Hoạt động tham vấn Hải quan-DN đã và đang đem lại nhiều hiệu quả thiết thực cho DN. Ảnh: HỮU LINH

Vẫn còn khoảng cách

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, đại diện Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) khẳng định, hoạt động tham vấn Hải quan-DN khá thiết thực, đem lại hiệu quả lớn cho các DN trong ngành thủy sản. Tuy nhiên, trên thực tế giữa cơ quan Hải quan và DN vẫn còn những khoảng cách nhất định. Nhiều khi DN gặp phải vướng mắc nhưng ngại phản ánh với cơ quan Hải quan do lo lắng sẽ gặp khó khăn trong việc làm thủ tục XNK hàng hóa sau này. DN thường lựa chọn phản ánh với hiệp hội để hiệp hội trao đổi, đề xuất tới cơ quan Hải quan.

Liên quan tới vấn đề này, bà Hoàng Thị Hồng, Trưởng phòng XNK Công ty TNHH ToTo Việt Nam cho rằng, một vài năm gần đây, hoạt động tham vấn Hải quan-DN đã có những biến chuyển tích cực và đem lại hiệu quả thiết thực cho DN. Tại các cuộc tham vấn, nhiều vấn đề vướng mắc của DN được cơ quan Hải quan lắng nghe, giải quyết nhanh chóng, đặc biệt là vấn đề về thuế, thủ tục hải quan… “Tuy nhiên, điểm bất cập là tại nhiều hội nghị tham vấn, nội dung chủ yếu vẫn thiên về giải đáp thắc mắc cho DN, còn phần phổ biến các luật, nghị định hay thông tư mới sắp được ban hành, lấy ý kiến DN thì chưa hiệu quả bởi phần nhiều DN khi dự tham vấn còn chưa thực sự hiểu rõ về nội dung DN sẽ được góp ý. Trên thực tế, DN vẫn khá khó khăn khi tiếp cận những thông tin các bản dự thảo về luật, nghị định hay thông tư mới trong ngành Hải quan để nghiên cứu kỹ lưỡng, góp ý cho đầy đủ. Dù nắm được nội dung dự thảo thì DN cũng không biết trong tương lai bản dự thảo có gì thay đổi hay không hoặc bao giờ dự thảo sẽ được trình, phê duyệt… DN chủ yếu đứng ở tâm thế chờ đợi, cố gắng cập nhật những chính sách, quy định được ban hành mới nhất để điều chỉnh cho phù hợp. Điều này khiến nhiều khi DN rơi vào thế bị động, chuẩn bị không kịp”, bà Hồng nói.

Cần đẩy mạnh truyền thông

Theo ông Lê Trương Kha, Phụ trách cung ứng, XNK Công ty TNHH Mead Johnson Nutrition Việt Nam, DN rất mong có thể trực tiếp tham gia đóng góp ý kiến vào việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật liên quan tới lĩnh vực Hải quan để có thể đứng ở góc độ của DN nhìn nhận, tránh những khúc mắc phát sinh trong quá trình triển khai. Tuy nhiên, những thông tin DN nắm được chưa nhiều nên chưa thể góp ý kiến xác thực. DN mong giữa cơ quan Hải quan và DN sẽ hình thành mạng lưới nhằm cung cấp tới DN đầy đủ các thông tin như thời gian, địa điểm chuẩn bị tổ chức hội thảo, hội nghị tham vấn, nội dung cụ thể sẽ đề cập tới...

Khẳng định sẽ thường xuyên tham gia các hoạt động tham vấn Hải quan-DN thời gian tới, bà Ngô Thị Thanh Hải, Quản lý tài chính Công ty TNHH Pernod Ricard Việt Nam cho rằng, các nội dung tham vấn nên đi vào những vấn đề cụ thể, sát sườn, tác động trực tiếp tới DN. “DN muốn cơ quan Hải quan tập trung triển khai hoạt động tham vấn rộng rãi ở cả các tỉnh miền Nam vì những DN ở miền Nam khó sắp xếp thời gian, chi phí để ra tham dự nếu hoạt động này chủ yếu tổ chức tại Hà Nội. Cơ quan Hải quan cũng nên mời đầy đủ những DN chuyên về XNK mà chưa tham gia hiệp hội tham dự các cuộc tham vấn chứ không nên chỉ tập trung vào các DN đã là thành viên hiệp hội. Như vậy các ý kiến phản hồi đến cơ quan Hải quan mới đầy đủ, khách quan”, bà Hải nhấn mạnh.

Xung quanh vấn đề này, đại diện VASEP cho rằng, bên cạnh sự chủ động của DN, thời gian tới, ngành Hải quan cần đẩy mạnh hơn nữa hoạt động thông tin, tuyên truyền để DN không chỉ biết đến mà còn “để tâm” hơn đến những vấn đề tham vấn, các buổi hội thảo, hội nghị sẽ tổ chức. Như vậy, DN mới tích cực tham gia, góp ý kiến, đặc biệt là các vấn đề liên quan tới quy định pháp luật mới, tránh tình trạng nảy sinh nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai, gây khó khăn cho cả lực lượng Hải quan lẫn các DN.

Còn theo bà Phan Thị Thanh Xuân, Tổng thư ký Hiệp hội Da-Giầy-Túi xách Việt Nam (Lefaso): Riêng đối với những vấn đề đổi mới liên quan tới những văn bản, quy định cần DN đóng góp ý kiến, thông thường cơ quan Hải quan đều gửi thông tin tới DN thông qua hiệp hội. Tuy nhiên, thực tế năng lực nắm vững về luật pháp, quy định của các DN còn hạn chế nên DN thường không mặn mà trong công tác tham vấn, thậm chí có DN muốn cũng không đủ khả năng để tham vấn. Do đó, cộng đồng DN hy vọng cơ quan Hải quan sẽ có sự hỗ trợ trong vấn đề này. Phương án có thể là cơ quan Hải quan thành lập ra một “Tổ công tác tham vấn” gồm những chuyên gia am hiểu về luật, về vấn đề cần tham vấn nhưng đứng từ góc độ DN để hỗ trợ, tư vấn thêm cho DN trong hoạt động tham vấn.