Kết quả hội chẩn 6 năm liên tiếp của Hội đồng y khoa nêu rõ không phát hiện tổn thương điển hình của bệnh bụi phổi liên quan đến amiang trắng.

Nhiều nghi ngại về amiang trắng

Amiang là tên thương mại dùng chung cho các loại sợi khoáng,ằngchứngvềviệcamiangtrắnggâyungthưkèo việt nam vs indonesia được chia thành hai nhóm chính là nhóm amphibole và nhóm serpentine. Hiện nay, amiang amphibole (amiang nâu và xanh) đã bị cấm sử dụng hoàn toàn dưới mọi hình thức trên thế giới do khả năng gây ung thư sau 10 - 20 năm ủ bệnh. Trong khi đó, amiang serpentine (amiang trắng) đang được cho phép sử dụng dưới sự kiểm soát chặt chẽ.

Loại sợi này được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất sản phẩm tấm lợp fibro xi măng (đặc biệt là tấm fibro xi măng dạng sóng tại các nước đang phát triển), các vật liệu cách điện, cách nhiệt, ngành ôtô, ngành hàng không, dược, dầu mỏ và hạt nhân, sản xuất vật liệu chống cháy, sản phẩm dệt may và một số ngành khác.

Câu chuyện về amiang trắng khiến nhiều người lo ngại, nhất là khi có những luồng thông tin cho rằng uống nước hứng từ tấm lợp fibro xi măng gây ung thư. Thậm chí, có người nói rằng, không có ngưỡng phơi nhiễm an toàn với amiang, tức là dù là tỷ lệ rất thấp thì con người vẫn có thể mắc ung thư. Vì thế, cách thức hiệu quả nhất để loại trừ các bệnh liên quan là ngừng sử dụng tất cả các loại amiang.

Chưa ghi nhận trường hợp bệnh lý nào liên quan amiang trắng

Tuy nhiên, thực tế, nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới đã chỉ ra rằng, không có sự gia tăng về rủi ro ung thư khi phơi nhiễm với amiang trắng trong điều kiện được kiểm soát. Tại Việt Nam, Chương trình khám bệnh nghề nghiệp và đo môi trường lao động cho công nhân ngành sản xuất tấm lợp fibro xi măng được Bệnh viện Xây dựng (Bộ Xây dựng) triển khai trong 7 năm qua (2008-2014).

Hội chẩn hằng năm từ chương trình khám bệnh nghề nghiệp cho công nhân ngành sản xuất tấm lợp amiang xi măng (AC) được Bệnh viện Xây dựng (Bộ Xây dựng) triển khai.

Đây là chương trình được tổ chức khoa học, bài bản, định kỳ hàng năm và khám cho tổng số gần 3.600 công nhân các nhà máy tấm lợp AC (những lao động tiếp xúc trực tiếp với amiang trắng trong sản xuất). Kết quả hội chẩn 6 năm liên tiếp được công bố từ Hội đồng đọc phim uy tín cho thấy: Không phát hiện tổn thương điển hình của bệnh bụi phổi liên quan đến amiang trắng.

Năm nay đã có hơn 1.000 cán bộ công nhân viên làm việc tại các nhà máy sản xuất tấm lợp fibrô ximăng tiến hành khám bệnh bụi phổi Amiang nghề nghiệp. Trong đó, các bác sĩ đã chọn hơn 700 phim đạt tiêu chuẩn đem ra thảo luận tại hội đồng. Từ những kết quả đánh giá, Hội đồng chẩn bệnh kết luận: Không có trường hợp nào mắc bệnh bụi phổi amiang.

TS Lê Thị Hằng, Giám đốc Bệnh viện Xây dựng, thành viên Hội đồng chẩn bệnh cho biết: “Từ năm 1976, Việt Nam đã công nhận bệnh xơ hóa phổi do phơi nhiễm tiếp xúc bụi Amiang là bệnh nghề nghiệp. Cho đến nay đã phát hiện 03 trường hợp mắc bệnh bụi phổi Amiang thể nốt xơ hóa nhẹ. Nguy cơ mắc bệnh do Amiang phụ thuộc và tăng theo thời gian, cường độ tiếp xúc, kích thước và cấu trúc hóa học của bụi sợi Amiang”.

Theo GS Hoàng Đức Kiệt, nguyên Chủ tịch Hội Điện quang y học hạt nhân Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng chẩn bệnh, việc quy hết các trường hợp ung thư trung biểu mô ở Việt Nam là do phơi nhiễm với amiang là không khách quan. Việc sử dụng các con số này sẽ gây định hướng sai lệch cho truyền thông và dư luận, khiến hiểu sai về kết quả khoa học.

Trong khi đó, PGS. TS Trần Thị Ngọc Lan, chuyên gia cao cấp về bệnh nghề nghiệp, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, Bộ Y tế nhận định rằng: “Những ứng dụng tiện ích mà amiang đem lại là không thể phủ nhận. Hiện nay, các nhà nghiên cứu đã ghi nhận amiang nâu và xanh là tác nhân gây các bệnh lý về phổi và ung thư. Tại Việt Nam, những chất này đã bị cấm sử dụng. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã tiến hành ở Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào bị ung thư phổi hoặc ung thư trung biểu mô do liên quan đến amiang trắng.”

Bên cạnh tổ chức chẩn bệnh cho các lao động nghề nghiệp cho các công nhân làm việc tại các nhà máy sản xuất tấm lợp fibrô ximăng, Bệnh viện Xây dựng còn tổ chức tiến hành khảo sát thực trạng môi trường và sức khỏe dân cư của xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình, Hà Giang. Cuộc khảo sát tiến hành tại 30 vị trí khu vực nhà dân xã Tân Trịnh - xã có tới 70% số hộ sử dụng tấm lợp.

Kết quả cho thấy: Tỷ suất chết do người dân bị ung thư năm 2014 là 4,4 phần nghìn. Mức này ngang với tỷ lệ trung bình của tỉnh Hà Giang, thấp hơn mức trung bình cả nước là 5,5 phần nghìn (Thái Lan tới 8 phần nghìn, Lào, Campuchia cũng tới 7 phần nghìn).

Minh Dương