【kèo tỷ số nhà cái】Doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu có thực sự gặp khó do Thông tư 38?

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Hải Dương (Cục Hải quan Hải Phòng). Ảnh: T.BÌNH

Theo phản ánh của DN, khi thực hiện Thông tư 38 của Bộ Tài chính quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế XK; thuế NK và quản lý thuế đối với hàng hóa XK, NK (gọi tắt Thông tư 38) DN gặp lúng túng trong khai báo hoàn thuế do không rõ các biểu mẫu hay báo cáo kèm theo khi thực hiện hồ sơ hoàn thuế nên phải gửi nhiều loại giấy tờ kèm theo như bảng kê tờ khai, báo cáo quyết toán… DN phải chịu thêm sự kiểm tra của cơ quan Hải quan về nhập-xuất-tồn nguyên vật liệu và phải gặp công chức Hải quan nhiều hơn, vì các DN thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế, không thu thuế sau thì cán bộ Hải quan sẽ xuống trụ sở DN để kiểm tra hồ sơ.

Trên thực tế, Thông tư 38 của Bộ Tài chính được ban hành trên tinh thần tạo thông thoáng, thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, trong đó, loại hình SXXK được quy định theo hướng đơn giản hóa tối đa thủ tục. Cụ thể, so với Thông tư 128/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế XK, thuế NK và quản lý thuế đối với hàng hóa XK, NK, Thông tư 38 đem lại lợi ích rõ rệt cho DN SXXK do giảm tối đa các thủ tục hải quan liên quan đến loại hình này như việc bỏ thủ tục thông báo, tiếp nhận, điều chỉnh định mức SXXK, bỏ thủ tục thông mã nguyên liệu, vật tư, mã sản phẩm XK và tổ chức cá nhân không phải khai mã nguyên liệu, vật tư, mã sản phẩm XK trên tờ khai hải quan… Đặc biệt đối với việc quyết toán thuế thì Thông tư 38 đã thay đổi căn bản phương thức quyết toán sử dụng nguyên liệu, vật tư.

Bên cạnh đó, với những vướng mắc tại Thông tư 38 liên quan đến việc xử lý hồ sơ thuộc diện hoàn thuế, không thu thuế trước, kiểm tra sau, ngày 15-6, Bộ Tài chính đã có công văn 7892/BTC-TCHQ tháo gỡ cho DN. Cụ thể, hiện nay DN hiểu tất cả các trường hợp thuộc diện hoàn thuế, không thu thuế trước, kiểm tra sau đều phải kiểm tra trước tại trụ sở DN. Tuy nhiên, công văn 7892/BTC-TCHQ đã hướng dẫn chỉ một số trường hợp người nộp thuế vi phạm các điều kiện quy định tại điểm a1, a2, a3 khoản 5 Điều 129 Thông tư 38, cơ quan Hải quan mới xuống kiểm tra tại trụ sở DN. Tức là, có trong danh sách đã bị xử lý về hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới của cơ quan Hải quan; có trong danh sách đã bị xử lý về hành vi trốn thuế, gian lận thuế của cơ quan Hải quan; quá hai lần bị xử lý về các hành vi vi phạm khác về hải quan (bao gồm cả hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn, không thu) với mức phạt tiền vượt thẩm quyền của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Bên cạnh đó, thủ tục Hải quan đối với loại hình SXXK đã đơn giản hơn nhiều so với trước đây. Theo quy định tại Điều 117 Thông tư 128/2013/TT-BTC, hồ sơ hoàn thuế đối với hàng nhập SXXK gồm: Công văn nêu rõ số tờ khai hàng hóa NK đề nghị hoàn thuế; tên hàng, số thứ tự dòng hàng, số lượng hàng hóa trên tờ khai hải quan (đối với trường hợp đề nghị hoàn thuế một phần của tờ khai hải quan); số tờ khai hàng hóa XK; số hợp đồng có liên quan đến hàng hóa XK, NK đề nghị hoàn thuế; Số tiền thuế NK đã nộp; số tiền thuế NK yêu cầu hoàn…

Hiện nay, theo Điều 119 Thông tư 38, hồ sơ hoàn thuế đối với hàng hóa NK để SXXK đã đơn giản hơn rất nhiều, chỉ có công văn yêu cầu hoàn thuế đối với nguyên liệu, vật tư NK để SXXK và nội dung nêu trong công văn tương tự quy định tại Thông tư 128.

Trong việc quản lý xuất-nhập-tồn DN cũng được đơn giản hơn để phù hợp với hoạt động của DN. Trước đây Thông tư 128 quy định, loại hình nhập SXXK được quyết toán theo từng tờ khai NK, theo đó, đối với trường hợp đã nộp đủ các loại thuế thì tổ chức, cá nhân được tự quyết định thời điểm nộp hồ sơ hoàn thuế; các trường hợp được áp dụng thời hạn nộp thuế 275 ngày thì trong thời hạn này, tổ chức, cá nhân phải làm thủ tục không thu thuế cho phần nguyên liệu, vật tư đã sản xuất thành sản phẩm XK trong thời hạn quy định; chứng từ thanh toán qua ngân hàng.

Hiện nay, theo Điều 60 Luật Hải quan 2014, Điều 41 Nghị định 08/2015/NĐ-CP, Điều 60 Thông tư 38 thì phương thức quyết toán được thực hiện chậm nhất 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính, người khai hải quan nộp báo cáo quyết toán tình hình sử dụng nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị và hàng hóa XK trong năm tài chính cho cơ quan Hải quan. Việc nộp báo cáo quyết toán được thực hiện theo nguyên tắc tổng trị giá nhập-xuất-tồn kho nguyên liệu, vật tư, bán thành phẩm, sản phẩm hoàn chỉnh theo mẫu cho cơ quan thông qua Hệ thống. Báo cáo quyết toán phải phù hợp với chứng từ hạch toán kế toán của tổ chức, cá nhân. Theo đó, các tổ chức cá nhân khi kết thúc năm tài chính sẽ thực hiện báo cáo quyết toán cho cơ quan Hải quan (tùy theo năm tài chính đăng ký với cơ quan Thuế nội địa). Như vậy, việc theo dõi, hạch toán, quản trị thực hiện hoàn toàn do DN chủ động.