Các lãnh đạo EU và Trung Quốc tại hội nghị thượng đỉnh lần thứ lần thứ 20

Có thể thấy Trung Quốc và EU cùng chia sẻ nhiều lợi ích và mối quan ngại chung liên quan tới chính sách thương mại theo phương châm “Nước Mỹ trước tiên” mà chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang theo đuổi. Cả Trung Quốc và EU đều là những đối tác thương mại lớn của Mỹ và hiện đang chịu “tổn thất” nặng nề do chính sách bảo hộ mậu dịch của Washington,Đồngsàngdịmộtrận đấu al-nassr gặp abha tăng việc áp thuế lên mức 25% đối với một số mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc và EU. Đây là nguyên nhân kéo Trung Quốc và EU "xích lại gần nhau" nhằm tìm kiếm một chiến lược phối hợp để ứng phó với chính sách “Nước Mỹ trước tiên” của Tổng thống Trump, đồng thời thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương chặt chẽ hơn. Vì vậy, hai bên đã đề cao hoạt động phối hợp để tránh một "cuộc xung đột và hỗn loạn" thương mại nhằm ngăn chặn nguy cơ căng thẳng thương mại biến thành một cuộc đối đầu khốc liệt, thể hiện quan điểm tương đồng của Trung Quốc và EU thúc đẩy thương mại tự do và hợp tác đa phương.

Tuy nhiên, tuyên bố chung sau hội nghị thượng đỉnh này chỉ dừng lại ở việc nhắc lại những cam kết đối với thương mại tự do, công bằng dựa trên trật tự quy tắc thế giới, chứ không đề cập tới việc “thiết lập một liên minh” nhằm đối phó với chính sách thương mại của Mỹ. Trong khi Trung Quốc và EU đều cùng phản đối chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa đơn phương, hai bên lại không xác định nước Mỹ hay chính quyền Tổng thống Trump là đối thủ chung bởi những lợi ích khác nhau của Trung Quốc và EU trong quan hệ với Mỹ.

Theo giới phân tích, căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc với Mỹ và giữa EU với Mỹ về bản chất không giống nhau. Tranh chấp thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới Mỹ- Trung có thể coi là một câu chuyện dài kỳ, không chỉ là sự đối đầu trong các vấn đề kinh tế mà còn thể hiện ở việc hai bên có quan điểm khác nhau trong các vấn đề hợp tác và phát triển, đồng thời cũng là cuộc cạnh tranh ảnh hưởng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trong khi đó, căng thẳng thương mại giữa Mỹ với EU hay với các đồng minh khác xuất phát từ chính sách mà chính quyền Tổng thống Trump đang theo đuổi nhằm thực hiện những cam kết bảo vệ nền kinh tế Mỹ và người lao động Mỹ, đồng thời cũng để tạo lợi thế cho Mỹ trên bàn đàm phán các hiệp định tự do thương mại. Bởi vậy, dù đều có tranh chấp thương mại với Washington, song EU và Trung Quốc đang phải đối mặt với sức ép rất khác nhau từ phía Mỹ.

Không chỉ vậy, Trung Quốc và EU giữ quan điểm khác nhau về Mỹ. EU và Mỹ có nhiều điểm tương đồng về lợi ích mà quan hệ giữa Trung Quốc và EU không thể nào so sánh được. EU hiện đang phụ thuộc rất lớn vào Mỹ về mặt quân sự, nhất là các trang thiết bị hiện đại, tiên tiến. Do đó, việc Trung Quốc kỳ vọng EU thay đổi, quay sang hợp tác với mình để đối phó với Mỹ là không thực tế. Trong khi đó, EU cũng khá “dè dặt” khi các nguồn vốn đầu tư của Trung Quốc ồ ạt đổ vào châu Âu, kể cả những lĩnh vực nhạy cảm như năng lượng, tài chính, giao thông. Việc Trung Quốc không ngừng gia tăng ảnh hưởng kinh tế và cả chính trị đối với các thành viên EU ở khu vực Trung và Đông Âu cũng đang gây lo ngại bởi điều này có thể đe dọa đến sự thống nhất, tiêu chuẩn và giá trị của EU. Điều này đã buộc EU không thể bắt tay với Trung Quốc nhằm tạo một mặt trận chung gây áp lực với Mỹ về thương mại.

Rõ ràng, EU và Trung Quốc đang trong tình trạng “đồng sàng dị mộng”. Chắc chắn hai bên sẽ có đưa ra những biện pháp khác nhau để vừa có thẻ dàn xếp căng thẳng với Washington, vừa có thể bảo đảm lợi ích của riêng mình.