Cuộc gặp giữa Quốc vương Salman và thủ lĩnh Khaled Meshaal của Hamas là một bước ngoặt trong chiến lược của Saudi Arabia

Quốc vương Saudi Arabia Salman bin Abdulaziz Al-Saud vừa tiếp thủ lĩnh Khaled Meshaal của Phong trào Hồi giáo Hamas ở Palestine, một chi nhánh của tổ chức Anh em Hồi giáo (MB). Chuyến thăm của Meshaal tới thánh địa Mecca và các cuộc họp đặc biệt của ông này với Bộ trưởng Quốc phòng Mohamad bin Salman và Bộ trưởng Nội vụ Mahmad bin Nayef là những dấu hiệu về sự xích lại gần nhau giữa Saudi Arabia với tổ chức này. Thời gian gần đây, các thủ lĩnh của MB ở Tunisia, Jordan và Yemen đều đã tới thăm vương quốc này. Đây là một bước ngoặt khi MB từng bị người tiền nhiệm là Quốc vương quá cố Abdullah, xếp vào danh sách các tổ chức khủng bố vào tháng 3-2014.

Cuộc chiến tranh chống người Shi'ite Houthi mà Riyadh tiến hành ở Yemen đồng nghĩa với việc chống Iran. Trong khi chiến dịch quân sự tiếp tục diễn ra trên thực địa thì một nhà lãnh đạo của Al-Islah, chi nhánh của MB ở Yemen, đã được bổ nhiệm làm thủ lĩnh phe kháng chiến chống người Houthi ở phía Nam Yemen.

Mối lo ngại trước thỏa thuận của phương Tây với Iran đang thúc đẩy Saudi Arabia tìm kiếm một mặt trận Sunni chống lại sự hùng mạnh của người Shi'ite ở Iran. Do đó, việc mở cửa cho MB là một cơ hội chứ không phải là mối đe doạ.

Cuộc họp cấp cao Saudi Arabia-Qatar vào đầu tháng 7 vừa qua đã đề cập đến sự xích lại gần với MB, trong khi mới cách đây vài tháng Riyadh còn gây sức ép với Qatar để đóng cửa văn phòng của phong trào Hamas và ngừng ủng hộ tổ chức này. Tuy nhiên, hiện tại, Saudi Arabia lại đang gây sức ép với Ai Cập để nước này hòa giải với MB và Hamas.

Tóm lại, Saudi Arabia đang rất cần sự ủng hộ của MB và Hamas để tăng cường trục Sunni chống Iran sau khi nước này ký một thỏa thuận hạt nhân với Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức). Tuy nhiên, Ai Cập và Các Tiểu Vương quốc Arab thống nhất (UAE) cũng đang hợp lực để chống lại sự xích lại gần nhau giữa Saudi Arabia với MB và Hamas, vì cả hai đều coi những tổ chức này là mối đe dọa an ninh. Chính những diễn biến ấy lại giúp thế giới bên ngoài thêm một lần nữa thấy được sự phức tạp, những lợi ích chồng chéo, mâu thuẫn nhau, cũng như sự dễ dàng thay đổi bạn, thù trong thế giới Arab.