Việt Nam có nhiều thách thức cho mục tiêu 100% điện tái tạo vào năm 2050. Ảnh minh họa: Internet.

Báo cáo “Kịch bản bền vững cho ngành điện Việt Nam - Tầm nhìn đến năm 2050” của WWF và Liên minh Năng lượng Bền vững Việt Nam đã phân tích tổng quát về tình hình của ngành điện quốc gia trong bối cảnh tổng thể của ngành năng lượng đồng thời đưa ra các kịch bản phát triển mà Việt Nam có thể lựa chọn cho chiến lược phát triển tới năm 2050.

Theo đó, Việt Nam là quốc gia sở hữu nhiều nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) có thể dùng để phát điện như mặt trời, gió, nước, địa nhiệt, sinh khối và đại dương.

Tuy nhiên, trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030, Việt Nam có kế hoạch phát triển điện lực dựa chủ yếu vào các dự án thủy điện thiếu bền vững và các dự án nhiệt điện dùng các nhiên liệu hóa thạch có hàm lượng các-bon cao gây ô nhiễm môi trường trầm trọng, thậm chí cả điện hạt nhân có giá thành cao và chứa đựng nhiều rủi ro.

Ông Jean Philippe Dẻnuyter, Chuyên gia năng lượng, Chương trình tiểu vùng Mê Kông mở rộng cho biết, Kịch bản bền vững cho ngành điện Việt Nam - Tầm nhìn đến năm 2050, đã đưa ra 3 đề xuất: kịch bản phát triển thông thường, kịch bản phát triển năng lượng bền vững và kịch bản phát triển năng lượng bền vững tối ưu.

Trong khi kịch bản phát triển thông thường dựa vào nguyên liệu hoá thạch và các công nghệ lạc hậu, không hiệu quả, gây ra nhiều khí thải, thì hai kịch bản phát triển năng lượng bền vững đều cho thấy, tới năm 2050, trên phương diện kỹ thuật và kinh tế, năng lượng tái tạo có thể đáp ứng ít nhất từ 81% đến 100% nhu cầu điện quốc gia, đồng thời giúp giảm tới 80% lượng khí thải các-bon.

Bà Phạm Cẩm Nhung, Quản lý Chương trình Năng lượng Bền vững của WWF - Việt Nam cho rằng, Việt Nam hoàn toàn có khả năng trở thành quốc gia tiên phong phát triển ngành năng lượng sạch và tái tạo. Cụ thể, năng lượng mặt trời có thể cung cấp ít nhất 35% trong khi năng lượng gió có thể cung cấp ít nhất 13% nhu cầu điện của Việt Nam vào năm 2050. Năng lượng tái tạo là yếu tố không thể thiếu để xây dựng một tương lai bền vững cho Việt Nam.

Đánh giá về Kịch bản bền vững cho ngành điện Việt Nam - Tầm nhìn đến năm 2050, ông Nguyễn Tiến Long, chuyên gia năng lượng tái tạo cho rằng đây là kịch bản có giá trị, được soạn thảo ở trình độ cao về kiến thức và thành thạo kinh nghiệm.

Tuy nhiên, theo ông Long, sẽ có nhiều thách thức mà Việt Nam phải đối mặt khi khởi động tiến trình để đạt tới các mục tiêu của kịch bản này. Trong đó, vai trò độc quyền áp đảo của tập đoàn Điện lực Việt Nam là thách thức lớn nhất mà các nhà quy hoạch phải đối mặt khi khởi động tiến trình nhằm tiến tới đạt các mục tiêu của kịch bản với 100% năng lượng sơ cấp tái tạo cho ngành điện. Bên cạnh đó là thách thức đến từ thị trường điện, khi mà thị trường này ở Việt Nam hiện còn yếu và chưa hoàn chỉnh.