Việc điều chỉnh dự toán nếu GDP không đạt sẽ góp phần đảm bảo các mục tiêu kiểm soát nợ công.

Kết quả thu NSNN thể hiện nỗ lực rất cao của Chính phủ

Tại phiên họp,ỦybanTàichínhngânsáchkiếnnghịXemxétđiềuchỉnhdựtoánnếuGDPdựkiếnkhôngđạthứ hạng của câu lạc bộ stade brestois 29 báo cáo bổ sung kết quả thực hiện NSNN năm 2016, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, tổng thu NSNN năm 2016 vượt 8,6% (86,88 nghìn tỷ đồng) so với dự toán. Tổng chi NSNN năm 2016 đạt 1.360 nghìn tỷ đồng, bằng 106,8% so với dự toán.

Với kết quả thu, chi trên, số bội chi năm 2016 là 254 nghìn tỷ đồng, bằng mức dự toán Quốc hội đã quyết định, tương đương 4,95% GDP kế hoạch (và bằng 5,64% GDP thực hiện).

Qua thẩm tra, Ủy ban Tài chính ngân sách (UBTCNS) cơ bản thống nhất với báo cáo của Chính phủ và cho biết về cơ bản, thu NSNN vượt khá cao so với dự toán. Kết quả thu NSNN này cho thấy những nỗ lực rất cao của Chính phủ, các bộ, ngành trung ương và địa phương trong việc cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế và sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, của toàn dân, cùng sự hành động với quyết tâm cao của ngành Tài chính trong việc phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất dự toán thu NSNN.

Tuy nhiên, UBTCNS cũng lưu ý mặc dù thu NSNN tăng khá cao, nhưng số tăng thu chủ yếu là tăng thu từ đất, do cơ chế, điều chỉnh chính sách như thu cổ tức, lợi nhuận còn lại... chưa thực sự xuất phát từ năng lực nội tại của nền kinh tế.

Về cân đối ngân sách cả năm, UBTCNS đánh giá cao kết quả thực hiện các biện pháp huy động vốn trái phiếu chính phủ (TPCP) để bù đắp bội chi và đầu tư phát triển năm 2016, bảo đảm hơn 91% tổng số vốn huy động có kỳ hạn trên 5 năm, góp phần đảm bảo an toàn nợ công. Đồng thời, Chính phủ đã kịp thời chuyển vốn vay của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam sang hình thức TPCP có kỳ hạn 10 năm. “Đây là các biện pháp tích cực nhằm cơ cấu lại kỳ hạn và danh mục nợ công”, báo cáo của cơ quan thẩm tra đánh giá.

Về con số tỷ lệ bội chi NSNN là 5,64% GDP, tăng 0,69% so với dự toán, cho dù số dư nợ tuyệt đối không tăng, UBTCNS nêu rõ việc lập dự toán trên số liệu dự báo GDP cao nhưng số GDP thực hiện thấp đã dẫn đến tỷ lệ bội chi NSNN thực tế cao hơn dự toán. Đây là vấn đề đã xảy ra trong những năm gần đây.

Do đó, UBTCNS kiến nghị công tác dự báo lập kế hoạch tăng trưởng kinh tế cần rút kinh nghiệm để đề ra những chỉ tiêu phù hợp hơn và đề nghị UBTVQH báo cáo Quốc hội yêu cầu Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh dự toán NSNN trong tình huống dự báo tăng trưởng kinh tế thấp hơn mục tiêu đề ra, nhằm đảm bảo việc điều hành NSNN sát thực tế hơn, đảm bảo các mục tiêu kiểm soát nợ công, bội chi hiệu quả hơn.

Nợ đọng thuế giảm nhanh, dự toán hoàn thuế GTGT được đảm bảo

Đối với tình hình triển khai dự toán NSNN năm 2017, trong 4 tháng đầu năm, thu NSNN ước đạt 396,47 nghìn tỷ đồng, bằng 32,7% so với dự toán, tăng 17,8% so với cùng kỳ năm 2016. Các nhiệm vụ chi ngân sách được đảm bảo theo đúng dự toán và tiến độ triển khai thực hiện, đáp ứng các nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội; đã xuất cấp 60,3 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân và hỗ trợ học sinh vùng khó khăn.

Kết quả giám sát thực tế cho thấy, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự toán NSNN 2017, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính giao trước, thẩm định sau (kiểm tra sau). Đây là biện pháp đổi mới có ý nghĩa tích cực, tạo sự chủ động cho các bộ, ngành triển khai nhiệm vụ ngay từ đầu năm.

Tuy nhiên, UBTCNS cũng nêu tình trạng phân bổ chi tiết vốn đầu tư công trung hạn còn rất chậm. Nhiều dự án chưa đáp ứng đủ điều kiện, thủ tục để phân bổ vốn, tiếp tục xin gia hạn thời gian hoàn thiện thủ tục. Vốn xây dựng cơ bản giải ngân chậm, các thủ tục đầu tư còn nhiều bất cập gây khó khăn cho công tác giải ngân vốn đầu tư.

Tán thành các đánh giá trong báo cáo thẩm tra, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã giải trình thêm về một số vấn đề. Cụ thể, về nhận định tăng trưởng kinh tế không đạt nhưng thu ngân sách lại tăng cao, Bộ trưởng Bộ Tài chính giải thích thực tế nếu loại trừ các khoản thu như thu tiền sử dụng đất, tăng thu cổ tức, thu từ bán vốn nhà nước thì khoản thu nội địa năm 2016 chỉ tăng khoảng 11,6%, là hoàn toàn phù hợp với mức tăng trưởng GDP và lạm phát của năm.

Ngoài ra, nguồn thu tăng cũng nhờ việc làm tốt công tác quản lý thu, thu tồn đọng từ các kết luận kiểm toán, thanh tra tài chính (7,6 nghìn tỷ đồng). Trong năm, ngành Tài chính cũng tập trung xử lý nợ đọng, thu về 42,5 nghìn tỷ đồng, là mức rất cao so với 36 nghìn tỷ đồng năm 2015, đưa số nợ đọng thuế có thể thu hồi năm 2016 giảm đáng kể.

Về số hoàn thuế GTGT, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết dự toán hoàn thuế năm 2016 là 98 nghìn tỷ đồng, tổng số thuế phải hoàn trong năm là 100,19 nghìn tỷ đồng, bao gồm cả hoàn thuế 2015 chuyển sang. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát, tuy nhiên có thể khẳng định mức hoàn thuế chỉ dao động quanh 98 nghìn tỷ đồng. Đây là bước tiến rất quan trọng so với các năm trước trong công tác quản lý thuế khi dự toán được đảm bảo.

UBTVQH biểu dương những nỗ lực trong điều hành ngân sách

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên UBTVQH đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ, sự sát sao của Thủ tướng Chính phủ trong điều hành kinh tế xã hội. Đối với tình hình tài chính ngân sách, UBTVQH thống nhất biểu dương những tiến bộ đáng kể trong công tác điều hành.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, dù tình hình kinh tế khó khăn, nhưng công tác quản lý thu ngân sách, quản lý tài sản công đã được chấn chỉnh, sâu sát hơn trong nhiều lĩnh vực, không nể nang, tránh né, mạnh dạn thực hiện đổi mới.

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu cho rằng với rất nhiều nỗ lực trong điều hành, những vấn đề bất cập trước đây trong quản lý ngân sách như xin cho, phân bổ nguồn lực, điều hành thu chi… đã được khắc phục đáng kể. “Năm ngoái chúng ta rất lo nhưng nay chúng ta đã vượt qua được. Thu đạt mức cao, thu chi cơ bản cân đối, nợ công được đảm bảo… Đây là một bước tiến rất dài”, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu nhận xét.

Đa số ý kiến trong UBTCNS cũng đánh giá cao các giải pháp thu NSNN tích cực ngay từ những tháng đầu năm 2017 của Chính phủ. Qua quá trình thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển kết luận đánh giá cao những cố gắng của Chính phủ trong điều hành, triển khai, phân giao ngay từ những tháng đầu năm và đã tạo chuyển biến tích cực. Đồng thời, biểu dương những nỗ lực trong công tác quản lý ngân sách, quản lý tài sản công, đặc biệt là việc số nợ đọng thuế giảm nhanh, làm tăng thu ngân sách.

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ hoàn thiện các báo cáo để trình Quốc hội vào ngày 22/5 tới, trong đó làm rõ thêm một số vấn đề như phân bổ vốn đầu tư công trung hạn chậm, giải ngân vốn chậm, chú ý đến cải cách thủ tục hành chính, làm rõ hơn nhiệm vụ của Chính phủ, nêu trách nhiệm của bộ máy…

Hoàng Yến