Nợ đọng XDCB là 10.200 tỷ đồng

TheâydựngnôngthônmớiChạytheothànhtíchnênhuyđộngquásứcdâsoi kèo newcastle vs wolveso kết quả giám sát, tính đến tháng 3/2016, có 1.761 xã chiếm 19,7% đạt tiêu chí nông thôn mới. Những xã đã đạt tiêu chí nông thôn mới có cải thiện đáng kể về cuộc sống, mức thu nhập bình quân tăng từ 16 triệu đồng năm 2011 lên 28,4 triệu đồng năm 2015, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh từ 11,6% chỉ còn 3,6%.

Trong 5 năm, cả nước đã huy động khoảng 851.380 tỷ đồng làm nguồn vốn thực hiện chương trình. Trong đó, ngân sách nhà nước (NSNN) bao gồm các chương trình, dự án khác là 266.785 tỷ đồng chiếm 31,34%, vốn tín dụng là 434.950 tỷ đồng chiếm 51%, huy động từ doanh nghiệp là 42.198 tỷ đồng chiếm 4,9%, người dân đóng góp là 107.447 tỷ đồng chiếm 12,62%. Riêng NSNN hỗ trợ trực tiếp là 98.664 tỷ đồng chiếm 11,59%. Năm 2013, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về phân bổ vốn trái phiếu Chính phủ cho Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới là 15.000 tỷ đồng cho giai đoạn 2014 - 2016.

Bên cạnh những kết quả tích cực, quá trình giám sát cho thấy trong khi thực hiện đã nảy sinh nhiều tồn tại như các tiêu chí vẫn còn bất cập, chưa phù hợp và cần nghiên cứu sửa đổi. Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã được phê duyệt năm 2013 đến nay triển khai quá chậm. Thậm chí còn 9 địa phương chưa ban hành đề án như Hà Nội, Hải Phòng, Kiên Giang…

Về khía cạnh tài chính, trong khi NSNN và nguồn lực xã hội huy động cho Chương trình còn thấp, một số địa phương có biểu hiện chạy theo thành tích nên huy động quá sức dân, nợ đọng xây dựng cơ bản (XDCB) không có khả năng thanh toán để lại hậu quả lớn. Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, số nợ đọng XDCB đến nay là 10.200 tỷ đồng ở 41 tỉnh đã báo cáo, chủ yếu là ở 11 tỉnh phía Bắc.

Đồng thời, các địa phương chủ yếu mới tập trung vào đầu tư kết cấu hạ tầng, nhất là đường giao thông, chưa chú trọng phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng đời sống văn hóa, bảo vệ môi trường, khiến tiêu chí môi trường đạt thấp nhất.

Giám sát nêu chung chung thì "không ai sợ"

Thảo luận tại phiên họp, nhiều ý kiến cho rằng cần đánh giá xem chương trình đã thực sự đi vào cuộc sống, thực sự nâng cao chất lượng cuộc sống của người nông dân, hay vẫn còn chạy theo hình thức, mang tính phong trào, thành tích. Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ Phan Xuân Dũng và Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện Nguyễn Đức Hiền, cần đánh giá rõ hiệu quả sau khi đầu tư cho chương trình đạt đến đâu, năng suất, chất lượng được cải tiến ra sao, đó mới mục tiêu cuối cùng chứ không phải mục tiêu xây dựng hạ tầng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng mục tiêu lớn nhất của chương trình là nâng cao đời sống vật chất tinh thần của người dân. Dù có đạt nhiều tiêu chí nhưng nếu đời sống của người dân không được nâng cao thì cũng không thành công.

Do vậy, bà Lê Thị Nga đề nghị báo cáo giám sát cần nêu rõ những nơi làm tốt, những nơi làm chưa tốt với địa chỉ cụ thể, trách nhiệm thuộc về ai, thay vì chỉ nêu chung chung. “Chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm, nếu giám sát mà chỉ nêu có nơi, có lúc, có chỗ, có ngành, có địa phương, có bộ…, thì kết quả giám sát không có ý nghĩa, không ai sợ cả”, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp nói.

Đồng thời, đối với nguyên nhân chủ quan gây hạn chế được nêu ra là trong báo cáo là “năng lực chỉ đạo thực hiện của một bộ phận cán bộ thực hiện, nhất là cán bộ cơ sở còn hạn chế”, bà Lê Thị Nga đề nghị phải cân nhắc và làm rõ. “Phải xác định cụ thể năng lực hạn chế là ở cấp nào, tỉnh, xã hay huyện, và ở địa phương nào. Vậy năng lực ở cấp bộ, ngành, trung ương thì sao? Chẳng lẽ chỉ có năng lực cấp trung ương, tỉnh tốt còn cấp xã không tốt nên kết quả không tốt”.

Về vấn đề tài chính, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị phân tích rõ hơn về vấn đề nợ đọng XDCB. Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu phân tích trên tổng vốn NSNN, thì nợ đọng chỉ khoảng 4% tổng vốn NSNN. Nhưng đáng chú ý là số nợ chủ yếu là của 11 tỉnh phía Bắc, vì vậy phải tính số nợ của 11 tỉnh này là bao nhiêu trên tổng vốn đầu tư, có như vậy mới làm rõ được vấn đề.

Liên quan đến khía cạnh bảo hiểm nông nghiệp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng nêu khó khăn khi chương trình vừa được triển khai đối với lĩnh vực thuỷ sản thì xảy ra hiện tượng tôm thẻ chân trắng chết hàng loạt, khiến nguồn thu không đủ trang trải chi phí, do đó phải tạm dừng chương trình.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, cần sớm có chính sách nhân rộng bảo hiểm, thay vì việc mở rộng toàn diện do Nhà nước chi trả. “Phải coi đây là công cụ thị trường chứ không phải Nhà nước đứng ra trang trải hết, phải kêu gọi các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia bảo hiểm. Đây là công cụ hết sức quan trọng nhưng chưa làm được đến nơi đến chốn”, Phó Thủ tướng đánh giá./.

H.Y