【365.ca cuoc】Nhiều dự án tăng mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng

Trung tâm hành chính TP. Đà Nẵng, một trong những dự án phải điều chỉnh tăng hàng nghìn tỷ đồng.

Đáng chú ý là tình trạng nhiều dự án điều chỉnh tăng mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng, tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản (XDCB) gia tăng ở các địa phương.

Hầu hết các dự án chậm tiến độ, sai dự toán

Cụ thể, KTNN cho biết một số dự án công tác khảo sát, lập và phê duyệt dự án đầu tư không tuân thủ quy định, không hợp lý dẫn đến phải điều chỉnh quy mô... Đáng chú ý, hàng loạt dự án phải điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.

Trong đó, dự án nâng cấp Quốc lộ 18 đoạn TX. Uông Bí – TP. Hạ Long điều chỉnh 2 lần, từ 1.318 tỷ đồng lên 2.838,8 tỷ đồng, tăng 115,3%; dự án nâng cấp Quốc lộ 10 đoạn Ninh Phúc - cầu Điền Hộ (Ninh Bình) điều chỉnh 2 lần, từ 825,7 tỷ đồng lên 1.680,8 tỷ đồng, tăng 103,5%; dự án cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây điều chỉnh lần 1 tăng 6.001 tỷ đồng, lần 2 tăng thêm 4.738 tỷ đồng; dự án thoát nước cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II điều chỉnh 3 lần, từ 5.063,7 tỷ đồng lên 9.693,8 tỷ đồng, tăng 91,4%; dự án trung tâm hành chính TP. Đà Nẵng điều chỉnh từ 880 tỷ đồng lên 2.131,3 tỷ đồng, tăng 142%; dự án Thủy điện Hủa Na điều chỉnh 3 lần từ 4.255,3 tỷ đồng lên 7.092,9 tỷ đồng, tăng 67%; dự án Hồ Tả Trạch (Thừa Thiên - Huế) điều chỉnh 3 lần, từ 1.081,6 tỷ đồng lên 3.848,1 tỷ đồng, tăng 256%; dự án Trung tâm hành chính tỉnh Lâm Đồng điều chỉnh 2 lần, từ 495,4 tỷ đồng lên 1.014,6 tỷ đồng, tăng 105%;...

Bên cạnh đó, nhiều dự án được thẩm định, phê duyệt điều chỉnh dự án không kịp thời, phê duyệt dự án đầu tư khi chưa xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, phê duyệt dự án không thuộc danh mục kế hoạch đầu tư giai đoạn 2013 - 2015 (trong đó tỉnh Tiền Giang có tới 57 dự án với tổng mức đầu tư 3.247,2 tỷ đồng).

Hầu hết dự toán của các dự án được kiểm toán đều tính sai khối lượng, định mức, đơn giá, trong đó một số dự án sai sót lớn như: Dự án đường dây 500KV Vĩnh Tân - Sông Mây 37,1 tỷ đồng; dự án Thủy điện Hủa Na 46,5 tỷ đồng; dự án xây dựng đường nối từ sân bay Nội Bài đến cầu Nhật Tân 31,7 tỷ đồng; dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 đoạn TX. Uông Bí – TP. Hạ Long 39,3 tỷ đồng...

Ngoài ra, tiến độ thực hiện đầu tư tại hầu hết các dự án đều chậm so với kế hoạch ban đầu nhưng không phân tích rõ nguyên nhân để xử lý trách nhiệm của các bên liên quan, trong đó một số dự án chậm trên 3 năm.

Nợ đọng XDCB tăng cao ở nhiều địa phương

Đối với các dự án thực hiện theo hình thức hợp đồng BT, BOT, KTNN cho biết do quy định về cách xác định lưu lượng phương tiện qua trạm thu phí và chỉ tiêu lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư chưa đầy đủ, thiếu chặt chẽ dẫn đến việc xác định một số chỉ tiêu trong phương án tài chính của các nhà đầu tư chỉ dựa trên kết quả khảo sát thực tế ngắn ngày của đơn vị tư vấn hoặc tham khảo các hợp đồng tương tự đã thực hiện nên khó xác định được tính đúng đắn của phương án tài chính. Tỷ lệ góp vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư trên tổng vốn đầu tư của một số dự án thấp hơn cam kết. Khoảng cách giữa các trạm thu phí chưa hợp lý, có trạm chỉ cách nhau 10 km… Đây là những vấn đề phải được chấn chỉnh, khắc phục.

Một vấn đề lớn trong công tác quản lý đầu tư cũng được nhấn mạnh là hầu hết các địa phương chưa tuân thủ triệt để những giải pháp chủ yếu khắc phục tình trạng nợ đọng XDCB theo chỉ đạo của Thủ tướng, dẫn tới 39/50 địa phương được kiểm toán phát sinh nợ đọng XDCB mới trong năm 2014 là 13.377 tỷ đồng, tỷ lệ nợ đọng XDCB đến hết 31/12/2014 của một số địa phương còn lớn so với tổng chi đầu tư phát triển của địa phương, thậm chí có tỷ lệ nợ đọng gấp đôi mức chi đầu tư (Hà Giang 202,48%; Ninh Bình 201,71%; Hậu Giang 167,5%; Đắk Lắk 167,01%; Sơn La 110,84%. Quảng Nam 92,71%; Thái Nguyên 86,66%; Phú Thọ 85,31%).

Từ những vấn đề trên, KTNN đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) xây dựng phương án, lộ trình xử lý dứt điểm tình trạng nợ XDCB, thực hiện nghiêm chế độ báo cáo Thủ tướng Chính phủ danh mục và số nợ đọng XDCB. Nâng cao trách nhiệm thẩm định trong công tác phân bổ vốn hàng năm, ứng trước kế hoạch vốn chặt chẽ, đúng quy định nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ.

Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính kiểm tra, rà soát loại khỏi danh mục dự án sử dụng vốn trái phiếu chính phủ với các dự án không thuộc đối tượng cấp bách, trọng điểm; rà soát tất cả các dự án ODA để không bố trí vốn cho những dự án mà quyết định đầu tư xác định đối ứng từ ngân sách địa phương hoặc nguồn vốn khác (không phải ngân sách trung ương) theo đúng quy định.

H.Y