Năm 2015, xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển, lọt vào danh sách những xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2011-2015. Tuy nhiên, qua thẩm định, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM quyết định tạm dừng vì còn 8 lĩnh vực cần được tiếp tục đầu tư thêm. Năm 2016 này, Tân Ân Tây vẫn chưa sẵn sàng để về đích vào cuối năm. Tuy nhiên, huyện vẫn quyết tâm đạt dù các tiêu chí vẫn “còn non”.

Năm 2015, xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển, lọt vào danh sách những xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2011-2015. Tuy nhiên, qua thẩm định, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM quyết định tạm dừng vì còn 8 lĩnh vực cần được tiếp tục đầu tư thêm. Năm 2016 này, Tân Ân Tây vẫn chưa sẵn sàng để về đích vào cuối năm. Tuy nhiên, huyện vẫn quyết tâm đạt dù các tiêu chí vẫn “còn non”.

Ngọc Hiển có 6 xã, 1 thị trấn, nhưng sau 5 năm xây dựng NTM đến nay chưa có xã nào đạt 19/19 tiêu chí. Giai đoạn 2010-2015, Ngọc Hiển chọn 2 xã để xây dựng NTM là Ðất Mũi và Tân Ân Tây.

Sau thời gian tích cực đầu tư thực hiện các tiêu chí, đến nay, 2 xã trên cũng chưa thể về đích NTM. Do vậy, áp lực từ xã trắng NTM là điều dễ hiểu. Chủ tịch UBND xã Tân Ân Tây Lê Minh Thuỳ bộc bạch: “Tất cả vốn liếng đều đã dồn về đây hết nên bằng mọi giá phải đạt chứ không bị rầy dữ lắm. Ban Chỉ đạo huyện đôn đốc, nhắc nhở thường xuyên trong mọi cuộc họp nên chúng tôi cũng thấy áp lực lắm”.

Tuyến đường Hồ Chí Minh nối liền đến trung tâm huyện Ngọc Hiển đi qua địa bàn xã Tân Ân Tây là tuyến đường khang trang nhất hiện nay của địa phương.

Còn nhớ tại thời điểm thẩm định xã NTM vào tháng 11/2015, xã Tân Ân Tây còn đến 8 vấn đề cần lưu ý về giao thông, môi trường, nhà ở dân cư, cơ sở vật chất văn hoá, hệ thống chính trị, văn hoá… và đặc biệt là sự đồng thuận giữa dân và cán bộ chưa cao. Có đến 118 hộ dân không đồng tình trong việc đạt các tiêu chí NTM; họp lấy ý kiến thì phải họp đến lần thứ 3 mới đạt kết quả (lần đầu đạt 42%, lần 2 là 50% và lần 3 sau khi “đả thông tư tưởng” thì mới được 89%).

Sau lần “trễ hẹn” ấy, giờ đây, Tân Ân Tây cố gắng khắc phục những tồn tại, hạn chế mà đoàn thẩm định đã góp ý. Cụ thể, đến thời điểm này xã đã khắc phục được 5 vấn đề, còn lại 3 vấn đề đang khắc phục là các tiêu chí giao thông, môi trường và hệ thống chính trị. Trong 3 vấn đề này thì có 1 vấn đề thuộc về nhóm tiêu chí “cứng” (cần vốn), còn lại 2 tiêu chí thuộc nhóm tiêu chí “mềm” (không cần nhiều vốn).

Với tiêu chí giao thông, theo báo cáo của xã, đến thời điểm này toàn xã còn phải xây dựng thêm 6,6 km đường nữa thì mới đủ 30% cứng hoá đường trục ấp. Trong khi đó, Trưởng Ban Chỉ đạo NTM huyện Lý Hoàng Tiến cho rằng, xã còn đến 25 km đường liên ấp, liên xóm cần được cứng hoá. Trong phân khai vốn thì xã bảo rằng huyện đã cân đối cho 1 tỷ đồng để xây dựng nhưng xã còn nợ nhà thầu đến 1,2 tỷ đồng. Huyện thì cho rằng năm rồi tổng vốn xây dựng cơ bản đã phân bổ cho xã gần 7 tỷ đồng để xây dựng các tuyến đường vẫn chưa sử dụng hết. Và năm 2016 này, nếu cần huyện sẽ tiếp tục cho xã ứng trước vốn của những năm tiếp theo để xây dựng nông thôn mới. Bằng mọi cách phải về đích trong năm 2016 như nghị quyết huyện đã đề ra.

Với tiêu chí hệ thống chính trị, xã cũng đang từng bước sắp xếp lại vị trí các chức danh để hướng đến đạt chuẩn tiêu chí này. Riêng tiêu chí môi trường, xã còn băn khoăn. Mặc dù Ðảng uỷ xã đã ban hành nghị quyết về môi trường nhưng tình hình xây dựng hàng rào cây xanh và nhà tiêu hợp vệ sinh xem ra còn nhiều khó khăn lắm.

Chị Nguyễn Thị Bé Thương, Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã, bộc bạch: “Dù Hội Phụ nữ xã đã xoá hộ trắng hội viên từ năm 2013 đến nay nhưng vấn đề trồng cây xanh và xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh rất khó tuyên truyền, vận động”.

Tân Ân Tây được nhiều người biết đến bởi chỉ có nơi đây đoàn thẩm định NTM phải đi thẩm định bằng xuồng. Và trong lộ trình mới này, Tân Ân Tây cũng chưa thể hoàn thiện được mạng lưới giao thông. Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân khách quan, có thể thấy rằng xã chưa đạt được chuẩn NTM một phần cũng do nội lực còn quá yếu. Lòng dân chưa thuận nên chưa quyết liệt cùng đóng góp xây dựng xã đạt chuẩn NTM.

Trong các tiêu chí mặc dù đã "ngấp nghé" đạt nhưng đều đạt ở mức tối thiểu, trong đó đặc biệt nhất là nhóm tiêu chí thuộc về dân sinh như: điện, đường, nhà ở dân cư, môi trường vẫn còn nhiều trăn trở. Trong khi đó, để đánh giá xã đạt chuẩn NTM thì đầu tiên chính là bộ mặt nông thôn có thật sự thay đổi hay không, bộ mặt ấy thể hiện qua nhóm tiêu chí về hạ tầng và đời sống người dân. Hai yếu tố này ở Tân Ân Tây đều chưa thật sự “chín muồi”, như vậy, lộ trình đạt chuẩn NTM năm 2016 này xem ra vẫn còn mong manh./.

Bài và ảnh: Huệ Như