Đề xuất tiếp tục giảm tiền thuê đất để giúp có thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với những khó khăn, thách thức. Ảnh minh họa: H.Anh

Đề xuất phương án 2

Để có thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với những khó khăn, thách thức trong thời gian tới, đồng thời hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tại các địa phương bị ảnh hưởng bởi bão Yagi (bão số 3), Bộ Tài chính xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024. Trước đó, Bộ Tài chính cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết định giảm tiền thuê đất phải nộp năm 2020, 2021, 2022 và năm 2023 để tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và góp phần phục hồi, phát triển kinh tế xã hội, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.

Theo số liệu từ Tổng cục Thuế, trong năm 2020, số tiền thuê đất, thuê mặt nước được giảm theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ là 2.890 tỷ đồng; các năm 2021, 2022, 2023 trung bình mỗi năm giảm 3.734 tỷ đồng.

Trong năm 2024, theo báo cáo từ Tổng cục Thống kê, kinh tế thế giới 6 tháng đầu năm tiếp tục gặp nhiều rủi ro. Bên cạnh đó là tần suất và mức độ nghiêm trọng của thiên tai đã tăng lên theo thời gian và còn tiếp tục tăng hơn nữa do biến đổi khí hậu đã đe dọa an ninh lương thực, an ninh năng lượng gây bất ổn xã hội… Đặc biệt, cơn bão Yagi đổ bộ trực tiếp vào một số tỉnh miền Bắc đã gây thiệt hại rất nặng nề cho các tổ chức, cá nhân tại các địa phương có bão đi qua. Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, báo cáo Chính phủ quy định chính sách giảm tiền thuê đất năm 2024 đảm bảo phù hợp với thẩm quyền và quy định của Luật Đất đai năm 2024, quy định tại Nghị định số 64/2024/NĐ-CP ngày 17/6/2024 của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN và tiền thuê đất trong năm 2024.

Về mức giảm tiền thuê đất, tại dự thảo trước đây, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án là giảm 15% hoặc giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 đối với người thuê đất. Tuy nhiên, tình hình diễn biến mới về kinh tế - xã hội của cả nước và nhiều địa phương dự báo chậm lại; tăng trưởng GDP quý 4 của cả nước có thể giảm 0,22% so với kịch bản không có bão Yagi, vì thế, tại bản dự thảo lần này, Bộ Tài chính đã bỏ phương án 1 và giữ lại phương án 2.

Theo đó, Điều 3 của dự thảo đã quy định giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 đối với người thuê đất (tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo quyết định hoặc hợp đồng hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền) dưới hình thức trả tiền thuê đất hàng năm.

Không ảnh hưởng nhiều đến số thu NSNN

Mức giảm tiền thuê đất được tính trên số tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 theo quy định của pháp luật. Không thực hiện giảm trên số tiền thuê đất còn nợ của các năm trước năm 2024 và tiền chậm nộp (nếu có). Trường hợp người thuê đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định hoặc/và khấu trừ tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về tiền thuê đất thì mức giảm tiền thuê đất được tính trên số tiền thuê đất phải nộp (nếu có) sau khi đã giảm hoặc/và khẩu trừ theo quy định của pháp luật.

Về tác động tới nguồn thu ngân sách nhà nước (NSNN), theo Bộ Tài chính, dự kiến số tiền thuê đất giảm theo dự thảo Nghị định khoảng 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền thuê đất dự kiến giảm của năm 2023 với mức giảm 30% trên phạm vi cả nước) tương ứng với 0,26% tổng thu NSNN một năm và 9% số thu NSNN từ tiền thuê đất một năm (tính theo số liệu năm 2023).

Theo số liệu hạch toán trên hệ thống TABMIS, tổng thu cân đối NSNN đến hết ngày 31/7/2024 là 1.234.280 tỷ đồng, đạt 72,65% so với dự toán năm 2024 và tăng 19,09% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó thu tiền cho thuê đất, thuê mặt nước là 24.681 tỷ đồng, đạt 91,63% so với dự toán. Với khả năng phục hồi và phát triển kinh tế của năm 2024 nhờ các chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ của Chính phủ và sự nỗ lực cố gắng của cả hệ thống chính trị thì dự toán thu ngân sách năm 2024 đã được Quốc hội thông qua sẽ đạt và vượt.

Vì vậy, số tiền thuê đất giảm theo chính sách này sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến số thu NSNN nói chung nhưng sẽ có tác động lớn tới việc phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp, từ đó tăng thu ngân sách từ thuế để bù đắp cho số giảm thu do giảm tiền thuê đất.

Để đơn giản thủ tục hành chính và thuận lợi trong tổ chức thực hiện, hạn chế tình trạng xin cho khi phải đi xin xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Bộ Tài chính trình Chính phủ thành phần hồ sơ chỉ gồm 2 loại văn bản.
Cụ thể gồm: giấy đề nghị giảm tiền thuê đất năm 2024 của người thuê đất theo mẫu tại phụ lục ban hành kèm theo Nghị định và quyết định cho thuê đất hoặc hợp đồng thuê đất hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (bản sao). Đồng thời, theo quy định hiện nay, người nộp thuế theo cơ chế tự khai, tự nộp nên dự thảo quy định trách nhiệm của người thuê đất khi đề nghị giảm tiền thuê đất phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực, chính xác của thông tin và đề nghị giảm tiền thuê đất của mình.

(责任编辑：Cúp C1)