Ảnh minh hoạ. Ảnh: H. Vân

Thế giới giảm,loạnsoi kèo malmo trong nước tăng

Trong Báo cáo tình hình giá cả thị trường tháng 4 và dự báo tháng 5 của Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính dẫn nguồn báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, do sản lượng sữa tại các khu vực tăng và nguồn cung dồi dào, giá sữa tại thị trường thế giới trong tháng 4-2012 có xu hướng giảm so với tháng trước đó. Giá sữa bột gầy tại thị trường châu Úc hiện đang ở mức 3.000- 3.300 USD/tấn, giảm 100 USD/ tấn. Tại thị trường Tây Âu hiện đang ở mức 2.575 - 2.900 USD/tấn, giảm 25 - 175 USD/tấn. Giá sữa nguyên kem tại thị trường châu Úc ở mức 3.225 - 3.600 USD/tấn, giảm 50 - 150 USD/tấn. Tại thị trường Tây Âu ở mức 3.350 - 3.650 USD/tấn, giảm 50 USD/tấn.

Trái chiều với biến động giảm của thị trường thế giới, trong nước, ngoài mặt hàng sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi (mặt hàng phải đăng ký giá) ổn định, còn từ giữa tháng 4 đến nay, một số hãng sữa bột NK trong nước đã điều chỉnh tăng giá bán. Cụ thể hãng sữa Meiji tăng giá từ 10 đến 15% áp dụng cho 5 mặt hàng, hãng sữa Angelac và Angel Grow (Hàn Quốc) tăng khoảng 15% áp dụng cho 7 mặt hàng. Ngoài ra, một số dòng sản phẩm sữa nước NK từ New Zealand, Úc, Pháp… cũng tăng giá bán từ 7 đến 8% lên mức 49.000 - 51.000 đồng/lít.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, từ đầu tháng 3 tới nay chưa có DN sản xuất, kinh doanh cũng như DN đầu mối NK sữa đăng ký tăng giá bán. Hiện chỉ riêng giá sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi là mặt hàng DN phải đăng ký giá, còn các mặt hàng sữa khác Nhà nước không định giá mà DN tự quyết định căn cứ vào các chi phí đầu vào và phù hợp với cung - cầu thị trường. Nhà nước chỉ kiểm soát các yếu tố không hợp lý giữa tỷ lệ tăng/giảm chi phí đầu vào so với tỷ lệ tăng giá bán. Trong trường hợp phát hiện vi phạm trong lĩnh vực giá thì xử lý nghiêm theo quy định tại Nghị định 84/2011/NĐ-CP ngày 20-9-2011 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá.

Hiện Bộ Tài chính đã phân cấp quản lý giá mặt hàng này về các Sở Tài chính địa phương quản lý, Bộ chỉ kiểm soát phần “gốc” là từ các DN sản xuất kinh doanh chính. Đại diện Cục Quản lý giá cũng không loại trừ trường hợp tại các đại lý cấp 2, cấp 3 có thể có hiện tượng tăng giá do các đại lý cộng thêm chi phí vận chuyển tăng theo giá xăng dầu. Tuy nhiên, do phân cấp chức năng, nhiệm vụ, vấn đề này cơ quan quản lý thị trường và cơ quan quản lý giá tại địa phương quản lý theo hình thức đăng ký giá.

Có dấu hiệu chuyển giá

Câu chuyên giá sữa NK bán tại thị trường Việt Nam luôn cao hơn so với các nước đã tồn tại từ nhiều năm nay. Sau khi nắm bắt thông tin so sánh giữa giá sữa của Việt Nam và các nước tương đương trong khu vực, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan Hải quan, Thuế, cơ quan quản lý giá phối hợp xác minh cụ thể việc có chuyển giá hay không. Theo thông tin ban đầu từ Cục Quản lý giá, Cục đã đưa mặt hàng này vào diện nghi vấn vì cho rằng có dấu hiệu bị chuyển giá.

Như phân tích ở trên, một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất đó là khi giá sữa nguyên liệu trên thị trường thế giới giảm thì giá sữa NK tại Việt Nam vẫn luôn đứng ở mức cao, thậm chí liên tục điều chỉnh tăng, thấp thì 5-7%, cao thì trên 15%. Như vậy giá sữa trong nước chưa thực sự phản ánh được sự biến động của thị trường thế giới. Hiện những thông tin chúng ta có được chỉ dừng ở việc khai báo của các DN NK trên các tờ khai hải quan.

Mới đây, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố bổ sung mặt hàng sữa NK vào Danh mục quản lý rủi ro để thực hiện kiểm tra ngay từ khâu thông quan và thực hiện tham vấn, xác định trị giá tính thuế, thu đủ thuế theo quy định đối với trường hợp trị giá khai báo thấp hơn cơ sở dữ liệu giá. Đồng thời, chuyển nghi vấn sang khâu kiểm tra sau thông quan để tiến hành kiểm tra, xác minh đối với trường hợp trị giá khai báo có sự biến động tăng cao trên 15% so với mức giá tại cơ sở dữ liệu giá. Chi cục Kiểm tra sau thông quan các tỉnh cũng sẽ thu thập các thông tin liên quan đến giá sữa, kết hợp với thông tin nghi vấn về giá sữa biến động tăng để thực hiện kiểm tra sau thông quan nhằm làm rõ những nghi vấn về giá sữa khai báo bất thường. Trước mắt tập trung kiểm tra sau thông quan đối với các DN NK mặt hàng sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi và sữa nước.

Mặc dù chưa tiết lộ cụ thể phương án trị “căn bệnh” giá sữa tăng cao tại cuộc họp vừa qua của Cục Quản lý giá, tuy nhiên, lãnh đạo của Cục cho biết, để tìm hiểu tại sao giá sữa từ 1 thành 2 có nguyên nhân do chuyển giá hay do đâu thì cần sự vào cuộc của nhiều bộ, ngành như Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao. Chúng ta cần tổ chức mạng lưới thông tin tốt để nắm được giá từ bên ngoài để đối chiếu khi NK vào Việt Nam. Đây là vấn đề khó nhưng chúng ta phải quyết tâm làm vì quyền lợi của đông đảo người tiêu dùng, vị lãnh đạo này khẳng định.

Minh Anh