Một vụ bắt hàng lậu của Đội Kiểm soát chống buôn lậu số 1 Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái. (Ảnh: T.TRANG)

Trưởng Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm,ảiquanQuảngNinhĐềxuấtgiảiphápgỡvướngtrongcôngtácchốngbuônlậnhận định bóng đá giao hữu Cục Hải quan Quảng Ninh Phạm Quốc Hưng cho biết, khó khăn của lực lượng chống buôn lậu của Cục Hải quan Quảng Ninh là hiện nay chưa có cơ sở dữ liệu thông tin chung về tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả giữa các bộ, ngành, địa phương nên các lực lượng chức năng còn gặp nhiều khó khăn trong công tác thu thập, trao đổi thông tin phục vụ cho công tác đấu tranh, ngăn chặn và xử lý vi phạm.

Trong đó, khó khăn nhất là quy định về thẩm quyền tịch thu tang vật, bởi theo quy định tại Điều 39 và Điều 42 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định thẩm quyền của Chi cục trưởng, Đội trưởng Đội Kiểm soát hải quan chỉ được tịch thu tang vật có trị giá đến 25 triệu đồng đối với các cá nhân và 50 triệu đồng đối với tổ chức. Quy định này đã hạn chế việc xử lý vi phạm của cơ quan Hải quan trong việc chống buôn lậu và gian lận thương mại do hiện nay phần lớn số vụ việc bắt giữ được đều vượt thẩm quyền xử phạt của Chi cục trưởng, Đội trưởng Đội Kiểm soát hải quan (vượt về trị giá, không vượt về mức phạt), nên rất nhiều vụ việc phải chuyển về Cục Hải quan xử lý, trong khi đó, các đơn vị này đều đóng quân ở khu vực biên giới, cách rất xa Cục Hải quan, điều này đã gây khó khăn trong việc chuyển hồ sơ và tang vật.

Vì vậy, Hải quan Quảng Ninh đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đề xuất Chính phủ chỉ đạo xây dựng, triển khai cơ sở dữ liệu thông tin chung về tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả kết nối giữa các bộ, ngành, địa phương để các lực lượng chức năng khai thác, trao đổi thông tin, xử lý vi phạm hành chính giữa các cơ quan chức năng nhằm mục đích kịp thời phát hiện và phối hợp xử lý các trường hợp tái phạm, các trường hợp đã xử lý hành chính nhưng tái phạm ở mức truy cứu trách nhiệm hình sự để tránh bỏ lọt tội phạm, tăng tính răn đe. Bên cạnh đó, cần nâng mức trị giá tang vật đối với thẩm quyền xử phạt của Chi cục trưởng, Đội trưởng Đội Kiểm soát hải quan.

Cũng gặp khó khăn vướng mắc về chính sách trong quá trình thực thi nhiệm vụ, đại diện Đội Kiểm soát phòng chống ma túy Hải quan Quảng Ninh phản ánh, Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT/BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 2-8-2013 hướng dẫn thi hành quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về tiếp nhận, giải quyết tố giác tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố có quy định về lập Sổ tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, tại Khoản 1 Điều 3 có quy định: “tố giác về tội phạm là những thông tin về hành vi có dấu hiệu tội phạm do cá nhân có danh tính, địa chỉ rõ ràng cung cấp cho cơ quan, cá nhân có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết”. Tuy nhiên, Thông tư lại không quy định Sổ tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố được quản lý theo chế độ mật. Do đó, dễ dẫn đến vi phạm nguyên tắc giữ bí mật cho người cung cấp thông tin.

Theo đó, đại diện này đề nghị, Sổ tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT/BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC phải được quản lý theo chế độ mật để bảo vệ bí mật cho người cung cấp thông tin.

Một trong những vướng mắc ảnh hưởng tới công tác chống buôn lậu tại địa bàn Quảng Ninh theo đánh giá của Phòng Tổ chức cán bộ, Cục Hải quan Quảng Ninh đó là việc tới đây toàn ngành Hải quan cơ cấu lại các đầu mối, tổ chức tinh gọn, hợp lý. Đây là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển và tình hình thực tiễn. Tuy nhiên, tại Cục Hải quan Quảng Ninh nếu sáp nhập Phòng Chống buôn lậu và Xử lý vi phạm vào Đội Kiểm soát sẽ ảnh hướng không nhỏ tới công tác chống buôn lậu tại địa bàn Quảng Ninh.

Phân tích khó khăn này, ông Đoàn Thế Thăng, Phó trưởng Phòng Tổ chức cán bộ cho biết, địa bàn hoạt động của Hải quan Quảng Ninh rộng và dài, phức tạp với 7 cửa khẩu lớn, nhỏ bao gồm cả cửa khẩu đường bộ, đường biển, hải đảo với tuyến biên giới trên bộ, trên biển không chỉ mang ý nghĩa trọng yếu về mặt kinh tế mà còn cả về an ninh, quốc phòng, chủ quyền biên giới quốc gia. Đặc thù công tác đấu tranh chống buôn lậu trên biển và trên bộ có sự khác biệt lớn do phương thức, thủ đoạn, cách thức hoạt động, quy mô, tính chất mặt hàng, đối tượng buôn lậu cũng khác nhau.

Số liệu thực tế trong 5 năm gần đây, công tác chống buôn lậu, ma túy tại Quảng Ninh luôn đứng đầu miền Bắc về số vụ, riêng số vụ về bắt giữ ma túy lớn nhất toàn Ngành. Chính vì vậy, Phòng Chống buôn lậu và Xử lý vi phạm với chức năng nhiệm vụ tham mưu phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống hàng giả và phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan để phòng chống khủng bố, rửa tiền trong lĩnh vực hải quan, xử lý các vụ việc vi phạm pháp luật theo thẩm quyền, khởi tố vụ án hình sự thuộc thẩm quyền của Cục trưởng, thực hiện các công tác pháp chế, là đầu mối triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính và đặc biệt, bổ sung thêm nhiệm vụ cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 của tỉnh Quảng Ninh sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong cả công tác quản lý, chỉ đạo điều hành. Như vậy, sẽ phải chịu trách nhiệm một khối lượng công việc quá lớn nếu sáp nhập vào Đội Kiểm soát.

Vì vậy, đại diện phòng Tổ chức cán bộ Cục Hải quan Quảng Ninh đề xuất Tổng cục Hải quan xem xét không thực hiện sáp nhập Phòng Chống buôn lậu và Xử lý vi phạm vào Đội Kiểm soát tại Cục Hải quan Quảng Ninh.