Ngành thủy sản phấn đấu vượt khó để đạt xuất khẩu 8,4 tỷ USD trong năm nay. Ảnh: N.Thanh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), nửa đầu tháng 9/2021, XK thủy sản của cả nước tiếp tục bị ảnh hưởng nặng nề vì gián đoạn sản xuất nên giảm sâu 31% so với cùng kỳ. Việc nới lỏng giãn cách từ giữa tháng 9 đã thúc đẩy sự phục hồi sản xuất phần nào, phản ánh qua kết quả XK nửa cuối tháng. Theo đó, kim ngạch XK thủy sản cả tháng 9/2021 đạt trên 628 triệu USD, giảm 23% so với cùng kỳ năm ngoái.

Như vậy, tính đến hết quý III/2021, XK thủy sản của cả nước đạt gần 6,2 tỷ USD, tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong tháng 9, XK cá tra và các loại cá biển khác tiếp tục giảm mạnh (giảm lần lượt 36% và 65%) so với cùng kỳ, trong khi các mặt hàng khác giảm ít hơn, như: XK tôm giảm 21%, cá ngừ giảm 14%, mực bạch tuộc giảm 12%.

Tính đến hết tháng 9/2021, XK tôm đạt 2,76 tỷ USD, tăng 2,6% so với cùng kỳ trong đó tôm chân trắng tăng 10% đạt 2,14 tỷ USD, trong khi tôm sú giảm 1,7% đạt 422 triệu USD.

Đáng chú ý, XK mặt hàng cá tra tăng 3,2% đạt trên 1 tỷ USD. XK cá ngừ cũng vẫn giữ được mức tăng 9% đạt 520 triệu USD trong 3 quý đầu năm, trong khi XK mực, bạch tuộc tăng nhẹ 2% đạt 404,8 triệu USD. Sau khi sụt giảm mạnh trong 2 tháng liên tiếp, XK các loại cá biển khác tính đến cuối tháng 9/2021 đã giảm gần 5% so với cùng kỳ đạt 1,15 tỷ USD.

Trong tháng 9, XK thủy sản sang Mỹ đã hồi phục với mức tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ đạt 159 triệu USD. Trong khi đó, XK sang các thị trường khác tiếp tục giảm, trong đó giảm mạnh nhất là Trung Quốc (giảm gần 50%), XK sang các thị trường Nhật Bản, Canada, Anh, Australia cũng giảm từ 35-45%, trong khi XK sang EU và Nga giảm trên 15%, sang Hàn Quốc giảm 5%.

Theo phân tích của bà Lê Hằng, Phó Giám đốc VASEP.PRO, sản xuất và xuất khẩu thuỷ sản nửa cuối tháng 9/2021 đã có dấu hiệu hồi phục nhất là tại mấy tỉnh trọng điểm về tôm, như: Cà Mau, Sóc Trăng, Bạc Liêu và các tỉnh ven biển miền Trung.

Với tín hiệu này, ngành thuỷ sản đang kỳ vọng từ tháng 10, xuất khẩu sẽ khả quan hơn khi “mở cửa” ở TPHCM cùng những chính sách hỗ trợ phục hồi sản xuất. Nhưng với các mở cửa nền kinh tế ở các địa phương có khác nhau, cùng với diễn biến khó lường của dịch Covid-19 như những ngày qua cho thấy, chặng đường hồi phục sản xuất và XK thủy sản còn nhiều chông chênh.

Theo dự báo của VASEP, trong trường hợp Covid- 19 vẫn diễn biến phức tạp tại các địa phương sản xuất thủy sản trọng điểm, trong tháng 10 XK thủy sản sẽ tiếp tục giảm ít nhất 25% so với cùng kỳ.

Hai tháng cuối năm dù có nỗ lực thích ứng thì khả năng XK cũng chỉ tương đương hoặc tăng nhẹ so với cùng kỳ.

Với đà này, kim ngạch XK thuỷ sản năm 2021 khả quan nhất sẽ đạt bằng năm 2020, với 8,4 tỷ USD. Thậm chí, XK sẽ giảm dưới 8,4 tỷ USD nếu tình hình Covid -19 căng hơn và các biện pháp phòng chống Covid -19 siết chặt sản xuất trở lại.

Theo VASEP, hệ lụy sẽ còn kéo dài tới năm sau nếu chúng ta mất thị phần tại các thị trường nhập khẩu lớn, trước các đối thủ như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia, Thái Lan dù họ cũng đã và đang vừa chống dịch vừa sản xuất.