【bd hn】Đại lý thủ tục hải quan: Đông nhưng chưa mạnh

Đại lý hải quan mở tờ khai XNK tại chi cục Hải quan Vĩnh Phúc.

Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan,ĐạilýthủtụchảiquanĐôngnhưngchưamạbd hn Tổng cục Hải quan Nguyễn Nhất Kha đã có cuộc trao đổi về vấn đề này với phóng viên TBTCVN.

* PV: Có ý kiến cho rằng, mặc dù đã ra đời và phát triển hàng chục năm, nhưng hoạt động đại lý hải quan vẫn chưa thực sự hỗ trợ tích cực cho DN XNK. Ông nhìn nhận vấn đề này thế nào?

- Ông Nguyễn Nhất Kha: Đại lý hải quan có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ DN XNK thực hiện thủ tục hải quan. Điều kiện thành lập, quyền hạn và nhiệm vụ đại lý hải quan đã được quy định rõ tại Luật Hải quan 2014 và Thông tư 12/2015/TT-BTC. Đại lý hải quan thay mặt chủ hàng là các DN, thực hiện các hoạt động khai hải quan trên cơ sở ký kết hợp đồng với DN, cũng như giải quyết các khiếu nại xung quanh vấn đề thuế với cơ quan hải quan.

Hiện nay, số lượng tờ khai do đại lý hải quan ký tên đóng dấu không cao, tính bình quân tỷ lệ chỉ chiếm dưới 10%/tổng tờ khai XNK. Trong khi đó ở các nước phát triển, số tờ khai do đại lý ký tên đóng dấu chiếm khoảng 80%. Nhưng nếu đánh giá những tờ khai có vai trò của đại lý hải quan giúp chủ hàng chuẩn bị thông tin khai báo XNK thì tỷ lệ này ở nước ta có thể đạt đến 80%/tổng số tờ khai XNK.

Nguyên nhân đại lý hải quan chưa thực hiện ký kết hợp đồng với DN và ký tên đóng dấu trên tờ khai chủ yếu do e ngại khi ký kết hợp đồng với DN, phía đại lý hải quan sẽ phải thay mặt chủ hàng đóng thuế, phát sinh thu nhập, phải nộp thuế thu nhập DN, có khả năng rủi ro khi DN chậm hoàn trả phần thuế đóng hộ DN. Hiện nay phần lớn các DN làm thủ tục hải quan qua các đại lý hải quan, các đơn vị khai thuê hải quan nhưng không ký hợp đồng, mà thực hiện thuê theo từng lô hàng cụ thể.

Bên cạnh đó, phần lớn các đại lý hải quan là công ty giao nhận và thực hiện cung cấp dịch vụ khai thuê hải quan cho khách hàng. Nhiều công ty đã được công nhận đại lý vẫn chỉ chú trọng đến công tác dịch vụ vận chuyển, chưa chú trọng đến công tác tư vấn và hướng dẫn nghiệp vụ cho DN.

Nhiều DN thuê dịch vụ đại lý hải quan chưa nắm rõ vai trò của đại lý, có DN chỉ yêu cầu chuẩn bị tờ khai, thậm chí giao cả chữ ký số của DN cho đại lý hải quan dẫn đến những rủi ro vi phạm pháp luật.

* PV: Thời gian vừa qua cơ quan hải quan đã quyết định rút giấy phép hoạt động của một số đại lý hải quan, nguyên nhân vì sao thưa ông?

- Ông Nguyễn Nhất Kha:Chúng tôi khẳng định chưa rút giấy phép của đại lý hải quan nào do nguyên nhân đại lý mắc sai phạm; các trường hợp này đều do đại lý hải quan xin chấm dứt hoạt động vì chưa thấy hiệu quả.

Tuy nhiên, cơ quan hải quan đang trong quá trình xác minh hoạt động của một số đại lý hải quan liên quan đến sử dụng chữ ký số không đúng mục đích…, nêu thấy có dấu hiệu vi phạm sẽ xử lý theo chế tài.

Đã có dấu hiệu, DN bàn giao chữ ký số cho đại lý hải quan mà không có sự quản lý, đã gặp rủi ro khi đại lý hải quan sử dụng chữ ký số của DN để khai báo những lô hàng không phải do DN thực hiện. Tương tự như vậy, đại lý hải quan cũng có chữ ký số nhưng do cách thức, quy chế quản lý đối với nhân viên không chặt chẽ, cũng dẫn đến khả năng nhân viên sử dụng chữ ký số để khai báo sai mục đích, gây rủi ro vi phạm pháp luật cho đại lý hải quan.

* PV: Ở các quốc gia phát triển, số lượng tờ khai do đại lý hải quan chuẩn bị ký tên đóng dấu khá lớn, vậy tại sao chúng ta chưa tiệm cận được điều này?

- Ông Nguyễn Nhất Kha:Điển hình tại Nhật Bản, Hoa Kỳ tỷ lệ này chiếm 80 - 90%, điều này do DN thuộc các nước phát triển có ý thức kinh doanh chuyên môn hóa cao. Đại lý hải quan của họ nắm rất vững về thủ tục hải quan, đặc biệt trong kê khai tính thuế, áp mã, áp giá, những kỹ thuật nghiệp vụ hải quan, sở hữu trí tuệ…

Để cải thiện thực tế nêu trên, Tổng cục Hải quan cũng đề ra một số giải pháp nhằm tăng số lượng tờ khai XNK do đại lý hải quan ký đóng dấu, hoạt động đúng bản chất là đại lý. Theo đó, tiếp tục phát triển, đẩy mạnh về số lượng đại lý hải quan; tăng cường tuyên truyền cho cả đại lý hải quan và DN hiểu được quyền, nghĩa vụ khi sử dụng dịch vụ đại lý hải quan; tổ chức kỳ thi cấp chứng chỉ cho nhân viên đại lý hải quan vào tháng 10/2016.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan sẽ có khuyến cáo DN về việc quản lý chữ ký số khi giao cho đại lý hải quan; đối với những trường hợp đại lý hải quan có dấu hiệu sử dụng chữ ký số sai mục đích, cơ quan hải quan sẽ kiên quyết xử lý.

* PV: Xin cảm ơn ông!

Bảo Châu - Hải Linh