Hoạt động sản xuất tại Công ty May Đức Giang. Ảnh: TRẦN VIỆT

DN hoạt động tốt lên

Kết quả khảo sát cho thấy,ảosátđộngtháiDNnămGiảipháphỗtrợvềthuếđượcđánhgiádorados vs chỉ số “động thái tổng thể tình hình sản xuất kinh doanh thực thấy” năm 2013 đạt -8 điểm, cao hơn nhiều so với cuối năm 2012 (-21 điểm). Đáng lưu ý là doanh số bán hàng có sự tăng đột biến từ -4 điểm năm 2012 lên +10 điểm năm 2013, cùng với đó là sự cải thiện năng suất lao động đạt tới 14 điểm. Chỉ số về lượng đơn hàng có sự tiến bộ, trùng với những chuyển biến tốt dần lên của chỉ số mua sắm PMI do HSBC công bố.

Đây là sự nỗ lực của các DN, hiệu quả của chính sách vĩ mô và các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ. Mặc dù vậy “động thái tổng thể tình hình sản xuất kinh doanh thực thấy” vẫn chỉ ra rằng, tình hình sản xuất kinh doanh của DN vẫn chưa thực sự ra khỏi vùng đáy bởi theo dự cảm của DN tại năm 2012 về tình hình 2013, con số này là cao hơn nhiều. Mặc dù vậy, khả năng cải thiện chỉ số này trong năm 2014 là khá lớn bởi dự cảm của DN là 7 điểm.

Đánh giá về tính hiệu quả của các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường của Chính phủ, báo cáo cho biết, đối với 60% DN hiệu quả của các chính sách và giải pháp hỗ trợ DN ở mức bình thường trở lên, 40% đánh giá ở mức thấp. DN cũng đánh giá, hỗ trợ về chính sách thuế là một trong những biện pháp truyền thống để hỗ trợ DN, tạo được hiệu ứng nhanh nên được các DN đánh giá cao.

Phần lớn các DN cho rằng giải pháp này là “có hỗ trợ tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN”. Đối với giải pháp “gia hạn nộp thuế đối với thuế Thu nhập DN phải nộp quý I và 3 tháng thời hạn nộp thuế Thu nhập DN phải nộp quý II và quý III-2013 cho một số đối tượng DN”, có 37,5% DN đánh giá “có hiệu quả cao và rất cao” và 22,9% DN đánh giá “thấp và rất thấp”.

Ngoài ra, với giải pháp “gia hạn nộp GTGT 6 tháng đối với thuế phải nộp tháng 1, 2, 3 năm 2013 với một số nhóm DN đang thực hiện nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ”, 37% DN đánh giá “có hiệu quả cao và rất cao” và 21% DN đánh giá “thấp và rất thấp”. Các DN đánh giá cao những giải pháp về thuế và có hỗ trợ tích cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Tuy nhiên, báo cáo cũng nhận định, chỉ với nhóm giải pháp này là không đủ để vực DN dậy sau khó khăn.

Đứng thứ 2 về tác động tích cực là giải pháp hoàn thuế Bảo vệ môi trường và giảm 50% tiền thuế đất năm 2013 và năm 2014. Đứng thứ 3 là các nhóm giải pháp về vốn tín dụng, hoàn thiện cơ chế bảo lãnh cho các DN vừa và nhỏ, áp dụng mức thuế 5% đối với bán, cho thuê và cho thuê mua nhà ở xã hội và áp dụng 20% thuế Thu nhập doanh nghiệp đối với các DN có tổng doanh thu năm không quá 20 tỷ đồng.

Trong khi đó, các giải pháp về giải quyết hàng tồn kho, hỗ trợ thị trường và đầu tư, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và chính sách quản lý thị trường vàng miếng chưa được đánh giá cao. Có tới 42% DN đánh giá chính sách này có hiệu quả “thấp và rất thấp”.

Theo DN, các giải pháp này còn chung chung, chưa cụ thể. Bên cạnh đó, các giải pháp thị trường đôi khi chỉ có thể tác động đến một số nhóm DN hoặc ngành hàng cần sự hỗ trợ cụ thể và tác động của nó chưa thể có ngay lập tức. Những giải pháp thuộc về vĩ mô như xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách Nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ, quản lý chi ngân sách, 3 đột phá chiến lược, tái cấu trúc nền kinh tế… được đánh giá là “có hiệu quả bình thường” với 60% số DN cho ý kiến.

DN dự định mở rộng quy mô sản xuất

Với những đánh giá như vậy về tình hình tác động của chính sách tới hoạt động sản xuất kinh doanh, một nửa DN dự định giữ nguyên quy mô trong năm 2014, 42% DN cho rằng có thể mở rộng quy mô kinh doanh và 7% có thể giảm quy mô, chỉ 1% DN có thể phải tạm dừng hoạt động. Những DN dự định mở rộng quy mô là do nhận định về triển vọng kinh tế thuận lợi.

Cụ thể, DN đang kỳ vọng vào những chuyển biến của thị trường lao động vì đây là thời điểm DN dễ dàng tuyển dụng được lượng lao động tay nghề cao mà không cần đào tạo, thậm chí đối với cả những vị trí chủ chốt. Đứng thứ hai là nhóm nguyên nhân mở cửa thị trường, chính sách ưu đãi thuế và khả năng huy động vốn được cải thiện. Đứng thứ ba là kỳ vọng về sự cải thiện của cơ sở hạ tầng và các chương trình hỗ trợ phát triển DN.

Nhằm hỗ trợ DN nâng cao khả năng cạnh tranh, VCCI đưa ra hai nhóm kiến nghị đối với DN và đối với Nhà nước. VCCI khuyến nghị DN nhiệm vụ đầu tiên là nâng cao năng lực quản trị rủi ro và quản trị sự bất định để phân tán rủi ro, biến cái bất định thành cái xác định thông qua việc mua bảo hiểm, mua sản phẩm tương lai.

Ngoài ra, DN cần quan tâm hơn và thường xuyên cập nhật những chính sách của Chính phủ để tận dụng những hỗ trợ, thiết lập chiến lược kinh doanh và xây dựng chương trình hành động, đồng thời DN cần đổi mới nhân sự ngay cả khi DN không cần cắt giảm nhân sự thì việc đổi mới nhân sự đối với những nhân sự có hiệu quả làm việc thấp cũng là việc cần thiết.

Báo cáo cho rằng các DN cần tập trung nâng cao năng lực tiếp nhận và tiếp cận thị trường bao gồm cả thị trường đầu vào và đầu ra trong đó đặc biệt chú ý tới các thị trường mới giàu tiềm năng, thiết lập hệ thống phân phối hiệu quả. Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang có sự phục hồi việc đẩy mạnh XK sẽ góp phần tích cực cho việc tạo đầu ra cho sản phẩm, giải phóng hàng tồn kho.

Trong nhóm giải pháp khuyến nghị tới Nhà nước, VCCI chia thành bốn nhóm gồm: Hỗ trợ tái cấu trúc DN; Đẩy mạnh tái cấu trúc đầu tư; Tái cấu trúc các tổ chức tín dụng; Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, xây dựng thể chế xã hội chủ nghĩa.

Hồ Huệ