Theềugiảiphpnhưngthiếuđồngbộkqbd hạng 2 tbno kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH), tỉnh Hậu Giang có khoảng 30 dự án được ưu tiên đầu tư để chủ động ứng phó. Tuy nhiên đến nay, chỉ có một vài dự án triển khai thực hiện, còn lại đều dừng ở mức độ đề xuất hay vẫn đang nằm trên giấy !

Tuyến đường giao thông ở ấp 7, xã Vĩnh Viễn A, ngày càng xuống cấp khiến cho việc đi lại của người dân gặp rất nhiều khó khăn.

Với hệ thống sông ngòi chằng chịt nên thời gian qua các dự án BĐKH đều tập trung vào việc củng cố, nâng cấp, xây dựng mới hệ thống kè sông, hay các công trình thủy lợi nhằm điều tiết lũ, ngăn mặn, trữ ngọt, nâng cao nhận thức của cộng đồng… Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc dẫn đến tiến độ thi công chậm, làm ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Triển khai ì ạch

Được khởi công từ năm 2010, dự án đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh có tổng chiều dài hơn 70km, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng nông nghiệp Hậu Giang làm chủ đầu tư, với tổng nguồn vốn hơn 688 tỉ đồng. Đây được xem là công trình rất quan trọng, bởi ngoài ngăn chặn xâm nhập mặn, kết hợp giữ nước ngọt và phòng, chống lũ, sẽ tạo điều kiện tháo chua, rửa phèn cho trên 20.000ha đất sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, hình thành một hành lang giao thông liên hoàn, đối phó với tình hình BĐKH diễn ra ngày càng phức tạp, góp phần thúc đẩy nghề nông, lâm nghiệp, tạo tiền đề phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội cho địa phương.

Theo kế hoạch, dự án đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh được thực hiện hoàn thành trong giai đoạn từ năm 2007-2012. Song đến nay, trong tổng số 10 gói thầu thì chỉ có 7 gói thầu đang trong quá trình hoàn thiện. Chưa kể là dù dự án đã được gia hạn tiến độ thi công đến năm 2017, nhưng hiện nay đã hết quý I mà cả 3 gói thầu còn lại, với hơn 10km đường giao thông vẫn “giậm chân tại chỗ”. Từ việc thi công chậm và kéo dài trong thời gian khá dài đã làm ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của không ít hộ dân trong vùng dự án.

Tương tự, dự án nâng cấp bờ bao kết hợp đường giao thông từ thị trấn Cây Dương (huyện Phụng Hiệp) đến ngã ba Vĩnh Tường (thị xã Long Mỹ) cũng là dự án cấp bách để ứng phó với BĐKH. Dự án có tổng chiều dài hơn 18km, với kinh phí thực hiện 549 tỉ đồng. Sau khi dự án hoàn thành sẽ giúp phòng, chống lũ cho 10.000ha đất sản xuất nông nghiệp ở các địa phương trong huyện Phụng Hiệp, thị xã Long Mỹ, kể cả huyện Vị Thủy, đồng thời ứng phó với tình trạng sạt lở, đảm bảo an toàn cho hơn 250 hộ dân sinh sống dọc theo bờ kênh Lái Hiếu, tạo điều kiện phát triển nông nghiệp, nông thôn. Tuy dự án đã được Trung ương phê duyệt từ năm 2012, nhưng đến nay vẫn chưa được phân bổ kinh phí thực hiện.

Chưa kể, năm 2009 được xem là năm đầu tiên nước mặn xâm nhập sâu vào địa bàn nên khiến cho nhiều khu vực trong tỉnh bị thiếu nước sản xuất và sinh hoạt, kể cả khu vực trung tâm thành phố Vị Thanh. Trước tình hình đó, các cơ quan chuyên môn Hậu Giang đã chủ động đề xuất quy hoạch xây dựng hồ sinh thái nước ngọt rộng 50ha, kết hợp đầu tư nhà máy xử lý nước, với kinh phí 465 tỉ đồng nhằm giải quyết tình trạng thiếu nước ngọt cung cấp cho thành phố Vị Thanh trong những tháng mùa khô hàng năm. Thế nhưng đến nay, dự án chỉ mới dừng lại ở mức lập báo cáo đề xuất theo chương trình ứng phó BĐKH.

Người dân lãnh đủ

Trên địa bàn ấp 7, xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mỹ, hiện có hàng trăm hộ dân ở cặp tuyến sông Nước Đục đang bức xúc. Vì mấy năm nay, gia đình họ luôn gặp khó khăn trong quá trình sản xuất nông nghiệp, nhất là kể từ khi dự án đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh, đoạn đi qua địa bàn xã ngừng triển khai. Ông Lê Văn Đền, ở ấp 7, xã Vĩnh Viễn A, ngậm ngùi kể: “Vườn cây ăn trái gần chục năm tuổi của gia đình đang cho sinh lợi cả trăm triệu đồng mỗi năm, nhưng do ảnh hưởng bởi các đợt hạn, mặn gay gắt, kéo dài trong năm vừa qua đã khiến 70% diện tích bị thiệt hại. Bây giờ vừa phải tốn công đốn bỏ để trồng lại mới, vừa mất 4-5 năm nữa mới bắt đầu thu hoạch”.

Cũng theo ông Đền, bà con ở đây thường canh tác khóm, lúa, cây ăn trái, nhưng do không chủ động được nước nên việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Trong khi đó, mấy năm nay, do dự án đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh tạm ngừng thi công nên mỗi khi mưa xuống hay triều cường xuất hiện là tình trạng bị ngập úng cục bộ lại xảy ra. Chưa kể là hầu hết các hộ dân nơi đây đều đã nhận tiền bồi thường giải phóng mặt bằng nên vấn đề cải tạo tuyến giao thông, góp phần ngăn mặn, triều cường ít được quan tâm thực hiện.

Ông Lê Văn Cương, ở ấp 7, xã Vĩnh Viễn A, phàn nàn: “Ngày trước, khu vực này tuy là lộ đá nhưng đảm bảo cho quá trình đi lại trong cả hai mùa mưa nắng. Thế nhưng, từ lúc làm đê bao đến nay, thêm vào đó là mực nước mỗi năm dâng cao hơn nên khiến cho con lộ ngày càng xuống cấp trầm trọng. Mùa mưa thì sình lầy, từ đó người dân không thể lưu thông bằng xe gắn máy được. Có lúc phải dùng ghe, xuồng làm phương tiện để di chuyển. Khổ nhất là mấy cháu học sinh đến trường rất cơ cực. Với tình trạng dự án thi công cầm chừng thế này, không biết đến bao giờ người dân nơi đây mới hết khổ”.

Ông Trịnh Bạch Duyên, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Viễn A, cho biết: Dự án đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh, đoạn đi qua địa bàn xã có chiều dài hơn 10km. Đến nay, phần cống đã được đơn vị thi công thực hiện cơ bản hoàn thành, riêng nền đường trên tuyến đê bao vẫn chưa được triển khai. Trong khi mặt bằng xây dựng tuyến đê nằm trên phần đất của người dân trước đây đã được chi hỗ trợ, đền bù xong nên công tác tu sửa lộ nông thôn ở đây hầu như không có, dẫn đến tình trạng đường xuống cấp, hư hỏng nặng hơn.

“Mới đây, chủ đầu tư dự án đã thống nhất với địa phương về kế hoạch sửa chữa, giặm vá lại tuyến đường, góp phần giúp cho vấn đề đi lại của người dân được thuận tiện hơn. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế. Do đó, chính quyền địa phương luôn mong muốn chủ đầu tư quan tâm đẩy nhanh tiến độ thi công dự án để người dân yên tâm sản xuất”, ông Duyên thông tin thêm.

Bài, ảnh: THANH THÚY

Bài 3: Chủ động ứng phó