Giàn khoan dầu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam Ảnh: S.T

Theo PVN và PVOil, trước kia, việc XK/bán dầu thô và condensate, giá bán được áp dụng công thức tính giá trung bình 3 tuần liên tiếp, tuần trước, tuần bán và tuần sau tuần bán dầu thô. Theo công thức tính giá này và quy định thời hạn khai nộp các khoản thuế tài nguyên, XK, TNDN, PTDL chậm nhất 35 ngày kể từ ngày xuất bán là phù hợp.

Tuy nhiên, công thức tính giá trung bình 3 tuần liên tiếp chỉ còn Việt Nam áp dụng, thông lệ và xu hướng chung trên thế giới đã và đang chuyển sang áp dụng công thức mới, sử dụng công thức giá dầu Date Brent với nguồn tính giá Platt’s và kỳ tính giá là trung bình tháng bán dầu.

Để phù hợp với thông lệ và xu hướng chung trên thế giới, phương án thay đổi công thức tính giá dầu đã đưa ra thảo luận từ năm 2007, đến nay đã có 10/15 loại dầu thô của các lô, mỏ khai thác tại Việt Nam XK áp dụng công thức tính giá trung bình tháng. Việc áp dụng công thức tính giá trung bình tháng, khi tính thuế XK, căn cứ Điều 11 Thông tư 205/TT-BTC về hướng dẫn trị giá hải quan, DN sẽ không gặp vướng mắc do được khai, nộp thuế theo giá tạm tính. Nhưng, đối với thuế tài nguyên, thuế TNDN, PTDL (đối với dầu thô lô 09.1, các lô dầu khí khác không chịu phụ thu) DN sẽ gặp vướng mắc do không có hướng dẫn về khai, nộp các khoản thuế này theo giá tạm tính.

Cụ thể, đối với các lô dầu thô/condensate xuất bán trong 10 ngày đầu tháng, khi đến thời hạn nộp thuế (35 ngày kể từ ngày xuất bán) các chủ dầu/PVOil chưa xác định được giá bán chính thức để khai nộp thuế và sẽ phải khai nộp thuế theo giá tạm tính, vì vậy sẽ phát sinh số thuế nộp thiếu hoặc nộp thừa do chênh lệch giữa giá bán chính thức và giá tạm tính.

Bên cạnh đó, với công thức tính giá trung bình tháng bán dầu thì lô dầu xuất bán vào ngày mùng 1 đầu tháng, phải sau 34 ngày (nếu sau ngày 31 là ngày thứ Bảy và Chủ nhật) PVOil mới có thể xác định được giá bán chính thức và sau đó PVOil sẽ mất thêm khoảng 10 ngày làm việc để làm các thủ tục tính giá chính thức, xác nhận giá với khách hàng và các chủ dầu, phát hành hóa đơn… và sau đó làm các thủ tục khấu trừ thuế, chuyển tiền nộp thuế. Như vậy, theo công thức giá mới thì PVOil sẽ mất ít nhất là 42-45 ngày mới có thể làm các thủ tục khai, nộp thuế theo giá chính thức.

Do vậy, PVOil kiến nghị đối với các lô dầu thô/condensate xuất bán theo công thức giá trung bình tháng, đến thời hạn nộp thuế theo quy định chưa xác định được giá chính thức thì các chủ dầu/PVOil được khai, nộp thuế theo giá tạm tính (mức giá tạm tính được xác định là giá bình quân của 14 đến 20 ngày trong tháng). Nếu phát sinh số thuế nộp thừa thì được khấu trừ vào số thuế phải nộp của lô dầu thô xuất bán tiếp theo; nếu phát sinh số thuế nộp thiếu thì cho phép khai, nộp bổ sung trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày xác định được giá bán chính thức.

Trước kiến nghị của PVN và PVOil về khai, nộp thuế đối với dầu thô/condensate bán theo công thức giá trung bình tháng bán dầu, theo Tổng cục Thuế, đối với các lô dầu thô/condensate xuất bán áp dụng công thức tính giá trung bình tháng bán dầu (gồm cả XK và bán tại Việt Nam), trường hợp đến thời hạn khai, nộp các khoản thuế tài nguyên, thuế TNDN, PTDL nước chủ nhà theo quy định mà chưa xác định được giá bán chính thức thì người nộp thuế thực hiện khai, nộp các khoản thuế theo giá tạm tính; khai báo giá chính thức và nộp các khoản thuế chênh lệch (nếu có) trong thời hạn 10 ngày kể từ thời điểm xác định được giá bán chính thức. Thời điểm xác định giá bán chính thức tối đa là 90 ngày kể từ ngày hoàn thành việc xuất dầu thô tại điểm giao nhận (đối với dầu thô bán tại Việt Nam) hoặc 90 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan (đối với dầu thô XK).

Trường hợp số thuế đã nộp theo giá tạm tính lớn hơn số thuế phải nộp theo giá chính thức, người nộp thuế thực hiện bù trừ số tiền thuế nộp thừa vào các lô dầu thô xuất bán tiếp theo theo các quy định tại Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành tại Khoản 2.b Điều 28 Thông tư 28/2011/TT-BTC.

Giá tạm tính tối thiểu được xác định theo nguyên tắc là giá bình quân của 20 ngày đầu tháng của tháng xuất bán dầu.

Hiện tại, phương án hướng dẫn xử lý đối với việc kê khai, nộp thuế dầu thô/condensate bán theo theo công thức tính giá trung bình tháng đang được Tổng cục Thuế lấy ý kiến của các đơn vị liên quan thuộc Bộ Tài chính trước khi ban hành chính thức.

Ngọc Linh

(责任编辑：Cúp C1)