Ngưỡng 780 điểm về mặt kỹ thuật là tương đương với ngưỡng điều chỉnh 50% so với sóng tăng từ cuối tháng 3 tới đầu tháng 6 vừa qua. Những nhà đầu tư sử dụng phân tích kỹ thuật đều biết đây là mốc hỗ trợ khá mạnh. Đó là lý do xuất hiện lực mua tích cực và chặn được đà giảm.

Chỉ số đại diện nhóm blue-chips VN30-Index cũng diễn biến tương đồng với VN-Index. Ngưỡng điều chỉnh 50% ở chỉ số này tương đương khoảng 722 điểm và phiên ngày 29/7 vừa qua VN30-Index giảm sâu nhất đã xuống tới 722,ứngkhoántuầnThịtrườngliệuđãtạođákết quả bóng đá uefa europa league85 điểm. Chỉ số VNMidcap cũng có ngưỡng hỗ trợ 50% tương đương 792 điểm và mức giảm sâu nhất tuần qua xuống 798,39 điểm. Chỉ số VNSmallcap cũng điều chỉnh tới 688,07 điểm, cũng sát với mức hỗ trợ 50%.

Như vậy, các chỉ số đại diện các nhóm cổ phiếu và đại diện thị trường chung về cơ bản tuần qua đều giảm, đạt tới ngưỡng hỗ trợ quan trọng đầu tiên trong mối tương quan với nhịp tăng trước đó. Sự xác nhận lẫn nhau này tạo ra điểm tựa khá tin cậy về mặt kỹ thuật. Nhà đầu tư mạo hiểm chấp nhận bắt đáy với kỳ vọng ngưỡng hỗ trợ 50% nói trên sẽ nâng đỡ được thị trường và mở ra cơ hội tạo đáy.

Tuần có triển vọng tạo đáy vừa qua cũng có thanh khoản khá ổn định, ở mức 4.563 tỷ đồng khớp lệnh trung bình mỗi phiên. Nếu nhìn theo cổ phiếu thì cũng có thể lý giải được tâm lý bắt đáy mạnh tuần qua: Hầu hết cổ phiếu đều có đỉnh cao nhất của sóng tăng trước đó vào đầu tháng 6 và đến tuần qua mức điều chỉnh tương đối lớn. Ví dụ tổng hợp tại nhóm VN30, tất cả đã điều chỉnh giảm so với đỉnh và 24 mã giảm trên 10%, hơn một nửa nhóm VN30 (16 mã) giảm trên 15%. Hay như nhóm VN100 có 71 cổ phiếu giảm trên 10% so với đỉnh, 31 cổ phiếu giảm trên 20%.

VN-Index tính đến hết tuần qua điều chỉnh so với đỉnh cao nhất đầu tháng 6 khoảng 11,29%, nhưng mức độ giảm ở cổ phiếu phần lớn là mạnh hơn. Vì vậy khi chỉ số giảm về ngưỡng hỗ trợ khá mạnh thì cổ phiếu càng trở nên hấp dẫn hơn trong con mắt các nhà đầu tư ngắn hạn. Nếu giả định rằng các nhà đầu tư thông minh đã thoát hết cổ phiếu trong 2 tuần tạo đỉnh đầu tháng 6 vừa qua (thời điểm giá trị khớp lệnh lập kỷ lục 10.000 tỷ đồng) thì mức chiết khấu hiện tại khá hấp dẫn. Kỳ vọng thị trường tạo đáy hiện tại là có cơ sở.

Tuy nhiên, diễn biến của thị trường không phải lúc nào cũng dựa trên phân tích kỹ thuật cũng như mức độ cảm nhận đắt rẻ của nhà đầu tư. Ngay cả trong phân tích kỹ thuật, đáy của một nhịp điều chỉnh cũng có tính linh hoạt từng thời điểm. Các đáy thật sự chỉ biết được sau khi đã đi qua, hơn là trong một tiến trình.

Chẳng hạn, những phiên đầu tháng 2 vừa qua VN-Index xuống thấp nhất xấp xỉ 890 điểm rất nhiều nhà đầu tư cũng tưởng là đáy. Đầu tháng 3 khi VN-Index xuống 880 điểm cũng có triển vọng là đáy và được bắt đáy rất nhiều. Thậm chí đến nhịp giảm giữa tháng 3 chỉ số tạm dừng quanh 740 điểm cũng tưởng là đáy... Để rồi đáy thật sự ở tận ngưỡng 660 điểm.

Việc dò đáy dựa trên phân tích kỹ thuật có hiệu quả cao trong bối cảnh thị trường bình thường và tâm lý của nhà đầu tư lặp đi lặp lại. Tuy nhiên, hiện tại thị trường không phải bình thường, vì bất kỳ lúc nào cũng có thể xuất hiện các sự kiện, thông tin gây bất ngờ. Trạng thái tâm lý nhà đầu tư thay đổi liên tục dù cùng đối diện với sự kiện không khác nhau là mấy. Chẳng hạn khi hưng phấn, việc số lượng các ca bệnh Covid-19 tăng vọt cũng không ảnh hưởng gì tới tâm lý, nhưng vừa qua chỉ vài ca mắc mới trong cộng đồng đã khiến thị trường chao đảo.

Cảm nhận đắt hay rẻ của nhà đầu tư cũng chịu ảnh hưởng rất nhiều của tâm lý sợ hãi hay hưng phấn. Mức giảm 15%-20% so với đỉnh thường được xem là cổ phiếu đã rẻ đi, nhưng nếu sự sợ hãi ngự trị thì giá vẫn có thể rẻ hơn nữa. Ngay tại đỉnh của thị trường, cổ phiếu có giá cao hơn rất nhiều thời điểm hiện tại và nhà đầu tư vẫn ầm ầm lao vào mua (tạo thanh khoản trên 10.000 tỷ đồng) mà không hề cho đó là đắt.

Đáy của thị trường là thời điểm không thể nắm bắt chính xác được, mà chỉ có thể nhận biết quá trình. Hiện tại VN-Index đang thể hiện quá trình tìm kiếm sự cân bằng quanh mốc 780 điểm. Biến số khiến quá trình này thay đổi chính là những sự kiện không lường trước được, chẳng hạn tình hình dịch bệnh đột biến hay thị trường chứng khoán toàn cầu kết thúc xu thế tăng.

Trọng Nghĩa