Dự án tuyến ĐSĐT số 2, trong đó có vị trí ga ngầm C9 đã được nghiên tới 15 năm với hơn 10 lần điều chỉnh.

Vẫn nhiều ý kiến trái chiều

Về việc xây dựng nhà ga C9, nhiều chuyên gia giao thông cho rằng, kích thước, quy mô thân ga quá lớn so với diện tích mặt bằng khu vực và vị trí thân ga, cửa lên xuống được bố trí xung quanh khu vực Hồ Hoàn Kiếm không hợp lý, do khu vực này vốn đã có mật độ giao thông lớn, với lưu lượng tăng thêm khoảng 6700 người/ngày do ga ngầm tạo ra, tiềm ẩn nguy cơ gây tắc nghẽn giao thông và phát sinh các vấn đề an ninh, xã hội khác...

Ngoài ra, quá trình thi công dự kiến kéo dài hàng năm (chưa tính đến phát sinh chậm tiến độ) sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến giao thông và đời sống của người dân khu vực Trung tâm. Chưa kể, khi tiến hành xây dựng nhà ga, nguy cơ về sự cố sụt lún, thay đổi cấu trúc địa chất, thủy hệ... chưa được tham vấn cơ quan chuyên ngành trong khi Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm và chuyên gia.

Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, chuyên gia về giao thông TP và cầu hầm Nguyễn Đình Chiển cho rằng, thực tế hiện nay không còn phương án nào tốt hơn để đặt vị trí nhà ga C9 và đường ống tàu điện ngầm khu vực Hồ Hoàn Kiếm.

"Hơn nữa, ga C9 còn liên quan trực tiếp đến hướng tuyến và hai ga liền kề: C8 (đặt tại vườn hoa Hàng Đậu); C10 (đặt tại đường Hàng Bài). Không quyết được C9 thì C8, C10 và cả tuyến sẽ tiếp tục phải dậm chân tại chỗ chờ đợi. “Phương án hiện tại theo tôi là khả thi nhất, tiết kiệm và an toàn cho cụm di tích Hồ Hoàn Kiếm nhất”, ông Chiển đánh giá.

Về phía người dân, nhiều ý kiến vẫn băn khoăn cho rằng, di tích hồ Hoàn Kiếm là địa linh, hồn cốt văn hóa của Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung. Việc xây dựng những công trình ảnh hưởng đến di sản đô thị sẽ rất khó để khắc phục nếu xảy ra những sự cố đáng tiếc.

Anh Trần Bảo Trung, người dân sống ở khu vực Tràng Thi cho rằng, phát triển giao thông- đô thị là điều cần thiết của đô thị văn minh, nhưng song song với đó cũng cần bảo tồn những di sản đô thị lâu đời, phát huy văn hóa truyền thống, không nên vì sự phát triển kinh tế xã hội mà đẩy rủi ro cho phát triển văn hóa.

Còn ông Đào Văn Vinh, Hàng Da, Hoàn Kiếm, Hà Nội cho rằng, việc phát triển đô thị là điều rất cần. Tuy nhiên, với nhịp sống đô thị ở Hà Nội thì cũng rất cần một không gian tĩnh lặng để người dân tận hưởng cuộc sống, và không nơi nào thích hợp hơn khu vực hồ Gươm- trái tim của thủ đô. Việc xây dựng nhà ga tại đây có thể dẫn tới những áp lực mới về giao thông, làm khu vực này trở nên ồn ào và náo nhiệt hơn. Điều đó chưa thực sự hợp lý.

Cân nhắc kỹ càng

Trước nhiều ý kiến của các chuyên gia, theo ông Phạm Tất Thắng, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, cơ quan này đã có báo cáo gửi Uỷ ban thường vụ Quốc hội trong đó thống nhất quan điểm, việc triển khai Dự án đầu tư xây dựng tuyến ĐSĐT số 2 với các ga ngầm là cần thiết nhưng phải tuân thủ pháp luật về di sản văn hoá, bảo đảm hài hòa với bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh Hồ Hoàn Kiếm, Đền Ngọc Sơn, Đền Bà Kiệu cả trước mắt và lâu dài.

“Đề nghị UBND TP. Hà Nội đánh giá đầy đủ, thuyết minh kỹ hơn tác động của Dự án đối với di sản, cảnh quan, môi trường, xã hội và các phương án thi công; phòng ngừa sụt lún, thay đổi cấu trúc địa lý, thủy hệ; đồng thời tiếp thu đầy đủ ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, cơ quan hữu quan, chỉnh lý, hoàn thiện Dự án, báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trình Thủ tướng Chính phủ cho ý kiến trước khi triển khai thực hiện", ông Thắng nêu.

Về phía UBND TP. Hà Nội, ông Lê Trung Hiếu, Phó trưởng Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội khẳng định, phương án mặt bằng ga C9 và hướng tuyến hầm ĐSĐT đi qua khu vực Hồ Hoàn Kiếm phần lớn là công trình ngầm nằm trong khu vực bảo vệ II, hoàn toàn nằm ngoài và không xâm phạm khu vực bảo vệ I là vùng có các yếu tố gốc cấu thành di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn, tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật về di sản văn hóa, bảo tồn văn hiến của Thủ Đô.

Về lo ngại việc xây dựng đường sắt ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân, theo ông Hiếu, qua phân tích ước tính sơ bộ số lượng, tỷ lệ hành khách và số liệu thực tế thu thập phiếu ý kiến đóng góp trong quá trình trưng bày, giới thiệu lấy ý kiến nhân dân về quy hoạch tổng mặt bằng ga ngầm C9, lượng khách du lịch, tham quan khu vực hồ Hoàn Kiếm sử dụng ĐSĐT chiếm khoảng 50% tổng lượng hành khách hàng ngày và tỷ lệ này sẽ tăng lên vào các dịp nghỉ lễ và cuối tuần trong khi nhu cầu hành khách đi vào khu vực không thay đổi.

Lượng hành khách sử dụng đường sắt đô thị sẽ làm giảm phương tiện cá nhân đi vào khu vực Hồ Hoàn Kiếm, qua đó giảm ách tắc, sự cố, tai nạn giao thông..., giảm nhu cầu về bãi đỗ xe, giảm ô nhiễm môi trường, cải thiện cảnh quan khu vực...

“Việc bố trí các cửa lên xuống của ga C9 cũng có tác dụng phân loại, phân luồng hành khách như các hành khách là dân cư, nhân viên công sở, khách mua bán... sẽ sử dụng các cửa lên xuống số 1, 2 và 4 vì rất gần các khu vực dân cư, thương mại, cơ quan lân cận; khách tham quan hồ Hoàn Kiếm và cụm di tích sẽ sử dụng chủ yếu là cửa lên xuống số 3”, ông Hiếu nêu.