【xep hang giai y】Hải quan Việt Nam: Đồng hành cùng sự lớn mạnh của đất nước

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cũng lãnh đạo TP, Hải Phòng, lãnh đạo Tổng cục Hải quan nhấn nút khai trương hệ thống quản lý tự động cảng biển (ngày 11/12/2017).

Phát huy truyền thống xây dựng, phát triển với nhiều thành tích vẻ vang trong 75 năm qua (10/9/1945 - 10/9/2020), trong giai đoạn mới, Hải quan Việt Nam luôn bám sát nhiệm vụ chính trị của ngành Tài chính để xây dựng và ban hành các chương trình, kế hoạch công tác, tích cực chủ động đề ra các giải pháp để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao, xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại ngang tầm các nước phát triển hàng đầu trong khu vực.

Chuyển đổi phương pháp quản lý hải quan, đẩy mạnh hiện đại hóa

Trong chặng đường xây dựng, phát triển 75 năm qua (10/9/1945 - 10/9/2020), Hải quan Việt Nam đã không ngừng nỗ lực phát triển lớn mạnh cùng đất nước.

Ngày 10/9/1945, chỉ 8 ngày sau khi đất nước giành được độc lập, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Võ Nguyên Giáp thay mặt Chủ tịch Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ cộng hoà ký Sắc lệnh số 27/SL thành lập Sở Thuế quan và Thuế gián thu - tiền thân của Hải quan Việt Nam ngày nay. Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự ra đời của Hải quan Việt Nam, mà còn khẳng định “chủ quyền thuế quan” là một bộ phận quan trọng cấu thành chủ quyền của một quốc gia độc lập.

Từ năm 1945 - 1975, trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và chống đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc, tại nhiều nơi, cán bộ, nhân viên hải quan còn trực tiếp cùng các lực lượng vũ trang và dân quân du kích chiến đấu; nhiều cán bộ đã tình nguyện vào chiến trường để trực tiếp chiến đấu…

Trong thời kỳ đầu thống nhất đất nước và trước đổi mới (1975 - 1986), nhờ có sự chuẩn bị sẵn sàng để đón thời cơ mới của cách mạng nên khi miền Nam vừa được hoàn toàn giải phóng, ngành Hải quan đã có cán bộ để nhanh chóng tiếp quản bộ máy thuế quan của chính quyền Sài Gòn, tổ chức triển khai hoạt động hải quan đảm bảo sự thống nhất trên cả nước.

Năm 1984, sự kiện thành lập Tổng cục Hải quan trực thuộc Hội đồng Bộ trưởng đánh dấu bước phát triển mới của Hải quan Việt Nam. Thực hiện chủ trương cải cách hành chính và giảm bớt đầu mối các cơ quan thuộc Chính phủ, ngày 4/9/2002, Thủ tướng ký Quyết định số 113/2002/QĐ-TTg chuyển Tổng cục Hải quan vào Bộ Tài chính; ban hành Nghị định số 96/2002/ NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Hải quan.

Trong thời kỳ đất nước tiếp tục đẩy mạnh cải cách, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế (2005 - 2015), tiếp tục các nội dung cải cách, đổi mới, bước đầu hiện đại hóa ở giai đoạn trước, Tổng cục Hải quan đã xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2020.

Đồ họa: DUNG HÀ

Chia sẻ thêm về thành quả của Hải quan Việt Nam trong 75 năm qua, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Dương Thái cho biết, tiếp nối truyền thống, trong giai đoạn 5 năm trở lại đây (2015 - 2020), Hải quan Việt Nam đã và đang tích cực chuyển đổi phương pháp quản lý hải quan, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa… “Trong khi thực hiện chủ trương tinh giản biên chế, mặc dù không tăng biên chế trong cả giai đoạn 2012 - 2020 nhưng ngành Hải quan vẫn đảm bảo thực hiện công tác quản lý về hải quan trong bối cảnh khối lượng công việc tăng gần gấp 2 lần…” - Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Dương Thái nhấn mạnh.

Trên thực tế, từ năm 2012 đến 2020, số lượng tờ khai hải quan tăng 2,57 lần (năm 2012 là 5,19 triệu tờ khai, năm 2019 là 13,32 triệu tờ khai). Kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) của Việt Nam cũng đạt được những bước tiến kỷ lục. Năm 2011, kim ngạch XNK của nước ta mới đạt khoảng 200 tỷ USD, đến năm 2019, quy mô XNK hàng hóa đã vượt mốc 500 tỷ USD.

Với sự giúp đỡ của Nhật Bản, Hải quan Việt Nam đã đưa vào vận hành hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS), trên phạm vi toàn quốc, với hơn 99% doanh nghiệp (DN) tham gia; xử lý hơn 99,6% tờ khai và thời gian tiếp nhận, xử lý, trả kết quả chỉ từ 1 - 3 giây. Cơ quan hải quan đẩy mạnh hoạt động phối hợp thu ngân sách bằng phương thức điện tử, qua đó tạo thuận lợi cho DN có thể nộp thuế 24/7 và thông quan hàng hóa ngay. Đến nay, hơn 98% thuế, phí, lệ phí với hàng hóa XNK được thực hiện bằng phương thức điện tử tiên tiến.

Xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại ngang tầm các nước phát triển hàng đầu trong khu vực

Bước sang giai đoạn 2021 - 2025, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh, toàn ngành phấn đấu xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại ngang tầm các nước phát triển hàng đầu trong khu vực.

Để đạt được mục tiêu nêu trên, Tổng cục Hải quan phát động phong trào thi đua yêu nước, với chủ đề “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo”, phấn đấu đến năm 2025, hoàn thành xây dựng cơ quan hải quan điện tử thống nhất với kiến trúc chính phủ điện tử; áp dụng thành quả cách mạng công nghiệp 4.0 trong quản lý hải quan; tiếp tục nghiên cứu sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, xác định vị trí việc làm, tăng cường kiểm soát quyền lực, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị trong thực thi công vụ.

Ngành Hải quan không ngừng hiện đại hóa, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Đặc biệt, ngành Hải quan đặt mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước do Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính giao hàng năm; phấn đấu đến năm 2025 số thu thông qua thu thuế điện tử và thông quan 24/7 đạt 100%. Tăng cường công tác kiểm soát hải quan, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo chỉ đạo của Chính phủ; không để xảy ra tổ chức, ổ, nhóm buôn lậu trong phạm vi, địa bàn hải quan quản lý.

Thời gian tới nhiệm vụ đặt ra cho ngành Hải quan là rất nặng nề, nhưng với truyền thống vẻ vang 75 năm, với chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính, sự phối hợp của các bộ, ngành, cộng đồng DN, Tổng cục Hải quan tin tưởng sẽ hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao…

Hải Linh