Lúa không chỉ là cây lương thực có lịch sử lâu đời ở Nhật mà nó còn xuất hiện trong một loại hình nghệ thuật cảnh quan độc đáo và thu hút.

Tranh “Bảy vị thần” trên cánh đồng ở làng Inakadate. Nguồn: BBC

Ở cự ly gần khó thấy được toàn bộ vẻ đẹp của hình ảnh,ệthuậtvẽtranhtrnđồnhận định kết quả nhưng khi nhìn từ trên cao thì những điều khác biệt đã xuất hiện. Những mảng màu nâu nhạt, nâu đỏ, xanh phối kết nên một bức tranh ấn tượng ngay trên đồng ruộng. Đó chính là Tanbo - một loại hình nghệ thuật tạo những bức tranh kích thước lớn bằng cách trồng xen các giống lúa có màu sắc khác nhau trên cánh đồng. Ý tưởng này xuất hiện vào năm 1992 như một nỗ lực nhằm thu hút mọi người đến ngôi làng Inakadate, nơi trồng lúa lâu đời ở phía Bắc tỉnh Aomori, Nhật Bản.

Khi được hỏi tại sao lại là cây lúa mà không phải loại cây khác, Takatoshi Asari, nhân viên thuộc Phòng Quy hoạch và Du lịch của làng cho biết, họ tận dụng những gì có sẵn trong làng. Cây lúa là cây nông nghiệp chủ đạo có lịch sử 2.000 năm, là nền tảng đời sống của hơn 8.000 người dân trong ngôi làng này. Hàng năm, các tác phẩm được lên quy trình thực hiện cụ thể, theo những chủ đề phù hợp và được nhiều người yêu thích. Sau đó, các thiết kế được thực hiện trên máy tính để đảm bảo tính chính xác khi trồng. Xuống giống từ tháng 4, sau đó sửa chữa và giặm lại cho đúng với thiết kế và kết thúc vào vụ thu hoạch lúa cuối tháng 9. Ban đầu, không tránh khỏi thất bại, nhưng sau nhiều lần thử và có kinh nghiệm, những tác phẩm cũng được thể hiện đúng như mong đợi.

Năm 2004, các thiết kế được nâng lên một tầm mới khi tạo hiệu ứng 3D làm chúng trông như bước ra khỏi ruộng lúa một cách sống động. Có 12 giống lúa khác nhau được sử dụng để tạo ra 7 màu sắc mà không hề dùng bất kỳ phẩm nhuộm nhân tạo nào. Ví dụ, giống lúa địa phương Tsugaru Roman màu xanh, Yukiasobi và Beniasobi cho các sắc trắng, đỏ, một số giống lúa cổ cho màu tím và vàng… Khi mới gieo trồng khó thấy sự khác biệt về màu sắc, tuy nhiên khi cây lúa lớn lên, sự khác biệt trở nên rõ ràng. Những hình ảnh bắt đầu xuất hiện trên cánh đồng từ tháng 6 và nổi bật nhất vào tháng 7 và 8, cũng là lúc có đông người đến xem nhất. Những cánh đồng đã thu hút đến 340.000 du khách vào năm 2016, con số lớn hơn rất nhiều so với những năm 1990. Làng Inakadate đã xây một tháp quan sát đặc biệt để phục vụ lượng lớn du khách và một ga tàu mang tên Tanbo Art. 

Bên cạnh các tác phẩm, nhân vật nổi tiếng thế giới như Leonardo da Vinci, Mona Lisa, Napoleon, phim Star wars (Chiến tranh giữa các vì sao), phim Gone with the wind (Cuốn theo chiều gió), ngày càng nhiều các tác phẩm và nhân vật của Nhật Bản được lấy làm chủ đề cho nghệ thuật Tanbo hàng năm. Năm 2016 vừa qua, những bức tranh chủ thể là nhân vật Godzilla (quái vật hư cấu trong nhiều phim điện ảnh của Nhật Bản) và diễn viên trong phim truyền hình lịch sử rất được yêu thích Sanada Maru.

Từ thành công của làng Inakadate, nhiều ngôi làng ở Nhật Bản bắt đầu thực hiện những cánh đồng tương tự. Hiện có hơn 100 địa điểm có nghệ thuật cảnh quan độc đáo này ở Nhật Bản.

THIÊN NGỌC (tổng hợp từ BBC, The culture trip)