Thực tế cho thấy, một trong những hướng tiếp cận quan trọng và phổ biến nhất mà các quốc gia/địa phương thường sử dụng để thu hút đầu tư nước ngoài là sử dụng cơ quan xúc tiến đầu tư (IPA). Nhìn một cách tổng thể, IPA là tổ chức chuyên môn, nơi tập trung các nỗ lực của một địa phương trong xúc tiến đầu tư nước ngoài. IPA thường thực hiện nhiệm vụ xây dựng chiến lược, chương trình và tiến hành hầu hết các hoạt động xúc tiến đầu tư cho quốc gia.

Như vậy, để hoạt động xúc tiến đầu tư diễn ra, cần có cơ chế (hay quy chế tổ chức, hoạt động) với các cơ quan xúc tiến.

Xúc tiến đầu tư nước ngoài gồm các hoạt động marketing mà chính phủ/tổ chức triển khai để thu hút vốn đầu tư. Theo đó, xúc tiến đầu tư thường loại trừ việc tài trợ khuyến khích, bảo hộ, hay thương thảo với các nhà đầu tư nước ngoài, mặc dù các tổ chức xúc tiến đầu tư đôi khi cũng chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ trên.

Kinh nghiệm cho thấy, không có khuôn mẫu nào cho mọi IPA. Mỗi quốc gia hay địa phương có thể chọn một hình thức tổ chức IPA phù hợp với điều kiện của mình. Hiện có 3 loại hình tổ chức xúc tiến đầu tư: các tổ chức xúc tiến đầu tư thuộc chính phủ (loại 1), các tổ chức xúc tiến đầu tư mang dáng dấp giống như trực thuộc chính phủ (loại 2) và các tổ chức xúc tiến đầu tư tư nhân (loại 3).

Các tổ chức xúc tiến đầu tư thuộc chính phủ được ủy thác bởi chính phủ để thương thảo với các nhà đầu tư nước ngoài và giám sát, quản lý nhà đầu tư nước ngoài; hoạt động xúc tiến chỉ là một chức năng thêm vào.

Với loại hình 2, các tổ chức xúc tiến đầu tư này có ban giám đốc riêng không phải là phòng ban thuộc các bộ, ngành và chỉ báo cáo cho bộ, ngành. Các tổ chức này thường kiêm luôn xúc tiến thương mại, du lịch và hoạt động theo cơ chế tự cân đối tài chínhbên cạnh một phần ngân sách từ phía nhà nước.

Với loại hình xúc tiến đầu tư tư nhân, tổ chức xúc tiến đầu tư không trực thuộc bất kỳ ban, ngành nào của chính phủ và không có nghĩa vụ báo cáo chính phủ. Tổ chức dạng này không phổ biến và gặp không ít khó khăn trong hoạt động, song rất năng động, bởi đây là tập hợp các công ty luật, công ty tư vấn kinh doanh quản lý trong nước và nước ngoài cùng các công ty quản lý quỹ đầu tư.

Nhìn dưới góc độ thuộc biên chế nhà nước, Việt Nam hiện có 2 loại hình tổ chức xúc tiến. Đó là các tổ chức xúc tiến đầu tư thuộc chính phủ (các cơ quan thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, phòng thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh/thành phố, các trung tâm xúc tiến đầu tư vùng/Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tếthuộc Nhà nước quản lý).

Loại 2 là các tổ chức xúc tiến đầu tư mang dáng dấp giống trực thuộc chính phủ, thuộc UBND tỉnh/thành phố, nhưng hoạt động theo cơ chế lấy thu bù chi, cơ quan quản lý sẽ hỗ trợ một phần kinh phí.