Đồng chí Hoàng Anh- Bộ trưởng Bộ Tài chính từ tháng 10-1958 đến tháng 4-1965 và từ tháng 3-1977 đến tháng 5-1982

Khi Cách mạng tháng Tám bùng nổ,úcthọđồngchíHoàngAnhtuổiGiữnétsoncủangànhTàichítỷ số bóng đá châu âu hôm nay tôi mới là cậu thiếu niên 13, 14 tuổi nhưng đã biết đồng chí Hoàng Anh là một nhà cách mạng kiên cường, chỉ huy Tổng khởi nghĩa ở Thừa Thiên - Huế, là Chủ tịch Uỷ ban Hành chính (UBHC) đầu tiên của chính quyền cách mạng tỉnh Thừa Thiên - Huế. Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên ngày 6-1-1946 của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, đồng chí được bầu vào Quốc hội khoá I.

Lớp thiếu nhi chúng tôi ngày đó đã đánh trống, phất cờ, đi cổ động bầu cử cho những ứng cử viên là các chiến sỹ cách mạng, các nhân sỹ trí thức, nhà công thương, công nông binh trong mặt trận Việt Minh, trong đó nổi bật là tên tuổi của đồng chí Hoàng Anh.

Sau này, tôi có điều kiện hiểu rõ hơn cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Hoàng Anh: Tham gia cách mạng năm 1936, đồng chí có công phát triển Đảng, xây dựng lực lượng cách mạng trên quê hương tôi, hữu ngạn sông Bồ, phía bắc huyện Hương Trà, trong đó có bố tôi và các anh họ của tôi được giác ngộ, tham gia phong trào mặt trận bình dân, chống thuế, đòi dân chủ (1936 - 1939) và tiếp đến là Mặt trận Việt Minh (1941 - 1945). Đồng chí đã lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám, giành chính quyền về tay nhân dân. Sau đó, đồng chí được điều động ra làm Chủ tịch UBHC kháng chiến Liên khu IV, Bí thư Khu uỷ Liên khu IV, được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng năm 1951...

Tôi là lớp học sinh từ vùng bị chiếm ở Bình Trị Thiên, được Liên khu uỷ, UBHC kháng chiến Liên khu IV cho theo đoàn con em cán bộ ở vùng bị chiếm ra vùng tự do Thanh - Nghệ - Tĩnh để tiếp tục học tập văn hoá. Hoà bình lập lại, tôi được tuyển dụng vào ngành Đường sắt, đi học đại học Kinh tế - Tài chính Trung ương, sau đó đi học ở Liên Xô - Trường Đại học Tài chính Moscow. Đầu năm 1965, tôi về nước và được điều động về công tác ở Bộ Tài chính.

Đồng chí Hoàng Anh là cán bộ cách mạng cao cấp, tôi là thiếu nhi, rồi học sinh, sinh viên, cán bộ mới vào đời, ít có cơ hội gặp trực tiếp, chỉ biết qua báo chí hay các cuộc mít-tinh, nhìn lên lễ đài, thấy ở xa xa. Mãi đến giữa năm 1965, khi tôi về công tác ở Vụ Công nghiệp kiến trúc - Bộ Tài chính, một lần đồng chí Hoàng Anh đến thăm Vụ (khi đó đồng chí được điều động về BCH TƯ), tôi mới được gặp mặt đồng chí lần đầu. Đồng chí Hoàng Anh, người tầm thước, tóc đen, mắt sáng tinh anh, nói chuyện nhìn thẳng vào anh em cán bộ, niềm nở và nghiêm trang.

Từ đó, tôi biết thêm đồng chí Hoàng Anh là Bộ trưởng Bộ Tài chính thứ ba (sau các đồng chí: Phạm Văn Đồng, Lê Văn Hiến). Đồng chí là Bộ trưởng Bộ Tài chính từ năm 1958 - 1965, thời kỳ miền Bắc bước vào xây dựng CNXH, khôi phục kinh tế (1957 - 1960) và sau Đại hội Đảng lần thứ III, xây dựng kinh tế theo kế hoạch 5 năm 1961 - 1965.

Thời kỳ này, đồng chí Hoàng Anh lại được bầu vào Trung ương Đảng khoá III và Ban Bí thư. Tôi được biết thêm, đồng chí là người đặt viên gạch đầu tiên xây nền móng của trường Đại học Tài chính - Kế toán Hà Nội. Những quan điểm của đồng chí về tài chính DN, tài chính ngân sách, XDCB, ngân hàng kiến thiết, “ba xây, ba chống” toát lên trí tuệ có tầm nhìn chiến lược và chỉ đạo thực hiện sâu sát, rèn luyện cán bộ giữ nét son của ngành Tài chính, phục vụ sản xuất, phục vụ nhân dân, cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư…

Đặc biệt vào những năm 1977 - 1978, khi đồng chí Hoàng Anh được Trung ương điều động về lại làm Bộ trưởng Bộ Tài chính lần thứ hai, tôi ghi nhớ nhất về sự lãnh đạo của đồng chí. Đó là: Đề xuất cải tiến quản lý DN, thành lập các đoàn cải tiến đi vào nghiên cứu và quản lý DN; đào tạo, cất nhắc, bố trí, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo các cục, vụ, viện… ưu tiên lớp cán bộ trẻ, có kiến thức chuyên môn, đạo đức.

Các đồng chí lãnh đạo Bộ, nguyên lãnh đạo Bộ đến thăm và chúc thọ đồng chí Hoàng Anh

Ở hội nghị về tổ chức cán bộ của Bộ lúc đó, đồng chí nói: Sự nghiệp tài chính rất nặng nề, trọng đại đối với quốc gia. Ai có sức gánh vác bao nhiêu cân, vác đầu ngọn, đầu gốc hay ở giữa tùy lực mà sắp xếp, chứ không phải giành địa vị. Lãnh đạo Bộ và tổ chức sẽ xem xét quá trình công tác và năng lực của các đồng chí, nhưng các đồng chí cũng tự xem xét mình, có sức ai dám xung phong nhận nhiệm vụ: Vụ trưởng, vụ phó không? Hội nghị như một luồng gió mới, nung nấu và nâng cao ý thức của chúng tôi, khiến chúng tôi càng kính phục, mến yêu vị Bộ trưởng có tầm nhìn chiến lược về con người, về cán bộ, có tấm lòng trong sáng, anh minh.

Qua sự chỉ đạo của đồng chí, tiếp liền sau đó có một lớp cán bộ trẻ, có học thức được đề bạt, trong đó có nhiều phó tiến sỹ, cử nhân nhận nhiệm vụ mới và mở mang sự nghiệp tài chính cho nhiều năm tiếp theo.

Vào mùa thu năm 1978, tôi được điều động sang làm Vụ trưởng Vụ Tài vụ - Kế toán, Tổng cục Dầu khí. Đồng chí gặp tôi dặn dò: Là một lĩnh vực mới nên phải tìm hiểu chiến lược, kế hoạch hàng năm của Ngành, đi sâu, đi sát cơ sở, xuống hiện trường, đi vào thực tế. Ngoài ra, không được chủ quan, phải biết lắng nghe, học hỏi, gắn với tập thể, có ý thức tổ chức và kỷ luật, cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư, giữ nét son của ngành Tài chính, người cán bộ tài chính.

Đến tháng 10-1983 tôi mới trở ra làm việc ở Bộ Tài chính. Nhiều lần gặp đồng chí ở họp đồng hương, những ngày lễ, tết, đồng chí tỏ ra vui mừng, động viên tôi phấn đấu rèn luyện, làm tròn nhiệm vụ với đất nước, với ngành Tài chính.

Những năm gần đây, mắt đồng chí Hoàng Anh đã kém, không nhìn được, nhưng vẫn còn rất minh mẫn. Tôi thường được cùng các đồng chí lãnh đạo Bộ, nguyên lãnh đạo Bộ đến thăm đồng chí vào các dịp sinh nhật, ngày kỷ niệm thành lập Ngành, ngày Quốc khánh, ngày Tết, ngày đồng chí vinh dự được nhận huy hiệu 70 năm tuổi Đảng, nhận Huân chương Sao Vàng, đồng chí nắm chặt tay chúng tôi, động viên, khuyến khích. Đồng chí tỏ ra vui mừng vì lớp cán bộ sau này, hiện nay vẫn giữ được nét son của ngành Tài chính.

Trong nhiều năm qua, ngành Tài chính liên tục có những bước tiến mới, được Đảng, Chính phủ và nhân dân giao những trọng trách lớn và nặng nề hơn. Đó là món quà ý nghĩa mà cả Ngành vui mừng dâng tặng, chúc thọ đồng chí Hoàng Anh 100 tuổi. Mong đồng chí mạnh khỏe, trường thọ vui vầy với con cháu, với ngành Tài chính, với đất nước, quê hương.

Hồ Tế - nguyên Bộ trưởng Bộ Tài chính