Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) cho rằng đề xuất của Bộ Công Thương là hướng tiếp cận rất phù hợp. Việt Nam có thể tham khảo danh mục các nước áp dụng. Nếu liệt kê danh sách hàng hóa cho phép lưu thông sẽ không bao giờ đủ được vì các mặt hàng rất đa dạng, phong phú. Tương tự, bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Nghiên cứu Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương) phân tích, danh mục theo đề xuất của Bộ Công Thương theo hướng chọn bỏ chứ không chọn cho. Đây là một ý tưởng tốt và mở hơn so với việc đưa ra danh mục hàng hóa thiết yếu. Cũng ủng hộ đề xuất của Bộ Công Thương, TS. Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) phân tích, việc Bộ Công Thương đề xuất Chính phủ ban hành Danh mục hàng hóa “cấm lưu thông” thay vì quy định Danh mục “hàng hóa thiết yếu” giống như tinh thần của Luật Đầu tư hay Luật Doanh nghiệp. Trong các luật này không nêu ngành nghề nào được phép kinh doanh mà chỉ nêu ngành nghề nào cấm kinh doanh và hạn chế kinh doanh. “Đề xuất của Bộ Công Thương mô phỏng cách làm trong 2 luật đó, ngành nghề nào không bị cấm thì người dân được phép kinh doanh. Tương tự ở đây, những hàng hoá nào không nằm trong danh mục cấm thì được phép lưu thông. Điều này sẽ thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong vận chuyển hàng hoá”, ông Lê Quốc Phương nhấn mạnh. Chuyên gia Lê Quốc Phương đánh giá, Việt Nam đang đối mặt với đại dịch chưa từng có nên thời gian qua không tránh khỏi những lúng túng cho việc lưu thông hàng hóa. Đây là điều hoàn toàn bình thường, quan trọng là đánh giá, nhìn nhận lại những mặt được và chưa được để sẵn sàng điều chỉnh. Về đề xuất của Bộ Công Thương, vị chuyên gia này lưu ý phải ban hành sớm. Bên cạnh đó, danh sách hàng hóa không được phép vận chuyển này cũng không ít nên phải càng chi tiết càng tốt. “Phương án này thuận lợi hơn nhưng chúng ta phải lập nhanh nếu không chậm ngày nào là gay go ngày đó, không chỉ cho cuộc sống người dân mà cả doanh nghiệp, người sản xuất… Ngoài ra, việc thực thi tại các chốt kiểm soát cũng không phải đơn giản”, ông Lê Quốc Phương nói. Bày tỏ băn khoăn về vấn đề các địa phương sẽ thực hiện như thế nào nếu ban hành Danh mục hàng hoá “cấm lưu thông”, bà Nguyễn Minh Thảo phân tích: Danh mục cấm đưa ra khá dài thì việc kiểm tra như thế nào cũng là vấn đề. Những đơn vị đứng ở các chốt cũng khó về trình độ, kỹ thuật để nhận diện đó có phải hàng cấm vận chuyển hay không; gây áp lực cho các cửa ngõ kiểm dịch. Cũng nhìn nhận việc triển khai không dễ dàng, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, phải tính đến bối cảnh dịch bệnh ở các địa phương. Danh mục càng rành mạch, càng rõ thì càng tốt. “Các doanh nghiệp cũng phải hiểu rằng chiến tranh hay dịch bệnh là tình huống nguy cấp, sẽ có trục trặc khi triển khai, song tốc độ lắng nghe, sửa đổi chính sách của cơ quan nhà nước cũng phải nhanh hơn”, ông Đậu Anh Tuấn nói.
|