mở mới vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao trong những tháng đầu năm sẽ tạo thêm lực cầu cho thị trường. Đó là các yếu tố tích cực hỗ trợ trong giai đoạn hiện tại và xu hướng thị trường sẽ tiếp tục tăng trưởng trong dài hạn song hành với quá trình hồi phục, phát triển của nền kinh tế.

Bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên nghiêm túc với hoạt động đầu tư ngay từ đầu, chỉ khi chúng ta nghiêm túc coi chứng khoán là một kênh đầu tư thực sự thì mới có thể xây dựng được tính kỷ luật cho riêng mình.

*PV:Số lượng tài khoản nhà đầu tư tiếp tục gia tăng mạnh mẽ cho thấy sức hấp dẫn của kênh chứng khoán. Đây là yếu tố tích cực cho thị trường chứng khoán trong dài hạn, tuy nhiên, đây cũng là áp lực khi thị trường có thể chịu sự biến động lớn do dòng tiền cá nhân thường vào nhanh, ra nhanh vì tâm lý dễ xao động. Trong bối cạnh hiện nay, ông khuyến nghị thế nào đối với nhà đầu tư trên thị trường, đặc biệt là các nhà đầu tư mới tham gia?

Ông Vũ Đức Tiến:TTCK của chúng ta đang trong giai đoạn phát triển bùng nổ với số lượng tài khoản nhà đầu tư mở mới liên tục đạt kỷ lục trong thời gian qua. Tôi tin rằng, trong tương lai số lượng nhà đầu tư tham gia vào TTCK sẽ còn tiếp tục tăng trưởng mạnh bởi lượng tài khoản trên dân số của Việt Nam đang ở mức thấp ngay cả so với các nước trong khu vực.

Rõ ràng phần lớn các nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chưa có nhiều kiến thức và đặc biệt là kinh nghiệm nên không thể tránh khỏi việc giao dịch dựa trên tâm lý và cảm xúc. Điều này thể hiện khá rõ thông qua những biến động mạnh trên thị trường trong thời gian qua, trong bối cảnh số lượng nhà đầu tư cá nhân mới đang áp đảo. Qua thời gian, lớp nhà đầu tư mới này rồi cũng sẽ trưởng thành và sẽ dần trở thành những nhà đầu tư có trình độ và kinh nghiệm dày dạn hơn.

Tôi nghĩ rằng, việc thị trường có thêm nhà đầu tư mới là rất tích cực nhưng cũng phải chấp nhận cả những ảnh hưởng ban đầu khi có thêm số lượng nhà đầu tư mới đó, không sao cả.

Đối với những nhà đầu tư mới, chúng ta cần tự trang bị cho riêng mình đầy đủ kiến thức, có sự nghiên cứu cẩn thận và nghiêm túc trước khi tham gia vào thị trường. TTCK có nhiều cơ hội nhưng đi kèm với đó là rất nhiều rủi ro, chỉ khi nhà đầu tư tự trang bị cho mình đủ kiến thức, phương pháp đầu tư phù hợp thì mới có thể tìm kiếm được cơ hội cho riêng mình. Chúng ta không nên tham gia vào thị trường chỉ với kỳ vọng kiếm tìm lợi nhuận.

Cùng với đó, hiện có nhiều hệ thống, phương pháp đầu tư có thể đem lại thành công và mỗi nhà đầu tư dựa trên tính cách của mình sẽ phù hợp với một phương pháp đầu tư nhất định. Do đó, trong quá trình đầu tư mỗi người nên dần tự định hình và xây dựng riêng cho mình một phong cách đầu tư, không nên quá phụ thuộc quá nhiều vào khuyến nghị hay phương pháp đầu tư của những người khác, mặc dù trong quá trình đầu tư việc học hỏi là cần thiết.

Bên cạnh đó, với bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên nghiêm túc với hoạt động đầu tư ngay từ đầu, chỉ khi chúng ta nghiêm túc coi chứng khoán là một kênh đầu tư thực sự thì mới có thể xây dựng được tính kỷ luật cho riêng mình. Bởi trong đầu tư, kỷ luật là yếu tố sống còn giúp nhà đầu tư tồn tại và tìm kiếm lợi nhuận. Nghiêm túc trong hoạt động đầu tư từ đầu sẽ thúc đẩy chúng ta luôn học hỏi và đúc rút kinh nghiệm, từ đó giúp bạn hoàn thiện mình và nâng cao dần hiệu quả đầu tư theo thời gian.

Và điều cuối cùng, tôi nghĩ rằng, chúng ta nên lạc quan và tin tưởng vào tương lai của TTCK. Từ khi hình thành và phát triển qua hơn 20 năm, TTCK Việt Nam trải qua nhiều thăng trầm, nhưng luôn trong xu hướng ngày càng phát triển mạnh mẽ và bền vững. Thị trường đã đem nhiều cơ hội thịnh vượng chung cho mọi thành phần tham gia, trong đó có các doanh nghiệp niêm yết và các nhà đầu tư. Thị trường sẽ còn nhiều tiềm năng phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai, và do đó các nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường cần có sự lạc quan và tin tưởng. Chúng ta tham gia vào thị trường với tâm thế một nhà đầu tư thực sự thì cơ hội thành công sẽ đến.

*PV:Xin cảm ơn ông!