Tổng thống Barack Obama đọc Thông điệp Liên bang 2016 tại Quốc hội Mỹ ngày 12-1.

Tiếp nhận một nước Mỹ bên bờ vực sụp đổ do khủng hoảng tài chính, trong hơn 7 năm qua, Tổng thống Obama đã dẫn dắt nước Mỹ "thay đổi" vững bước vượt qua cuộc đại khủng hoảng kinh tế giai đoạn 2007-2009, tạo thêm được 14 triệu việc làm mới, tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 10% của năm 2009 xuống chỉ còn xấp xỉ 5% như hiện nay và đã tự tin tăng lãi suất sau gần 7 năm giữ ở mức gần bằng 0. Để khuyến khích việc học tập, chính quyền đã có những nỗ lực để giảm lãi suất cho vay để học đại học của sinh viên xuống 10%, tích cực giảm học phí và sẽ tiếp tục thúc đẩy kế hoạch miễn hai năm học phí cho mọi sinh viên. Và kể từ khi Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe hợp túi tiền (ACA) chính thức ra đời, tính đến nay gần 18 triệu người đã được nhận trợ cấp… và các doanh nghiệp đã tạo ra nhiều việc làm mỗi tháng.

Tuy nhiên, trong thông điệp của mình Tổng thống Obama cũng thừa nhận nước Mỹ vẫn còn nhiều việc phải làm trong thời gian tới. Theo đó, nhiều nguyên tắc sẽ phải sửa đổi để đảm bảo lợi ích và khuyến khích sự phát triển trong lĩnh vực tư nhân, “những nguyên tắc lạc hậu cần phải được sửa đổi, và tình trạng quan liêu phải được xóa bỏ". Ông cho biết sẽ thúc đẩy các cải cách để quá trình bầu cử diễn ra đơn giản, thuận tiện và đúng đắn hơn, nhằm phù hợp với xã hội hiện đại ngày nay. Người dân và các chính trị gia cần phối hợp để giảm bớt sự chi phối của đồng tiền trong các hoạt động chính trị, để các lợi ích nhóm và các thế lực không thể tác động tới các cuộc bầu cử. Ông cho biết dự định sẽ đi khắp nước Mỹ trong năm 2016 để thúc đẩy cải cách trong vấn đề này. Bên cạnh đó làm thế nào ngăn chặn tình trạng bạo lực liên quan tới súng đạn, đối phó với các mối đe dọa khủng bố và bảo vệ sự an toàn của người dân Mỹ cũng sẽ những ưu tiên của ông trong thời gian tới. Tổng thống Obama khẳng định tương lai mà nước Mỹ muốn - bao gồm cơ hội và sự an toàn cho các gia đình, triển vọng sống trong một thế giới hòa bình, bền vững - là mục tiêu trong tầm với.

Trên lĩnh vực đối ngoại, Tổng thống Obama một lần nữa khẳng định thời kỳ Chiến tranh Lạnh đã qua đi và nước Mỹ đang đi đúng hướng khi khôi phục quan hệ ngoại giao với Cuba sau hơn nửa thế kỷ theo đuổi những chính sách thất bại và lỗi thời. Ông nhấn mạnh chính "50 năm cô lập Cuba đã khiến nước Mỹ bị tụt hậu trong khu vực Mỹ Latinh”, do đó, Quốc hội Mỹ cần dỡ bỏ cấm vận đảo quốc Caribe này, thúc đẩy việc mở cửa du lịch và thương mại, giúp cải thiện cuộc sống của người dân Cuba.

Đề cập tới vấn đề chống khủng bố, Tổng thống Mỹ cho rằng cuộc chiến chống tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng không phải là “Chiến tranh thế giới thứ ba”. Nhà lãnh đạo này khẳng định các phần tử IS “là những kẻ sát nhân và cuồng tín cần phải bị nhổ bỏ tận gốc, truy lùng và tiêu diệt”, đồng thời kêu gọi Quốc hội Mỹ thông qua đạo luật Cho phép sử dụng lực lượng quân sự (AUMF) trong cuộc chiến chống tổ chức khủng bố nguy hiểm này.

Tổng thống Obama cũng kêu gọi Quốc hội nước này sớm thông qua Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), và chính sách đối ngoại cần tập trung vào việc giải quyết các bất ổn kéo dài trong suốt nhiều thập kỷ tại Trung Đông, Afghanistan, Pakistan, Trung Mỹ, châu Phi và châu Á. Theo ông, thế giới sẽ trông chờ vào vai trò lãnh đạo của Mỹ trong việc gánh vác các trách nhiệm này.

Bản Thông điệp liên bang ông Obama cũng bày tỏ những tiếc nuối đối với một số vấn đề còn tồn tại trong những năm ông cầm quyền, đặc biệt là những mâu thuẫn và hoài nghi giữa các nghị sĩ đảng Cộng hòa và Dân chủ, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực cải thiện mối quan hệ này trong thời gian còn tại nhiệm.

Dù bị các nghị sĩ phe Cộng hòa chỉ trích bản thông điệp liên bang năm nay của ông Obama là "nhạt nhẽo với những lời lẽ cũ rích", không đưa ra được các giải pháp cụ thể cho những vấn đề tồn đọng của nước Mỹ, song bài diễn văn quan trọng đầu năm 2016 của Tổng thống Obama đã phần nào định hình được chương trình nghị sự của chính quyền và đảng Dân chủ từ nay tới cuộc bầu cử Tổng thống 2016 cũng như góp phần tạo sự tin tưởng đối với tương lai của nước Mỹ.