Chỉ trong thời gian ngắn, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump liên tiếp lựa chọn hai ông thông gia - tỷ phú Massad Boulos và doanh nhân bất động sản Charles Kushner, lần lượt là bố chồng của hai con gái Tiffany và Ivanka - vào các vị trí đối ngoại quan trọng.

Ông Boulos sẽ giữ chức cố vấn cao cấp cho tổng thống trong các vấn đề Ả Rập và Trung Đông. Trong khi đó, ông Kushner được đề cử giữ chức đại sứ Mỹ tại Pháp - một trong những đồng minh quan trọng hàng đầu của Washington.

Giữa hai sự bổ nhiệm này có khác biệt đáng chú ý: Trong khi ông Boulos có gốc Li Băng và đã là cố vấn của ông Trump về Trung Đông trong chiến dịch tranh cử vừa qua, ông Kushner không biết tiếng Pháp mà chỉ đơn thuần là sự lựa chọn chính trị.

"Cây cầu" kết nối ông Trump với cử tri gốc Ả Rập

Khi ông Trump vận động bầu cử, ông Boulos giúp thông gia của mình giành thêm sự ủng hộ của cộng đồng người Mỹ gốc Ả Rập tại bang chiến địa Michigan. Ông thường xuyên xuất hiện trên truyền hình Li Băng để truyền tải các thông điệp của chính quyền Trump. Ông cũng trở thành liên lạc viên không chính thức giữa ông Trump và một số nhà lãnh đạo Trung Đông, bao gồm Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas.

Hồi tháng 9, khi đang vận động cho ông Trump tại Michigan, ông Boulos đã có cuộc gặp với ông Abbas bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York. Vào thời điểm đó, ông Boulos nói với New York Timesrằng cuộc gặp "hoàn toàn mang tính cá nhân", dù các quan chức Palestine gọi đây là nỗ lực tiếp cận ông Trump.

Trước đó, hồi tháng 7, ông Boulos từng giúp chuyển một lá thư của ông Abbas tới ông Trump, trong đó nhà lãnh đạo Palestine chúc ông Trump sức khỏe sau khi bị ám sát hụt.

Sinh ra tại Li Băng, ông Boulos xuất thân từ một gia đình Chính thống giáo Hy Lạp có nhiều ảnh hưởng tại thị trấn miền Bắc Kafaraka, nơi sản xuất dầu olive có tiếng. Gia đình Boulos đã tham gia chính trị tại địa phương lẫn ở quy mô toàn quốc trong gần một thế kỷ.

Bản thân ông Boulos cũng từng tham gia chính trị Li Băng, dù tuyên bố ông không liên kết với bất cứ đảng phái nào, theo Newsweek. Tuy nhiên, ông được coi có quan hệ thân cận giới tinh hoa Thiên chúa giáo và là bạn của ông Suleiman Frangieh, người từng được lực lượng Hezbollah xem là ứng viên hàng đầu của tổ chức cho vị trí tổng thống, cũng như là đồng minh thân cận của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Sau khi đi học tại Texas (Mỹ), ông Boulos tích lũy tài sản tại Tây Phi. Ông trở thành giám đốc điều hành của tập đoàn sản xuất ô tô SCOA Nigeria. Ông còn điều hành Boulos Enterprises, công ty Nigeria hoạt động trong lĩnh vực phân phối xe máy, xe ba bánh và xe đạp điện.

Sau khi ông Trump công bố lựa chọn của mình, một số chính trị gia Li Băng nhận định ông Boulos sẽ giúp nâng cao tầm quan trọng của Li Băng trong chương trình nghị sự của Nhà Trắng.

Quyền Bộ trưởng Kinh tế Li Băng Amin Salam tuyên bố đây là "cơ hội lịch sử" đối với quốc gia Trung Đông. Ông cho rằng Li Băng và thế giớiẢ Rập "chưa bao giờ có vị trí gần Nhà Trắng và trung tâm ra quyết sách chính trị như bây giờ".

Lựa chọn gây bất ngờ

Ông Kushner, năm nay 70 tuổi, vốn là doanh nhân bất động sản. Ông là người sáng lập kiêm chủ tịch của Kushner Companies - nhà phát triển bất động sản có trụ sở tại bang New Jersey.

Trong những ngày cuối nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã ân xá cho ông Kushner sau khi vị doanh nhân bất động sản bị cáo buộc trốn thuế, vi phạm quy định tài chínhtrong vận động bầu cử và mua chuộc nhân chứng - tội danh từng khiến ông ngồi tù. Ông đã được thả năm 2006.

Ông Trump tuyên bố nguyên nhân ông Kushner được ân xá là đã "đóng góp cho các tổ chức và hoạt động từ thiện quan trọng".

Ông Kushner là một nhà tài trợ lớn dành cho ông Trump trong chiến dịch tranh cử trước đây. Ông Kushner đã quyên góp 100.000 USD cho một nhóm ủng hộ ông Trump năm 2015 và 1 triệu USD cho một Ủy ban Vận động Chính trị (PAC) thân ông Trump năm 2023.

"Ông ấy là một nhà lãnh đạo kinh doanh, nhà từ thiện và người xây dựng thỏa thuận tuyệt vời. Ông sẽ là người đại diện mạnh mẽ cho đất nước chúng ta và thúc đẩy lợi ích quốc gia", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 30/11 khi công bố lựa chọn ông Kushner làm đại sứ tại Pháp. Lựa chọn của ông Trump sẽ cần được Thượng viện Mỹ phê chuẩn.

Quyết định bổ nhiệm ông Kushner làm đại sứ tại Pháp cũng gây ra những quan điểm trái chiều trong lòng nước Pháp.

"Hãy đọc lý lịch của ông ấy. Lý thú, theo cách nói của người Mỹ", cựu Đại sứ Pháp tại Mỹ Gérard Araud viết trên mạng xã hội X. "Có lẽ không cần phải nhắc thêm là ông ấy không có hiểu biết về đất nước chúng ta. Ít nhất ông ấy có thể tiếp cận tổng thống. Chúng ta hãy tự an ủi mình".

Các ứng viên cho các vị trí đại sứ Mỹ ở một số quốc gia quan trọng - như tại Pháp - thường là những nhà tài trợ hoặc đồng minh chính trị của các đời tổng thống Mỹ.

Ví dụ, ông trùm chế biến thực phẩm Howard Leach từng được cựu Tổng thống George W. Bush đề cử làm đại sứ tại Pháp nhiệm kỳ 2001-2005 dù không biết tiếng Pháp. Tuy nhiên, việc một ứng viên là người thân cận trong gia đình tổng thống là điều hiếm khi xảy ra, theo Financial Times.