Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân

Đến năm 2035 mới có cán bộ nữ đầu tiên nghỉ hưu ở 60 tuổi

Theăngtuổinghỉhưukhôngphảiđểcánbộđươngchứcởlạilâuhơkết quả trận đấu tối quao báo cáo của Uỷ ban về các vấn đề xã hội (UBCVĐXH), nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành phương án Chính phủ trình về lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu. Theo đó, đến năm 2028 sẽ có lao động nam đầu tiên nghỉ hưu ở độ tuổi 62 và năm 2035 sẽ có lao động nữ đầu tiên nghỉ hưu ở độ tuổi 60. Tuy nhiên, một số ý kiến đại biểu còn băn khoăn về quy định nâng tuổi nghỉ hưu so với hiện hành và đề nghị làm rõ về việc quy định chênh lệch tuổi nghỉ hưu (2 tuổi) giữa lao động nam và lao động nữ.

Về vấn đề này, Chủ nhiệm UBCVĐXH Nguyễn Thúy Anh cho biết, đề xuất điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 28-NQ/TW và với mục tiêu lâu dài để chủ động chuẩn bị ứng phó với quá trình già hóa dân số diễn ra nhanh của Việt Nam. Việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu cần lộ trình điều chỉnh chậm để tránh tác động, phản ứng quá mạnh đối với người lao động và thị trường lao động.

Bên cạnh đó, UBCVĐXH cũng nhấn mạnh việc quy định về tuổi nghỉ hưu cần phải được khẳng định là tuổi nghỉ hưu chung của quốc gia đối với người lao động. Việc quy định quyền được nghỉ hưu sớm hơn 5 năm chưa thực sự phù hợp với thực tiễn, cần phải được cân nhắc để điều chỉnh nghỉ hưu sớm hơn 10 năm đối với một số công việc đặc biệt như làm việc khai thác than trong hầm lò, người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn, rủi ro nghề nghiệp… Việc quy định quyền được nghỉ hưu cao hơn không quá 5 năm so với tuổi nghỉ hưu chung cũng phải được hướng dẫn cụ thể hơn đối với một số ngành, lĩnh vực đang kéo dài tuổi nghỉ hưu cao hơn cả mức 5 năm (giáo dục, y tế…).

Ngoài ra, quá trình lấy ý kiến cho thấy, dư luận người lao động (nhất là người lao động trực tiếp sản xuất, đứng máy dây chuyền…) chưa có sự đồng thuận cao về quy định tăng tuổi nghỉ hưu, đòi hỏi cần có thời gian để tiếp tục tham vấn, lấy ý kiến rộng rãi các đối tượng khác nhau và quan tâm hơn công tác truyền thông trong thời gian tới.

Chủ nhiệm UBCVĐXH Nguyễn Thúy Anh. Ảnh: PV

Tăng tuổi nghỉ hưu phải tiến hành thận trọng, hợp lý

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết Bộ luật Lao động sửa đổi 200 điều là rất lớn, tác động trực tiếp đến tất cả doanh nghiệp và 55 triệu người trong độ tuổi lao động, đồng thời tác động gián tiếp đến xã hội về lâu dài.

Do đó, ngoài đáp ứng những cam kết trong hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam ký kết, phải tính đến nhu cầu phát triển của đất nước. Những vấn đề mang tính quyết định của Bộ luật cần phải nghiên cứu sâu.

Về tuổi nghỉ hưu, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, tăng tuổi nghỉ hưu cần phải tính đến các yếu tố như sức khoẻ của người lao động, khả năng làm việc của người lao động; thị trường lao động, giải quyết việc làm, an sinh xã hội, kể cả yếu tố văn hóa, truyền thống, tâm lý xã hội.

Theo lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu thì đến năm 2035 mới có cán bộ nữ đầu tiên nghỉ hưu ở 60 tuổi, nghĩa là còn hơn 15 năm nữa, cán bộ nữ mới được làm việc đến 60 tuổi. "Không phải chúng tôi làm luật này là tính ở lại", Chủ tịch Quốc hội nói và khẳng định, việc sửa đổi Bộ luật Lao động trong đó có quy định tăng tuổi nghỉ hưu "không phải cho những người đương chức kéo dài thời gian làm việc".

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho rằng, tăng tuổi nghỉ hưu "là không thể khác được". Tuy nhiên, tăng phải có lộ trình và đối tượng nào, danh mục nào được quyền nghỉ hưu sớm, đối tượng nào tăng tuổi nghỉ hưu phải rõ để tránh tình trạng hiểu không đúng và đưa ra những ý kiến rất cực đoan.

"Quá trình làm cũng phải tăng cường công tác tuyên truyền để tránh xã hội hiểu rằng một bộ phận quản lý luôn luôn muốn kéo dài thời gian làm việc để lấy quyền làm việc của các thanh niên trẻ", bà Lê Thị Nga nói.

Theo Chủ tịch Quốc hội, tăng tuổi nghỉ hưu phải rõ ràng để có bước đi thận trọng, hợp lý, thuyết phục và cần thiết phải đánh giá tác động với từng loại công việc cụ thể. Chẳng hạn, lao động trong môi trường lao động bình thường, lao động nặng nhọc, lao động trong môi trường độc hại, lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao… có sự khác nhau. Kết quả lấy ý kiến nhân dân cũng phải tổng hợp, nghiên cứu, đánh giá phân tích, cân nhắc các luận cứ khoa học để quy định về độ tuổi nghỉ hưu phù hợp, tạo sự đồng thuận xã hội. Cùng với đó, tăng cường tuyên truyền để tránh dư luận phức tạp vì không phải tất cả lao động đều tăng tuổi nghỉ hưu.

Trên cơ sở đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị, Chính phủ, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, các bộ, ngành có liên quan, các cơ quan của Quốc hội, nhất là UBCVĐXH tiếp thu các ý kiến để đánh giá, giải trình một cách thấu tình, đạt lý khi trình ra Quốc hội xem xét tại kỳ họp tới.

H.Y