【bang xep hang hang 2 anh】Vẫn nhiều sai phạm trong thực hiện bảo hiểm xã hội

Cần tăng cường quy định về chế tài xử lý,ẫnnhiềusaiphạmtrongthựchiệnbảohiểmxãhộbang xep hang hang 2 anh bảo đảm tính răn đe, hạn chế vi phạm pháp luật BHXH để quyền lợi người lao động được bảo đảm. Ảnh: Internet

Nhiều sai phạm

Tại Hội nghị sơ kết Chương trình giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật BHXH tại các DN năm 2014 và triển khai Kế hoạch giám sát năm 2015 do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức vừa qua, ông Mai Đức Chính- Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, Đoàn Giám sát liên ngành của 5 cơ quan đã tiến hành giám sát việc thực hiện pháp luật về BHXH trong các loại hình DN tại 12 DN trên địa bàn 4 tỉnh Hưng Yên, Bắc Giang, Bà Rịa- Vũng Tàu và Tiền Giang, với tổng số lao động là 17.747 người.

Theo số liệu các tỉnh cung cấp, hiện nay tại tất cả 4 tỉnh được giám sát đều có DN nợ BHXH. Số nợ BHXH so với quy mô DN và số LĐ trên địa bàn mỗi tỉnh là tương đối lớn. Cụ thể, tổng số nợ BHXH tại các tỉnh này tính đến tháng 9-2014 là gần 521 tỷ đồng.

Ông Chính cho biết: Qua giám sát cho thấy, hầu hết các DN đều vi phạm pháp luật về BHXH, và mới chỉ có 5/12 DN ký hợp đồng lao động (HĐLĐ), thực hiện đúng quy định của Luật BHXH về việc đăng ký tham gia, đóng BHXH kịp thời, đầy đủ, không nợ tiền BHXH của NLĐ.

Bên cạnh đó, theo vị Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, một số sai phạm chủ yếu được phát hiện qua giám sát đó là số tiền chủ sử dụng lao động làm căn cứ đóng BHXH cho NLĐ thấp hơn nhiều so với tiền lương thực lĩnh của NLĐ; 4/12 DN đóng chậm, đóng thiếu tiền BHXH với số tiền nợ BHXH lớn và trong thời gian dài; 8/12 DN thường đóng chậm từ 1- 2 tháng.

Đặc biệt đáng chú ý, tại 4 DN nợ BHXH kéo dài này, hàng tháng chủ sử dụng lao động đều trích tiền đóng BHXH (9,5% năm 2013 và 10,5% năm 2014) từ tiền lương, tiền công của NLĐ nhưng không đóng vào quỹ BHXH mà chỉ đóng theo kiểu “trừ nợ dần” vào quỹ BHXH làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hưởng BHXH của NLĐ.

Về việc chiếm dụng tiền đóng BHXH của NLĐ tại các DN được giám sát, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Mai Đức Chính nhận định, phần lớn các DN có khả năng đóng BHXH nhưng do mức phạt chậm đóng theo quy định của Luật BHXH thấp hơn lãi suất vay ngân hàng khá nhiều nên chủ sử dụng lao động sẵn sàng chiếm dụng số tiền này để đầu tư cho sản xuất- kinh doanh, bỏ mặc quyền lợi an sinh của NLĐ.

Thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho thấy, hiện số tiền nợ động BHXH trên cả nước còn 7.279 tỷ đồng, bằng 4,09% so với kế hoạch thu được giao.

Minh chứng cho vấn đề này ông Chính cũng cho biết, ngay trước khi Đoàn đến giám sát tại Công ty CP May Bắc Giang, Công ty này đã nộp tiền BHXH của tháng 9-2014 cho 10.000 lao động tương đương với số tiền 6 tỷ đồng; và ngay sau ngày Đoàn kết thúc giám sát tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ khảo sát và công trình ngầm PTSC, Công ty này cũng đã nộp 1,8 tỷ đồng tiền BHXH cho NLĐ.

Cần tăng nặng hình phạt

Theo một đại diện của Bảo hiểm xã hội tỉnh Hà Nam, hiện chế tài xử phạt nợ BHXH chưa đủ mạnh nên nhiều DN ăn nên làm ra vẫn cố tình chây ỳ không đóng BHXH theo đúng quy định.

“Hiện nhiều chủ DN rất tinh vi. Họ chấp nhận bị phạt do nợ BHXH để chiếm dụng quỹ BHXH của người lao động làm vốn thay vì đi vay ngân hàng. Hơn nữa, hành vi nợ BHXH của DN chưa được quy định như một tội danh để phải xử lý hình sự. Trong khi tội danh liên quan đến thuế đã có các khung xử lý, kể cả xử lý hình sự nên DN chấp hành đầy đủ, còn hành vi nợ đọng, chậm đóng BHXH chỉ bị xử phạt hành chính nên DN luôn tìm cách lách luật, không chấp hành, do vậy thời gian tới cần tăng nặng các hành vi vi phạm nợ BHXH”, vị này cho biết.

Theo ông Đặng Hồng Tuấn- Phó Giám đốc BHXH tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, quy định hiện nay hạn chế ở chỗ, ngành BHXH chỉ được phép kiểm tra ở một số điểm, khi phát hiện DN sai phạm, ngành BHXH lại phải đề xuất với cơ quan quản lý nhà nước xử phạt. Nhưng khi cơ quan quản lý vào cuộc, họ lại không thể dùng kiến nghị của ngành BHXH để xử phạt mà lại phải thanh tra lại từ đầu nên rất rắc rối.

“Theo quy định hiện nay, chức năng thanh tra, xử phạt thuộc thẩm quyền của ngành Lao động- Thương binh và Xã hội. Tuy nhiên, nhân lực của ngành Lao động-Thương binh và Xã hội có hạn, trong khi khối lượng các công việc khác lại rất nhiều nên không thể kiểm tra, giám sát vấn đề nợ đọng BHXH trên địa bàn cả tỉnh được”, ông Đặng Hồng Tuấn cho biết.

Ông Đặng Ngọc Tùng- Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, chúng tôi đã đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam kiến nghị Quốc hội xem xét bổ sung tội danh trốn đóng BHXH và tội chiếm dụng tiền đóng BHXH của NLĐ vào Bộ luật Hình sự (sửa đổi) nhằm nâng cao tính chấp hành pháp luật về BHXH của các DN và đảm bảo các quyền lợi an sinh cơ bản nhất NLĐ được hưởng.

Tình trạng nhiều DN nợ đọng BHXH, BHYT đã ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người lao động. Do vậy rất nhiều ý kiến đề xuất, cần nâng mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm, đồng thời tăng cường quy định về chế tài xử lý, bảo đảm tính răn đe, hạn chế vi phạm pháp luật BHXH để quyền lợi người lao động được bảo đảm.