【ket quả ngoại hạng】Khó khăn trong thành lập CĐCS khối doanh nghiệp ngoài Nhà nước

(CMO) Hiện nay, nhiều doanh nghiệp (DN) khu vực ngoài Nhà nước đủ điều kiện vẫn chưa tiến tới việc thành lập công đoàn cơ sở (CĐCS). Điều đó đồng nghĩa với việc hàng chục ngàn lao động ở các DN ngoài Nhà nước chưa được tổ chức công đoàn bảo vệ quyền, lợi ích.

Theo Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn và Nghị định số 98/2014/NĐ-CP ngày 24/10/2014 của Chính phủ quy định về thành lập tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội tại DN thuộc mọi thành phần kinh tế, sau 6 tháng đi vào hoạt động, DN phải tạo điều kiện để tổ chức công đoàn được thành lập. Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều DN đã hoạt động nhiều năm nhưng vẫn không có tổ chức CĐ.

Trong khi đó, đa số công nhân, lao động làm việc trong các DN ngoài Nhà nước và DN có vốn đầu tư nước ngoài thường có tuổi đời trẻ, xuất thân từ nông thôn. Việc tuyển dụng lao động trong các DN còn đơn giản. Ở một số DN, đời sống vật chất, tinh thần của người lao động (NLĐ) chưa được quan tâm đúng mức. NLĐ làm việc với cường độ cao, thu nhập chưa tương xứng. Các chế độ làm thêm giờ, thời gian nghỉ ngơi, chế độ BHXH, BHYT, bảo hộ lao động ở nhiều DN chưa thực hiện tốt. Trước thực trạng đó, việc có tổ chức công đoàn  đứng ra bảo vệ quyền lợi cho NLĐ là rất cần thiết.

Toàn tỉnh có hơn 2.500 DN ngoài Nhà nước nhưng mới có 106 DN thành thập CĐCS. (Ảnh: Công ty CP XNK thuỷ sản Đại Dương xanh toàn cầu).

Trưởng Ban Tổ chức LĐLĐ tỉnh Cà Mau Trần Việt Tấn cho biết: "Theo thống kê của LĐLĐ, toàn tỉnh có khoảng 2.500 DN khu vực ngoài Nhà nước, nhưng hiện tại mới chỉ có 106 DN thành lập CĐCS".

Theo ông Tấn, DN ngại thành lập công đoàn vì tốn thời gian dự họp, lại phải đóng kinh phí công đoàn. Mặt khác, lãnh đạo công đoàn khối DN được chủ DN trả lương, hoạt động kiêm nhiệm, phụ thuộc vào chủ DN nên ít có điều kiện tham gia tập huấn nghiệp vụ. Vì vậy, còn bộc lộ nhiều hạn chế, non kém nghiệp vụ, ngại đấu tranh va chạm, sợ chuyển công tác khác hoặc mất việc làm. Hiện tại, chính sách bảo vệ cán bộ công đoàn khi bị phân biệt đối xử chưa cụ thể, chưa tạo niềm tin cho cán bộ công đoàn và NLĐ, dẫn đến vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của CĐCS chưa được phát huy.

Huyện U Minh có hơn 90 DN nhưng mới có 4 DN thành lập CĐCS nhưng hoạt động cũng không hiệu quả.

Theo Chủ tịch LĐLĐ huyện U Minh Trần Văn Thuộc, DN tư nhân không mặn mà với việc thành lập CĐCS, họ chỉ quan tâm đến việc kinh doanh. Thời gian tới, LĐLĐ huyện sẽ phối hợp với Chi cục Thuế và chính quyền địa phương nơi DN đang hoạt động để vận động các DN thành lập CĐCS, đồng thời tuyên truyền cho NLĐ cũng như chủ DN hiểu được lợi ích của việc thành lập CĐCS.

Hơn 10 năm vận động thành lập CĐCS, mặc dù công nhân, lao động đã gởi đơn xin gia nhập tổ chức công đoàn nhưng lãnh đạo Công ty Cổ phần Chế biến XNK thuỷ sản Hoà Trung luôn né tránh. Chủ tịch LĐLĐ huyện Cái Nước Lê Thanh Phong cho biết: "Hiện chưa có chế tài xử phạt những DN né tránh thành lập tổ chức CĐ, nên việc vận động chủ DN đồng ý thành lập công đoàn gặp rất nhiều khó khăn".

Theo ông Trần Việt Tấn, một khó khăn nữa trong việc thành lập tổ chức công đoàn là số lượng lớn DN trong tỉnh có quy mô nhỏ, kinh doanh theo hình thức hộ gia đình, thuê lao động theo thời vụ.

Thiết nghĩ, để góp phần chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho NLĐ, các cấp công đoàn trong tỉnh cần đẩy mạnh các hoạt động phối hợp với các ngành chức năng tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo gặp gỡ, tiếp cận với các chủ DN, NLĐ để tuyên truyền những kiến thức cơ bản về Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn và vận động chủ DN, NLĐ tham gia thành lập tổ chức công đoàn. Bên cạnh đó, cần tăng cường kiểm tra, thanh tra việc chấp hành pháp luật về lao động, xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, ổn định, hài hoà trong DN./.

Hồng Phượng