Doanh nghiệp FDI đứng đầu về hiệu quả kinh doanh

Sách trắng doanh nghiệp Việt Nam lần đầu tiên được công bố vào đầu tuần này. Và một thông tin rất đáng chú ý,Đằngsaucúbứttốccủadoanhnghiệbarca vs rayo đó là khối doanh nghiệp FDI đã có sự vượt trội so với doanh nghiệp tư nhân trong nước, cũng như doanh nghiệp nhà nước về lợi nhuận, cũng như các chỉ số về hiệu suất sinh lợi, dù doanh thu thấp hơn.

Cụ thể, giai đoạn 2016-2017, khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước tạo ra doanh thu chiếm tỷ lệ chi phối trong toàn bộ khu vực doanh nghiệp. Bình quân mỗi năm, khu vực này tạo ra 10,8 triệu tỷ đồng, chiếm 56,4% doanh thu toàn bộ khu vực doanh nghiệp, tăng 64,4% so với bình quân giai đoạn 2011-2015. Trong khi đó, khu vực doanh nghiệp FDI tạo ra 5,3 triệu tỷ đồng, chiếm 27,8%, tăng 74,7%; khu vực doanh nghiệp nhà nước tạo ra xấp xỉ 3 triệu tỷ đồng, chiếm 15,7%, tăng 5%.

Như vậy, nếu xét về doanh thu, thì đứng đầu là doanh nghiệp ngoài nhà nước, tiếp đó là doanh nghiệp FDI và cuối cùng là doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, nếu tính về lợi nhuận, thì “bảng xếp hạng” đã có sự thay đổi khá rõ ràng. Khu vực FDI đã bứt tốc, giành ngôi quán quân.

Cụ thể, theo Sách trắng, tổng lợi nhuận trước thuế của khu vực doanh nghiệp năm 2017 đạt 876.700 tỷ đồng. Trong đó, doanh nghiệp nhà nước tạo ra 200.900 tỷ đồng; doanh nghiệp ngoài nhà nước tạo ra 291.600 tỷ đồng; doanh nghiệp FDI tạo ra 384.100 tỷ đồng lợi nhuận, chiếm 43,8%.

Không chỉ về lợi nhuận, khu vực FDI còn bỏ xa khu vực doanh nghiệp nhà nước và ngoài nhà nước về hiệu suất sinh lợi. Theo đó, hiệu suất sinh lợi trên tài sản (ROA) của doanh nghiệp nhà nước là 2,2%, của doanh nghiệp ngoài nhà nước là 1,8%, còn khu vực doanh nghiệp FDI là 7%. Trong khi đó, hiệu suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) tương ứng là 11,4%; 6,0% và 18,1%. Còn hiệu suất sinh lợi trên doanh thu (ROS) của ba khu vực này lần lượt là 6,4%; 2,5% và 6,6%.

“Tất cả những con số này cho thấy, khu vực FDI có hiệu quả kinh doanh cao hơn hẳn”, TS. Trần Du Lịch đã bình luận như vậy.

Trên thực tế, điều này cũng đã được khẳng định từ lâu, chứ không chỉ phải bây giờ mới được nhắc tới. Tuy nhiên, với việc lần đầu tiên Việt Nam có Sách trắng doanh nghiệp, nói như Phó thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ, thì chúng ta có căn cứ để so sánh về hiệu quả kinh tế, để các doanh nghiệp tự biết mình “đang đứng ở đâu”, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI hoạt động ra sao, đóng góp vào GDP, xuất khẩu, thu ngân sách thế nào.

Đằng sau sự bứt tốc của doanh nghiệp FDI

Có một câu hỏi luôn được đặt ra, đó là khu vực FDI đã đóng góp như thế nào đối với nền kinh tế? Trong Sách trắng doanh nghiệp Việt Nam, không có thống kê về số thuế mà các doanh nghiệp đã nộp vào ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, phần phụ lục của Sách trắng có đăng tải danh sách 1.000 doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp lớn nhất năm 2017. Trong danh sách này, có rất nhiều doanh nghiệp FDI, từ Honda, Samsung, Ganeral Motor, AkzoNobel, Heineken, Bridgestone…

Danh sách này trên thực tế đã được Tổng cục Thuế công bố vào đầu năm ngoái. Theo đó, tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp mà các doanh nghiệp trong Bảng xếp hạng đã đóng góp vào ngân sách nhà nước là 110.027 tỷ đồng, chiếm 62,59% tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp của cả nước năm 2017.

Trong bảng xếp hạng này, có sự xuất hiện của 117 doanh nghiệp nhà nước, đóng góp 27,7% tổng số thuế của của toàn Bảng xếp hạng; 458 doanh nghiệp ngoài nhà nước, đóng góp 34,1%. Phần còn lại của khối doanh nghiệp FDI và điều này cho thấy, đóng góp của khối này cho ngân sách nhà nước là không hề nhỏ.

Tuy vậy, thời gian qua, không ít ý kiến cho rằng, tỷ lệ đóng góp của khu vực FDI vào ngân sách nhà nước là thấp.