Tiêu hủy thuốc lá nhập lậu. Nguồn Internet.

Thuốc lá nhập lậu ngày càng gia tăng

TheệphộiThuốcláVNkiếnnghịchốngthuốclálậbóng đá indonesia hôm nayo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, trong những năm qua ngành thuốc lá Việt Nam đóng góp vào ngân sách nhà nước khoảng từ 19.000 đến 20.000 tỉ đồng mỗi năm (tương đương với gần 1 tỉ USD) và tạo việc làm cho khoảng 6 triệu lao động, đóng góp hàng trăm tỉ đồng cho công tác an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo.

Tuy nhiên, thuốc lá điếu nhập lậu vào thị trường Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng. Riêng năm 2013 đã có khoảng 17 tỉ điếu thuốc lá nhập lậu. 2 tháng năm 2014, thuốc lá nhập lậu tăng 43% so với cùng kì năm 2013. Thuốc lá nhập lậu được bán và tiêu dùng công khai tại tất cả các cửa hàng trên phạm vi toàn quốc, tác động xấu đến nhiều mặt kinh tế- xã hội của đất nước.

Cụ thể, theo phân tích của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, trung bình mỗi năm thuốc lá nhập lậu đã lấy đi 20% thị phần thuốc lá điếu nội địa, làm thất thu ngân sách hàng ngàn tỉ đồng, làm mất khoảng 18.000 tấn sản lượng nguyên liệu, tương đương với khoảng 10.000 ha diện tích và mất việc làm của 5 triệu công nhân lao động. Đặc biệt thuốc lá lậu không tuân thủ bất kì quy định nào về in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, an toàn vệ sinh thực phẩm, gây nhiều tác hại đến sức khỏe cộng đồng.

Nhằm hạn chế tình trạng nhập lậu thuốc lá, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam đề nghị Chính phủ giao Bộ Công Thương dự thảo và trình Thủ tướng Chính phủ Chỉ thị về việc tăng cường phòng ngừa, ngăn chặn, xử lí hoạt động vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá điều nhập lậu trên thị trường.

Kiến nghị chưa tăng thuế TTĐB

Liên quan đến Dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho rằng, việc áp dụng các biện pháp về thuế để tăng thu cho ngân sách Nhà nước và giảm tiêu dùng thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, việc tăng thuế cần được cân nhắc vào thời điểm phù hợp với mức tăng phù hợp để tránh những tác động ngược, vừa không đạt được mục tiêu tăng thu ngân sách, vừa không giảm được tiêu dùng mà lại tạo thêm khó khăn cho sản xuất trong nước. Vì buôn lậu thuốc lá đang thu siêu lợi nhuận. Việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ làm mức lợi nhuận của buôn lậu thuốc lá cao hơn, dẫn đến buôn lậu gia tăng. Thực tế khi thuế tiêu thụ đặc biệt tăng từ 45 đến 55% vào năm 2006 và 65% vào năm 2008 đã gây ra sự tăng đột biến của thuốc lá nhập lậu khoảng 6 tỉ điếu (từ 12 tỉ điếu năm 2006 lên 18 tỉ điếu năm 2008).

Thuốc lá lậu do trốn thuế nên có thể bán rẻ hơn thuốc lá sản xuất trong nước nhiều lần, người tiêu dùng Việt Nam do thu nhập thấp sẽ quay sang hút thuốc lá lậu. Ngoài ra thuốc lá lậu tăng thì sản xuất thuốc lá trong nước sẽ bị thu hẹp dẫn đến thu ngân sách nhà nước có thể giảm chứ không tăng mặc dù tăng thuế suất.

Vì những lí do trên, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam kiến nghị Chính phủ tạm thời chưa tăng thuế TTĐB và đẩy mạnh công tác chống buôn lậu thuốc lá vào thị trường Việt Nam để tăng thu ngân sách. Sau khi đã ngăn chặn được thuốc lá lậu sẽ xem xét tăng thuế suất thuế thiêu thụ đặc biệt theo lộ trình tăng dần, phù hợp với tình hình thực tế.

Đề nghị tiêu hủy thuốc lá nhập lậu bị tịch thu

Ngoài ra, liên quan đến hoạt động tái xuất thuốc lá nhập lậu bị tịch thu, theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, sau gần 1 năm rưỡi thực hiện thí điểm tái xuất thuốc lá nhập lậu bị tịch thu theo Quyết định 1112/QĐ-TTg ngày 21-8-2012 của Thủ tướng Chính phủ, trong số 28 tỉnh, thành thực hiện chỉ có 10 tỉnh, thành đề nghị tiếp tục thực hiện. Qua việc tái xuất thuốc lá lậu ở nhiều tỉnh, thành thấy không hiệu quả trong khi các các bộ, ngành và UBND các tỉnh phải tập trung xây dựng các văn bản hướng dẫn, tổ chức triển khai thực hiện tốn kém về thời gian và chi phí.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã phê chuẩn và tham gia Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới (FCTC) trong đó quy định: “…tất cả các phương tiện sản xuất, thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác và các sản phẩm thuốc lá bất hợp pháp bị tịch thu phải được tiêu hủy…”. Do đó, Việt Nam cần phải tuân thủ các quy định và cam kết quốc tế để tránh những rủi ro về pháp lí.

Liên quan đến vấn đề này, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Quyết định 112/QĐ-TTg, trong đó xem xét kĩ hiệu quả tổng hợp của việc tái xuất thuốc lá lậu, kiểm tra đơn vị thực hiện tái xuất và thị trường xuất khẩu thuốc lá tái xuất của Việt Nam để tránh nguy cơ tái thẩm lậu. Bên cạnh đó, rà soát các văn bản pháp luật để xem xét tính thống nhất về mặt pháp lí của tái xuất thuốc lá nhập lậu và thực hiện các cam kết quốc tế đã tham gia.

Đồng thời, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cũng kiến nghị Chính phủ cho dừng việc tái xuất thuốc lá nhập lậu bị tịch thu theo quy định của Công ước FCTC. Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam và các doanh nghiệp trong ngành cam kết sẽ hỗ trợ kinh phí cho các lực lượng chức năng chống buôn lậu và tiêu hủy thuốc lá theo quy định của pháp luật.

Nguyễn Huế